اندیشه
-
اردیبهشت- 1402 -9 اردیبهشت
جمهوری و دموکراسی
مجله اینترنتی ایده آل نوشت: اگر بتوانیم از نظامهای دیکتاتوری فاکتور بگیریم، در حال حاضر دو شیوه حکومت در سراسر دنیا وجود دارند: دموکراسی و جمهوری! به عبارتی دیگر، هر کشوری در دنیا، به وسیله یکی از این دو روش اداره میشود. همین توضیح کافیست تا تفاوت جمهوری و دموکراسی…
بیشتر بخوانید » -
9 اردیبهشت
فاشیسم چیست و فاشیست کیست؟
اعتمادآنلاین نوشت: فاشیسم از واژه لاتینی فاسیس (Fasces) به معنای خوشه یا دسته گرفته شده است. https://cdn.etemadonline.com/servev2/NTY3MDAbvZyH/RynRh-WCYuuAi8ti_s0jOY2SRKJKrucAldEF6prpNyk,/NTY3MDAbvZyH.mp4 فاشیسم از واژه لاتینی فاسیس (Fasces) به معنای خوشه یا دسته گرفته شده است. در روم باستان دستهای ترکه و یک تبر نشان زندگی و مرگ و قدرت بود. ترکیب ترکههای پیچیده دور…
بیشتر بخوانید » -
8 اردیبهشت
فقه اخلاقی، فقه غیراخلاقی!
حجتالاسلام هادی سروش، استاد حوزه، در کانال تلگرامی خود نوشت: «قال الله تعالی: هو الذی یصلی علیکم و ملائکته لیخرجکم من الظلمات الی النور به نام خدا چکیده: از فقیهانی که دل و ایمان در گرو اخلاق و بازگشت معنویت به جامعه دارند انتظار است که “نگاه های فقهی” را…
بیشتر بخوانید » -
7 اردیبهشت
«ریشه «فقه گریزی» در برداشت های فقهیِ غیرقابل انعطاف و غیر اخلاقی است!» | هادی سروش
حجت الاسلام و المسلمین هادی سروش در مطلبی که در اختیار شفقنا قرارداد، نوشت: «از فقیهانی که دل و ایمان در گرو اخلاق و بازگشت معنویت به جامعه دارند انتظار است که «نگاه های فقهی» را از «تصلُب» رها ساخته و به مسند «اخلاق» نشانده و همگان را از گوهرهای…
بیشتر بخوانید » -
7 اردیبهشت
رویارویی انتقادی با گذشته و اکنون
هم میهن نوشت: تئاتر از بعضی جنبهها شبیه بازار است؛ بازاری که در آن تبادل همهنوع کالا و محصول فرهنگی – بین تئاتر و دیگر حوزههای هنر و ادبیات، بین تئاتر و سایر نهادهای اجتماعی، پرفورمنسهای فرهنگی، فرمهای هنری و اجزا و عناصر زندگی روزمره- با شور و حرارت زیادی…
بیشتر بخوانید » -
فروردین- 1402 -31 فروردین
آیا حسد پلی به سوی سوسیالیسم است؟
احمد فرتاش در عصرایران نوشت: هر چند که حافظ گفته است «غمناک نباید بود از طعن حسود ای دل/ شاید که چو وابینی خیر تو در این باشد» و از قدیم هم گفتهاند الحسود لایسود، اما حسادت رذیلتی نیست که گریبان حاسدان را با چهار بیت شعر و دو خط پند…
بیشتر بخوانید » -
31 فروردین
فیزیوکراسی چیست؟
عصر ایران نوشت: فیزیوکراسی (Physiocracy) یا فیزیوکراتیسم (Physiocratism) مکتبی در اقتصاد است که از عدم مداخلۀ دولت در فعالیتهای خصوصی و اقتصادی انسان دفاع میکند و ضمنا زمین و کشاورزی را تنها منبع ثروت میداند. سیاست اقتصادی مرکانتیلیستی که با اتکا به تولید بیشتر و کوشش برای صادرات (که موجب…
بیشتر بخوانید » -
31 فروردین
«دکترین آیزنهاور» چه بود؟
عصرایران نوشت: دکترین آیزنهاور (Eisenhower Doctrine) به پیشنهادهای دوایت دیوید آیزنهاور سی و چهارمین رئیس جمهوری ایالات متحدۀ آمریکا (از آغاز 1953 تا پایان 1961) گفته میشود که معطوف به اتخاذ سیاست جدید در خاورمیانه بود. این پیشنهادها در پنجم ژانویۀ 1957 در جلسۀ مشترک مجلس نمایندگان و مجلس سنای…
بیشتر بخوانید » -
31 فروردین
تیتوئیسم چه بود؟
عصر ایران نوشت: واژۀ تیتوئیسم در اشاره به مشی سیاسی مارشال تیتو، رهبر کمونیست یوگسلاوی به کار میرود. اساس سلوک سیاسی یوسیپ بروز تیتو، استقلال در برابر شوروی و تلاش برای تحقق “کمونیسم ملی” بود. امروزه با فروپاشی شوروی و یوگسلاوی، طبیعتا تیتوئیسم منتفی شده است ولی واژۀ تیتئوئیسم دلالت…
بیشتر بخوانید » -
31 فروردین
«موج سوم دموکراسی» چه بود؟
عصرایران نوشت: موج سوم دموکراسی (Democracy’s Third Wave) عبارت مشهوری در علوم سیاسی است که ساموئل هانتینگتون (2008-1927) با نوشتن کتابی به همین نام در اوایل دهۀ 1990، آن را در جهان رایج کرد. منظور هانتینگتون از موج سوم دموکراسی، فروپاشی برخی از رژیمهای غیردموکراتیک در اروپا و آمریکای جنوبی و بعضا…
بیشتر بخوانید » -
31 فروردین
دربارۀ «امپریالیسم یانکی»، «دکترین مونرو» و «دیپلماسی دلار»
عصرایران نوشت: “امپریالیسم یانکی” (Yankee Imperialism) عبارتی است که نخستین بار برای تقبیح سیاست خارجی دولت ایالات متحدۀ آمریکا در قبال کشورهای آمریکای لاتین در زمان ریاست جمهوری تئودور روزولت (1919-1858) به کار رفته است. تئودور روزولت در فاصله سالهای 1901 تا 1909 بیستوششمین رئیس جمهور ایالات متحدۀ آمریکا بود. منتقدین…
بیشتر بخوانید » -
29 فروردین
دینداری وارونه و امر بمعروف مظلوم!
محمد کاظمی تقوی در پایگاه خبری جماران نوشت: 1- انسان موجودی «در حال شدن» میباشد و در مسیر این شدن از سرمایه و ظرفیت فطرت و خرد از باطن وجود خود، و رسولان الهی با کتابهای آسمانی از بیرون، بهرهمند است تا به شخصیت خود و زیست و زندگی خود،در…
بیشتر بخوانید » -
29 فروردین
تئوکراسی چیست؟
عصر ایران نوشت: ئوکراسی (Theocracy) در لفظ یعنی “فرمانروایی خداوند”. این واژه دلالت دارد بر حکومت دینی. در حکومت دینی، حاکمیت از آن دین است و این حاکمیت از طریق نمایندگان دین اعمال میشود. تئوکراسی، اقتدار دینی را چیره بر اقتدار سیاسی میداند؛ بنابراین، حکومتی است که در آن افراد…
بیشتر بخوانید » -
29 فروردین
نئولیبرالیسم و دکترین ریگان و تاچر چیست؟
عصر ایران نوشت: نئولیبرالیسم (Neoliberalism) اصطلاحی است در توصیف آراء اقتصاددانان لیبرالی که تقریبا از اواسط قرن بیستم خواهان بازگشت به جهتگیریها و سیاستگذاریهای لیبرالیسم کلاسیک در حوزۀ اقتصاد شدند. اقتصاددانان لیبرال برجستهای مثل فردریش فون هایک و میلتون فریدمن و رابرت نازیک، منتقد افزایش مداخلۀ دولتهای لیبرال در اقتصاد بودند؛ مداخلهای که هدف اصلیاش تامین…
بیشتر بخوانید » -
28 فروردین
رژیمهای توتالیتر و اتوریتر (اقتدارگرا) چه فرقی دارند؟
عصر ایران نوشت: واژههای توتالیتریسم (یا توتالیتاریسم) و اتوریتریسم در ادبیات سیاسی ایران و جهان زیاد به کار میروند. در متون سیاسی، چه در کتب دانشگاهی چه در روزنامهها و مجلات، برخی حکومتها توتالیتر قلمداد میشوند و برخی دیگر اتوریتر. صورت دقیقتر این دو واژه البته توتالیتاریانیسم (Totalitarianism) و اتوریتاریانیسم (Authoritarianism) است. اما این دو واژه بر…
بیشتر بخوانید » -
28 فروردین
اُلیگارشی چیست؟
الیگارشی شکل فاسد آریستوکراسی بود. یعنی “حکومت بد یک گروه کوچک” بود. در حکومت الیگارشیک، حاکمان فاسد جامعه را به سمت فساد و تباهی سوق میدهند. به گزارش عصر ایران، الیگارشی (Oligarchey) واژهای است که قدمتش به یونان باستان (آتن) بازمیگردد و در فلسفۀ سیاسی افلاطون و ارسطو در توصیف حکمرانی یک…
بیشتر بخوانید » -
28 فروردین
مروری بر کتاب جمهوری افلاطون | از آریستوکراسی تا استبداد
lycee نوشت: با اینکه قریب به 2400 سال از نگاشتنِ کتاب جمهوری توسطِ افلاطون میگذرد، هنوز که هنوز است این کتاب جزوِ عمیقترین کتب فلسفی محسوب میشود. در کتاب جمهوری بحثهای عمیقی درباب شناختشناسی، هستیشناسی، فلسفه سیاسی، فلسفه اخلاق، روانشناسی، شعر، فلسفه تاریخ، آخرت و … وجود دارد. حال تمام این موضوعات را در…
بیشتر بخوانید » -
26 فروردین
دربارهی استحاله | شهرام کیوانفر
شهرام کیوانفر، نویسنده و حقوقدان، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار گرفته است، دربارهی استحاله نوشت: چندی پیش یادداشتی نوشتم در نقد قباحت زدایی از صفت «وسط بازی». در آن یادداشت تلاش کردم نشان دهم که اعتقاد و تعهد به کنشهای خشونت پرهیز مجوزی به دست نمیدهد که…
بیشتر بخوانید » -
25 فروردین
پاتریمونیالیسم چیست؟
عصر ایران نوشت: واژۀ پاتریمونیالیسم (Patrimonialism) توسط ماکس وبر جامعهشناس آلمانی ابداع شده است. پاتریمونی از لفظ “پاتر” (pater) یعنی “پدر” میآید و به معنی ملک موروثی یا ملکی است که از پدر یا نیاکان به ارث رسیده باشد. وبر بر همین اساس، پاتریمونیالیسم را نوعی نظام سیاسی میداند که فرمانروایش آن…
بیشتر بخوانید » -
24 فروردین
زنان و وجوب پوشاندن موی سر
حجتالاسلام احمد حیدری در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت: خانم «صدیقه وسمقی» از اساتید نواندیش دانشگاه مطرح کرده: «در قرآن بر لزوم پوشاندن موی سر زنان تصریح نشده، پس واجب دانستن پوشاندن موی سر بر کدام دلیل قطعی استوار شده است.» قبل از ورود به…
بیشتر بخوانید »