یادداشت مصطفی ملکیان درباره‌ی داریوش شایگان
یادداشت «مصطفی ملکیان» درباره‌ی داریوش شایگان در فصلنامه‌ی نگاه نو،شماره‌ی 116، که با عنوان «به مناسبت فوت بزرگترین روشنفکر معنوی در ساحت فرهنگ ایرانی دکتر داریوش شایگان» در کانال تلگرامی او بازنشر شده، در پی می‌آید:
🔹داریوش شایگان، به عنوان عالم و محقق، بیش و پیش از هر چیز دیگر پژوهشگر و نظریه پرداز فرهنگ استو و پس از آن، کسی که در عرفان مقایسه ای (و نه فلسفه مقایسه ای)، به ویژه مطالعات مقایسه ای در خصوص عرفان هندویی و عرفان اسلامی، تتبع و تحقیق می‌کرده است. از اینها گذشته، در حوزه ادبیات، به ویژه شعر فارسی و شعر و رمان فرانسوی، نیز مطالعات و تحقیقاتی دارد و آثاری خواندنی و تأمل برانگیز نشر داده است. افزون بر همه اینها، در کارنامه او وجه‌های روشنفکرانه نیز حضوری چشمگیر دارد.
🔹شایگان، به گمان من، روشنفکری معنوی، و نه دینی، و نه لائیک است. روشنفکر، به اعتبار این که عقلانیت، و به خصوص عقلانیت نقادانه را به جد پاس می‌دارد، و معنوی (spiritual)، به این اعتبار که سهم روح (spirit) را سرسختانه مطالبه می‌کند. شاید بتوان گفت که معنویت گرایی او در حد آرمان و نظر متوقف مانده و به حد عمل و ارائه طریق‌های کاربستی نرسیده است؛ با این همه، اگر این گفته راست باشد، باز مانع از این نیست که شایگان را بزرگترین روشنفکر معنوی ای قلمداد کنیم که از زمان پدیده روشنفکری در ساحت فرهنگ ایرانی، تاکنون پا به عرصه وجود نهاده است.
انتهای پیام
