مفت‌سواری دانشگاهی | نعمت‌الله فاضلی
نعمت الله فاضلی، انسان‌شناس، در کانال تلگرامی خود نوشت: «نمی توان و نباید گاری را به جای اتومبیل به افکار عمومی فروخت و معرفی کرد. حتی اگر گاری خوب و زیبا و به درد بخوری باشد. هر چیز هویت و هستی مناسب معنا و عملکردش را دارد. خب، این البته از بدیهیات است؛ اما چه می توان گفت که کار بیخ پیدا کرده و حتی از بدیهیات هم گذشته!
در مملکت ما دهه هاست که گاری را به جای اتومبیل آن هم بهترین مارکش، مرسدس بنز در جامعه معرفی و گاه به شیوه شگفتی به افکار عمومی غالب می کنند. این شامل بسیاری چیزها و حتی همه چیز می شود. جعلی و ساختگی را به جای اصل و اصیل جا زدن.
از سیاستمدار جعلی تا سرمایه دار از شبه هنرمند تا دانشمند و مخترع دروغین. دیندار را نمی گویم؛ چه، دروغینش جایی برای راستینش نگذاشته.
این قاعده استثنابردار نیست و شامل دانشگاهیان هم شده است. القاب روان شناس، جامعه شناس، اقتصاددان، مورخ، فیزیکدان، زیست شناس، انسان شناس، فیلسوف، خلاصه هر نام دانشگاهی و دانشورانه ای را زینت و زیور اسامی هر مدرک دار و شاغل دانشگاهی می کنند. آش چنان شور شده که گاه کسانی حتی مدرک، همان مدرک های الکی، را هم ندارند، شاغل دانشگاه هم نیستند، ولی لقب دهن پرکن دانشگاهی دارند!
”دکترها” و “هیات علمی ها” و “صاحب منصبان دانشگاهی” لزوما انسان دانشگاهی، یعنی جامعه شناس، اقتصاددان، فیلسوف، مورخ و… نیستند.
رئیس دانشگاه، دانشکده، گروه، یا مرکز پژوهشی، فقط منصب اداری دارد و منصوب حاکمانند نه عالمان. به همین سادگی و سرراستی.
دکترها و استادتمام ها و دانشیارها و صاحبان مدارج و مدارک دانشگاهی هم به اعتبار مدرک و درجه شان فقط “منزلت اداری دانشگاهی” دارند نه “منزلت علمی و فکری”.
منزلت علمی و فکری، مدرک و منصب نیست که خریده یا بخشیده یا غصب شود و چون نقل و نبات نثار خویشان و دوستان و هم مسلکان یا خودمان کنیم.
منزلت علمی و فکری حاصل خلاقیت، جسارت، سخت کوشی، استعداد، کنجکاوی، انضباط و سال ها کار اصیل فکری و نوشتن و ممارست است.
مرجع تعیین کننده و تشخیص آن هم “اجتماع علمی” است نه “شبکه های اجتماعی” و بوق های تبلیغاتی رسانه ای. اجتماع علمی هم “کتاب ها” و ” مقالات” اصیل و خلاقانه و نوآورانه را مبنای داوری می داند نه مصاحبه ها و سخنرانی های جنجالی رسانه ای یا هواداران سینه چاک کسی را.
حتی ترجمه کتاب یا تاسیس یک گروه آموزشی هم ملاک دانشمندی و اندیشمندی نیست. کسی با این چیزها نه تنها بنیانگذار و پیشرو علم و اندیشه نیست و نخواهد شد بل شایسته القاب روان شناس، جامعه شناس، اقتصاددان و … نیز نیست.
استفاده از این القاب البته برای استفاده کنندگانش نان و آب دارد و “مفت سواری دانشگاهی” است. زیر سایه این القاب بادآورده، ثروت و مکنت و شهرت بادآورده است. اما بخاطر بداریم که بادآورده را باد می برد.
مفت سواری در هر جا پایدار باشد در دانشگاه نیست. نام های دروغین دانشگاهی همین حالا هم برای دانشگاهیان راستین و هشیار نه تنها وجاهتی ندارند بل وهن دانشگاه و دانشگاهیان است.»
انتهای پیام
