دوشیزگی حضرت معصومه و نیافتن کفو؟!
حجت الاسلام احمد حیدری در یادداشت ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «دوشیزگی حضرت معصومه و نیافتن کفو؟!» در پاسخ به مصاحبهای با عنوان «بررسی چرایی ازدواج نکردن حضرت معصومه(ع)؛ اجباری در ازدواج نیست اگر بر نفستان غلبه کنید!» [لینک] نوشت:
شکی نیست که ازدواج از بهترین اعمال است، راه بندگی را هموار میکند و فرد با آرامش خیال و قوت روحی و در امان از تشویش و اضطراب، به سلوک راه حق میپردازد و به محبوبیت خداوند سرفراز میشود. تشویق به ازدواج را هم به بیانهای مختلف در آیات قرآن و سخنان معصومان میبینیم.
از قدیم بودهاند مردان و زنانی که خیال کردهاند با عزوبت بهتر میتوانند به بندگی و محبوبیت خدا برسند و رسول خدا و امامان این افراد را به شدت توبیخ کرده و بر بیراهه شمردهاند. وقتی پیامبر خبردار شد بعضی از اصحابش با ترک زن و دنیا به رهبانیت روآوردهاند، مسلمانان را به مسجد فراخواند و به شدت آن جمع مؤمن و اشتباهکار را توبیخ کرد و استفاده از نعمت ها و لذایذ دنیا از جمله نکاح را سنت خودش و دیگر پیامبران شمرد. (وسائل الشیعه، ج20، ص106)
اگر برای فردی امکان ازدواج فراهم باشد و ترک ازدواج باعث وقوع وی در فساد شود، ازدواجش واجب است و در غیر این صورت مستحب مؤکد است. اگر فرد توانمند بر ازدواج از آن خودداری ورزد، مرتکب مکروه شده، ولی مرتکب حرام نشده است.
پیامبران و اولیای دین اعم از مرد یا زن اقدام به ازدواج را از امور پسندیده شمرده و از عزوبت و تبتّل و ترک ازدواج خودداری ورزیده اند.
متاسفانه اخیرا در مطلبی با عنوان «بررسی چرایی ازدواج نکردن حضرت معصومه(ع)» و در گفتگویی با «سیدمهدی واعظ موسوی»، کارشناس مذهبی و مشاور خانواده»؛
اولا ازدواج نکردن ایشان مسلم شمرده شده،
ثانیا به توجیه آن پرداخته شده،
ثالثا اقتدا به ایشان در این زمینه جایز (اگر نگوییم ممدوح) شمرده است،[لینک]
در مورد سه محور بالا تذکر نکاتی چند مفید است:
1. تاریخ زندگی حضرت معصومه روشن نیست. بنا بر اقوالی که ثبت شده، ایشان در سال 173 هجرى قمرى متولد و در سال 201 از دنیا رفت و حدود سی سال داشت.
2. گر چه از ازدواج ایشان سخنی به میان نیامده و فرزندی برای ایشان یاد نکردهاند، ولی نه تنها نمیتوان قاطعانه ایشان را دوشیزه شمرد بلکه به احتمال قوی ایشان ازدواج کرده زیرا:
الف. پیامبر و اهل بیت او به رعایت احکام دین سزاوارتر از دیگرانند. وقتی ازدواج حکم دین و مستحب مؤکد و تبتّل و خودداری از ازدواج مکروه است (وسائل الشیعه، ج20، ص165)، طبیعی است که پیامبر و اولیای دین از جمله حضرت معصومه به انجام این حکم سزاوارتر باشند.
ب. ازدواج نکردن در شرایط غیر عادی مثل نبود امکان ازدواج یا نیافتن کفو و … جایز میگردد و در تاریخ زندگی امام کاظم و فرزندانش اشارهای به وجهی معقول که ازدواج نکردن را برای آنان توجیه پذیر کند، نشده است.
ج. در مقاله مزبور نیافتن کفو دلیل عدم ازدواج شمرده شده و به روایت مربوط به حضرت زهرا استناد شده که اگر امام علی نبود، در بین بشر برای او کفوی نبود. البته شک نیست که در مرتبه حضرت معصومه کم افردی یافت میشدند اما این کفویت برای ازدواج شرط نیست و پیامبر برای این که این بهانهای برای ازدواح نکردن نشود، همه مؤمنان در هر رتبهای را کفو هم شمرد (همان، ج20، ص68) بنا بر این هیچ عیب نداشت که حضرت معصومه با مردی دون مرتبهتر از خودش ازدواج کند بلکه این خودش نوعی تواضع و عمل صالح بود و جدش امام سجاد و پدرش امام کاظم با کنیزانی آزاد شده و از لحاظ ایمانی و ظاهری دون مرتبه تر ازدواج کردند تا تواضع کرده باشند (همان، ج20، ص73).
پس قاطعانه دوشیزه شمردن حضرت معصومه درست نیست و قراین حکم به همسر داشتن ایشان میکند.
3. زنان و دختران جامعهی ما بدانند نیافتن همردیف و کفو بهانهای نیست که بتوان بدان سبب از ازدواج محبوب خدا شانه خالی کرده و تبتّل و مجرّدی مکروه اختیار نمود.
ما در روایات نیافتهایم که زمانی میرسد که ازدواج نکردن جایر یا پسندیده باشد و در زمانی که انحرافات جهاد النکاح داعشی یا ازدواج سفید که شائبه قوی غیر شرعی دارد و امثال آن وجود دارد، نباید با استنادات ضعیف دختران و زنان را به ازدواج نکردن سوق داد و بر مشکلات جامعه افزود.
انتهای پیام
در یک ردیف قرار دادن جهادالنکاح داعشی با ازدواج سفید بی انصافی است . تفاوت ازدواج سفید با نکاح منقطع تنها در تعیین مهر و مدت است . در ازدواج دائم تعیین مهر شرط صحت عقد نیست لذا تعیین مهر را از ارکان عقد منقطع شمردن محل تامل است ، اگر این تامل محملی شرعی داشته باشد تنها تفاوت ازدواج سفید با عقد منقطع تعیین مدت آن است . شاید بتوان توافق طرفین در ادامه این رابطه در ازدواج سفید را توافق در تمدید مدت آن تلقی نمود . اظهار نظر قطعی در این مورد در صلاحیت فقهاست .
جناب ناظر
با سلام، مسبوق هستيد كه ق.م بر خلاف فرمايش جنابعالى عدم ذكر مدت و همچنين عدم تعيين مهر در نكاح منقطع را باعث بطلان عقد ميداند، يعنى بر خلاف نظر شما تعيين مهر و ذكر مدت را از اركان اساسى عقد نكاح منقطع به شمار آورده حال آنكه در ازدواج سفيد – ظاهراً – هيچيك از دو مورد منظور نظر متعاقدين نيست .
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) به هنگام هجرت حضرت امام رضا (علیهالسلام) از مدینه به طوس ۲۷ ساله بودند. طبق وصیّت امام کاظم (علیهالسلام) ازدواج دختران آن حضرت به مشورت و اجازه امام رضا (علیهالسلام) بستگی داشت. چرا که آن حضرت به مصلحت خواهرانشان آگاهتر از دیگران بودند. برای حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) همسر مناسب و همتایی وجود نداشت. زیرا علاوه بر کفو دینی کفو فرهنگی و معنوی نیز نقش بسزایی در ازدواج صحیح دارد. شاید بر همین اساس امام صادق (علیهالسلام) فرمود: «اگر خداوند متعالی علی (علیهالسلام) را برای فاطمة الزهرا (سلاماللهعلیها) نمیآفرید، در سراسر زمین از حضرت آدم (علیهالسلام) گرفته تا هر انسانی بعد از او همسر و همتای مناسبی برای فاطمه الزهرا (سلاماللهعلیها) پیدا نمیشد.»
گویا همواره عنوان (ازدواج سفید)ظاهرا بدون جاری شدن غطبه عقد همین جوری بارضایت و قرارداد طرفین مبنی شرایطی که هرگز بچه دارنشوند مبادرت به زندگی زیریک سقف می کنند؟به این نمی توان گفت ازدواج وزن وشوهر؟چون ازدواج بدون جاری شدن غطبه عقد؟ازنظر شرع مقدس اسلام قطعا حرآم وجایز نیست!!
آدرس مطلبی که ارسال کردم :کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۴۶۱.
سلام-ازدواج نکردن حضرت معصومه(س) احتمالا به علت مبارزات سیاسی ایشان بوده چون در صورت شوهر کردن و بچه دار شدن شاید اجازه سفر از مدینه به خراسان جهت پیوستن به برادر بزرگوارشان از سوی شوهر به وی داده نمی شد و یا این سفر هموار نمی شد و چه بسا توسط پدر وبرادر معصومشان ماموریت وی از قبل به ایشان یاد آور شده بود و… لذا نیافتن کفو جهت ازدواج درست به نظر نمی رسد
آقای حیدری، گویی همه ی تاریخ دانان تشیع سخنی می گویند و شما هم برای خود در دنیای ذهنی تان دلیل تراشی برای موضوعی اجتماعی می کنید. ضمن احترام، ولی پاسختان غیر علمی و تنها احساسی است. اگر چنین باشد، ازدواج نکردن دیگر خواهران حضرت معصومه، حضرت عیسی و حضرت یحیی علیهم السلام هم دروغ است! کسی مخالف ازدواج کسی نیست بزرگوار، بحث ((بحث تاریخی)) است. با احترام.
سلام احتمالات سند نمیشه برای تاریخ
که شما میگین احتمالا حضرت معصومه ازدواج کردن
اگر قرار باشه از روی احساس نظر داد میشه گفت
شاید قرار بوده دخترانی در عصرهای بعد به دلیل جنگ و کمبود مرد مجرد بمانند و ممکن بوده از سوی بقیه افراد جامعه تحت فشار روحی قرار بگیرند حضرت معصومه و خواهرانش برایشان الگو شدند