نقدی بر پاسخ پناهیان به سرمقاله‌ی خاتمی در گاردین
حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی فاضل میبدی در گفت و گو با خبرنگار جماران، در واکنش به این یادداشت پناهیان درباره‌ی سرمقاله‌ی خاتمی در گاردین گفت: آنچه آقای خاتمی در نشریه گاردین نوشته از جهت معنا خیلی بالاتر از این است که در ظرفیت فهم آقای پناهیان باشد. این را بی‌اغراق می‌گویم زیرا فاصله بسیار زیاد است. یک جوان منبری نباید با کسی که سالها در کوران حوادث متصدی فرهنگ کشور و در زمان امام در کنار ایشان بوده و ارتباطش با دانشمندان و حوزویان و متفکرین خارج از کشور همواره استمرار داشته، چنین رفتاری کند.
وی افزود: اگر شخصی نظیر آقای خاتمی در مجله گاردین هم مطلبی نوشته باشند و کسی بخواهد پاسخ آن را دهد، آن فرد باید هم طراز شخصیت ایشان باشد. ضمن اینکه پاسخی که این آقا داده نیز بسیار سست و ضعیف است. اگر بنابر شباهت‌سازی تاریخی باشد خیلی آسان می‌توان این کار را انجام داد. باید پرسید در اسلام جنگ مطرح است یا صلح؟ اگر به قرآن مراجعه کنیم، آیاتی که درباره صلح آمده بسیار پرمعناست. برای نمونه، الصلح خیر، ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً و…
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: در قرآن اصل بر صلح است و جنگ حالتی دفاعی دارد و اگر دشمن تقاضای صلح کند باید بلافاصله صلح را پذیرفت. اینکه این فرد می‌گوید ابوموسی عشری صلح را بر حضرت علی(ع) تحمیل کرد، اشتباهی محض است. زیرا کسی که در جنگ صفین از ابتدا مخالف جنگ بود و نمی‌خواست جنگی رخ دهد، علی(ع) بود. ایشان در آن جنگ تمام تلاش خود را کرد تا جنگ نشود. حتی پیغام فرستاد و به کسانی هم که مقدمات جنگ را فراهم کرده بودند، فرمود؛ این کار را نکنید.
آنهایی که شباهت‌سازی تاریخی می کنند تاریخ را درست نخوانده‌اند
وی بیان کرد: حتی حضرت جلو طرفداران خود را که علیه معاویه شعار سرمی‌دادند، گرفت و فرمود:« إِنِّی أَکْرَهُ لَکُمْ أَنْ تَکُونُوا سَبَّابِینَ» یعنی من نمی‌خواهم که شما حتی به معاویه فحش دهید. تمام تلاش علی(ع) این بود که این جنگ درست نشود. جنگ با خوارج نیز همین‌طور، بنابراین در ادبیات ایشان، جنگ هیچ‌گاه مقدم بر صلح نبود. البته آن زمان که دشمن حمله کرده بود و چاره‌ای جز دفاع نبود بحث دیگریست.
فاضل میبدی اظهار کرد: آنهایی که شباهت‌سازی تاریخی می کنند تاریخ را درست نخوانده و قرآن را به درستی نگاه نکردند و به تعبیری بهتر مطالعات‌شان بسیار ضعیف است. برخی تنها به دنبال این هستند که ببینند هسته قدرت به دنبال چیست؟ اگر به دنبال جنگ باشد آنها نیز به دنبال جنگ هستند و اگر به دنبال صلح باشد، آنها نیز همین‌طور و برای هر حالتی هم شباهت‌سازی تاریخی می‌کنند. همانطور که نیچه می‌گوید، «فکر معطوف به قدرت است» بعضی افکار هیچ اصالتی از خود نداشته یا مبنایی علمی ندارند و تنها معطوف به قدرت هستند.
جنگ اقتصادی برای برخی افراد که تحریم‌ها را دور می‌زنند، نان دارد
وی بیان کرد: به نظر من نامه‌ای که آقای خاتمی نوشت به دنبال همان پیشنهادی است که در سال اول حضورش در سازمان ملل مبنی بر «گفت و گوی تمدن‌ها» ارائه کرد. اگر ادبیات سیاسی کشور این پیشنهادها را پیگیری می‌کرد، ما به عنوان کشوری صلح‌طلب در همه دنیا شناخته می‌شدیم و آمریکا و هیچ کشور دیگری نمی‌توانست برعکس آن را نشان دهد. اما متاسفانه پیشنهادات ایشان پیگیری نشد و به جای آن تعابیری جنگ‌طلبانه جایگزین شد که به هیچ‌وجه اسلامی و ایرانی نیستند.
این استاد دانشگاه گفت: حافظ می‌فرماید، «حاصل این دو گیتی تفسیر این دو حرف است/ با دوستان مروت با دشمنان مدارا»، همچنین حضرت‌علی(ع) فرمودند: «من بالغ فی الخصومة أثم» یعنی خصومت و جنگ‌طلبی بسیار امر بد و خطرناکی است. فردوسی هم شعری در این‌باره دارد که می‌گوید، «چنین است انجام و فرجام جنگ؛ یکی تاج یابد یکی گور تنگ» که معنایش این است یک عده در جنگ به نان و نوا رسیده و یک عده در گور می‌خوابند. تمام جنگ‌ها همین طور بوده و برای یک عده که منافع‌شان حفظ می‌شده، جنگ چیز خوبی است. جنگ اقتصادی نیز برای برخی افراد که تحریم‌ها را دور می‌زنند، نان دارد. یک نمونه آن آقای بابک زنجانی بود که کشف شد، ولی ده‌ها نمونه دیگر شبیه او وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر خط بازی‌ها کنار زده شود و فارغ از اینکه چه کسی حرف می‌زند به محتوای آن حرف توجه شود، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد. باید دید که آقای خاتمی در سرمقاله گاردین چه چیزی را دنبال می‌کرده است؛ این همان چیزیست که به نفع کشور است. منتها برخی افراد هیچ‌گاه نمی‌تواند محتوای آن سرمقاله را درک کند و باید بزرگان پیگیر این مطالب شوند. فراموش نکنیم که آقای خاتمی هیچ‌گاه دنبال قدرت، منفعت یا سود شخصی نبوده، بلکه دنبال این بوده جمهوری اسلامی‌ای که امام خمینی با سرنگونی حکومت استبدادی شاهنشاهی ایجاد کرد، از جهت صلح‌طلبی، منطق گفت و گو، حقوق بشر و منطق انسانی در دنیا سربلند و آبرومند بماند.
فاضل میبدی بیان کرد: اسلام نسبت به حفظ حقوق انسان‌ها دین سربلندی بوده و حرفی برای گفتن دارد. ما باید منطق اسلام را بیان کنیم که همان منطق گفت و گوست و منطق هیاهو نیست. منطق اسلام منطق صلح بوده و منطق جنگ نیست و ما اگر این منطق را دنبال کنیم کشوری سربلند خواهیم داشت. متاسفانه عواملی هستند که یا از روی جهل یا به خاطر منفعت شخصی، درصددند تا خط امام و انقلابی که ایشان آورد را تحریف کنند.
حمله‌کنندگان به سرمقاله نویس گاردین هدف آن سرمقاله را نفهمیده اند
وی افزود: باید از موضع عزت و سربلندی مسائل خود را با دنیا حل کنیم. شعار دادن صرف، نه منطق اسلام بوده و نه منطق امام و جمهوری اسلامی است. بر این باورم پیشنهادی که آقای خاتمی داده باید پیگیری و دنبال شود. نباید بگوییم که نلسون ماندلا تنها در آفریقا بوده، بلکه در جمهوری اسلامی هم ده‌ها نلسون ماندلا می‌تواند بیرون بیاید که حتی دشمنان خود را ببخشد. امام علی(ع) نیز فرمودند «انسان خردمند کسی است که در موقع قدرت عفو کند نه در موضع ضعف.»
فاضل میبدی ادامه داد: حمله‌کنندگان به سرمقاله نویس گاردین نه هدف سرمقاله آقای خاتمی را فهمیدند نه محتوای فکری ایشان را. آنهایی که شباهت سازی می‌کنند باید بدانند که در تفکر حضرت علی(ع) هیچ‌گاه جنگ طلبی وجود نداشت. لذا در سه جنگی هم که به ایشان تحمیل شد، حضرت هیأت‌هایی را برای مذاکره و صلح فرستادند، اما چون آنها براندازی ایشان را می‌خواستند، امام این درخواست را رد کرد. هیچ‌وقت نبوده که در منطق امام علی(ع) جنگ بر صلح غالب باشد و تلاش دائمی امام این بوده که حدالامکان جنگی با معاویه، خوارج یا طلحه و زبیر صورت نگیرد.
انتهای پیام
