زمینه‌های بروز اعتراضات اهواز

«مهدی مکارمی» در یادداشتی برای انصاف نیوز، با عنوان «زمینه‌های بروز یک اعتراض» درباره‌ی اتفاقات اهواز در روزهای اخیر، نوشت:

پخش یکی دو برنامه صدا و سیما در هفته‌های اخیر اعتراضات بسیاری را در میان هموطنان عربمان برانگیخته است و عمده‌ترین اعتراض مربوط به پخش یک برنامه‌ی کودک و عدم نصب عروسک با لباس عربی در کنار عروسک نمادین سایر اقوام ایرانی بر روی نقشه است.

گرچه صدا و سیما برای مدیریت فضای ایجاد شده و البته با تأخیر اقدامات جبرانی انجام داد اما ادامه‌ی اعتراضات حکایت از بسترِ از پیش موجودی در افکار و ذهنیت عمومی جمعی از مردم عرب خوزستان و احساس تبعیض آنان نسبت به دیگر اقوام داشته است.

در واقع گرچه جرقه‌ی اعتراضات با بدسلیقگی صدا و سیما زده شد، ولی نمی‌توان کتمان کرد که بستر بروز اعتراض‌ها فراهم بوده و چه بسا در این میان موج‌سوارانی هم پیدا بشوند که بخواهند این فضا را به سمت اقداماتی خلاف قانون بکشانند.

گرچه سرمایه‌های اجتماعی در کشور ما روز‌به‌روز تضعیف می‌شود اما بنظر می‌رسد وضعیت خوزستان در این زمینه روزبه‌روز بغرنج‌تر هم می‌شود و برخی مشکلات همچون نرخ بالای بیکاری، ریزگردها و… به این وضع دامن زده است. خوزستان استان اول کشور در مهاجرفرستی است و رتبه‌ی آن در بسیاری آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی در بالای جدول رنکینگ استانها است.

مدتی قبل مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری گزارشی را منتشر کرد و در آن از احساس تبعیض مردم عرب خوزستان از توزیع قدرت سخن گفته شد و اینکه آنان معتقدند سهم ناچیزی از توزیع قدرت دارند و در دولت یازدهم سهم آنان از توزیع قدرت در استان ۷.۲ درصد مدیران کل بوده درحالیکه این نسبت در دولت قبل ۱۲.۴ درصد بوده است.

این احساس تبعیض و از سوی دیگر وضع نامطلوب خوزستان در بسیاری از شاخص‌های توسعه‌ای در یک دهه‌ی اخیر، زمینه‌ساز واکنش‌های اجتماعی است کمااینکه در اعتراضات دی‌ماه گذشته نیز اهواز و برخی شهرهای استان هم در ردیف بیشترین اعتراضات صورت گرفته بودند.

چنین شرایطی هم اعتماد و سرمایه‌ی اجتماعی میان مردم و مسوولان و هم همگرایی میان اقوام مختلف را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به همه‌ی اینها باید نبود ساختارهای حزبی، رسانه‌ای و اجتماعی که واسط مردم و ساختار سیاسی بوده و مردم صدا و خواسته‌های خود را در وجود آنان متجلی ببینند و اعتراضات را در مسیر شناسنامه‌دار قرار بدهند را اضافه نمود.

در واقع آنچه پیش آمده نوعی واکنش است و از کنش و گرایش عمومی به واگرایی قومی علیه هویت ملی و ایرانی حکایت نمی‌کند.

باید زمینه‌های احساس تبعیض و زوال سرمایه‌ی اجتماعی را شناخت و آن را از بین برد و نهادهای اجتماعی شناسنامه‌دار ایجاد و تقویت شوند و البته به فرهنگ‌های مختلف قومی و محلی احترام گذاشته شود و همه احساس کنند که در فضای موجود مورد توجه و احترام و تکریم قرار دارند.

در چنین فضایی است که موج‌سواران بدخواه نمی‌توانند بر موج احساسات اعتراضی و واکنشی سوار شوند و پالس‌هایی غیرواقعی از جامعه‌ی خوزستان ارسال کنند.

انتهای پیام