آیا سیستم آموزش زبان انگلیسی در صداوسیما استاندارد است؟
تب‌وتاب آموزش و فراگیری زبان انگلیسی در این روزها رو به افزایش است. آموزش زبان انگلیسی شیوههای گوناگونی دارد که هرکدام شیوهی کار مختلفی دارد. برنامه‌های آموزشی‌ای که در کنداکتور صداوسیما حضور دارند مانند برخی در بازار کسب‌وکار معتقد هستند که با روش‌هایی، میتوان انگلیسی را در مدت کوتاهی یاد گرفت. حسین شاکری روزنامه‌نگار و کارشناس ارشد ادبیات انگلیسی انتقاداتی به برنامه‌ی آموزشی «یادگیری آسان» شبکه چهارم صداوسیما و روش‌های موجود در بازار دارد. شاکری در این گفت‌وگو به خبرنگار انصاف نیوز گفت: «این روش‌های آموزشی فاجعه است.»
آموزش زبان انگلیسی از گذشته تا امروز با روش‌های مختلفی تدریس می‌شود. روش‌های گذشته، جای خود را به شیوههای جدید آموزشی می‌دهند. روش‌هایی که اسلوب و مراحل مختص به خودشان رادارند و مدرسان با به‌کارگیری مراحل تدریس این شیوههای تدریس زبان انگلیسی را به زبان آموزان آموزش می‌دهند. باید دید این برنامه از چه روش آموزشی‌ای استفاده می‌کند.
شاکری درباره‌ی آموزش زبان کنکور در صداوسیما گفت: « آنها باید توضیح بدهند که این روش، کدام یک از شیوههای آموزشی زبان است. تنبلی ذهنی و زبانی ثمره‌ی این شیوه آموزشی است. زبان‌آموز نمی‌تواند با این روش آموزشی زبان یاد بگیرد. استاد این برنامه معتقد است که روش تدریسی در برنامه «روش ریاضی» است. این روش آموزشی نه تنها تأثیرگذار نیست، بلکه غلط است.»
این کارشناس ارشد ادامه داد: « ما “mother language” [زبان مادری] و “second language” [به زبانی که پس از زبان اول یا همان زبان مادری فراگرفته می‌شود، زبان دوم گویند.] داریم، آیا شکل سومی وجود دارد؟ شکل سوم آن کدام است؟ شکل سوم را توضیح دهند و بگویند چگونه است.
برای مثال در این برنامه‌ی تلویزیونی می‌گویند معنی واژه‌ی “warden” «آدمی که وارد است» می‌باشد و به دلیل اینکه شخص وارد است و مهارت دارد، با نشانه شناسی واژه را مدیر یا نگهبان معنی می‌کنند.»
او ادامه داد: «من تعجب می‌کنم، این شیوه پایه و اساس کنکوری ندارد. دانش‌آموز در سر جلسه کنکور می‌نشید و فکر می‌کند که یک واژه چه معنایی دارد؟ این زبان انگلیسی نیست. به نظر می‌رسد که صداوسیما همه چیز، حتی آموزش را نیز دارد تعطیل می‌کند. من سنگ خودم را به سینه نمی‌زنم.
ما برای آموزش زبان انگلیسی سختی زیادی را تحمل می‌کنیم تا به زبان‌آموزان بگوییم، ساختار یک جمله اینگونه است و باید اینگونه عمل بکنند. من زبان کنکور تدریس نمی‌کنم، چون روش آن را غلط می‌دانم. وقتی یک سؤال از کنکور را بررسی می‌کنم و دو گزینه از 4 پاسخ پیشنهادی درست است، این موضوع را به دانش‌آموزم می‌گویم، دانش‌آموز نیز می‌گوید که دو گزینه صحیح است اما جواب درست در کنکور فقط آن چیزی است که در کتاب آمده است.»
شاکری در ادامه توضیح داد: «انگلیسی‌زبانان در انگلستان، آمریکا، آفریقای جنوبی، استرالیا همگی اشتباه می‌کنند؟ آِیا همه‌ی آنها اشتباه می‌کنند چون استادی در ایران برای عبارت “سوارشدن به اتوبوس” فلان عبارت را گفته است؟ من حتی برای دوستانم توضیح داده‌ام که ضمیر “they” همیشه و همه‌جا جمع نیست و در برخی از موارد مفرد است. وقتی نمی‌دانیم که طرف مقابل یک خانم یا یک آقا است از ضمیر جمع استفاده می‌کنیم و مثال آن “who is they?” است. این جمله در زبان انگلیسی رایج است، اما در تست‌ها چنین چیزی وجود ندارد.
این موضوع نه در دبیرستان‌ها و حتی آموزشگاه‌ها وجود ندارد. وقتی به بچه‌ها می‌گویم “who is they?” آنها تصحیح می‌کنند و می‌گویند”who are they?”. من در پاسخ به دانش‌آموزان می‌گویم آن جمله‌ای که شما گفتید منظورم نیست و دلیل را به زبان فارسی برای آنها توضیح می‌دهم.»
او درباره‌ی شیوهی آموزشی شبکه چهار توضیح داد: «آیا شیوه آموزشی شبکه 4 را قبول می‌کنید؟ برای مثال بگوییم “mad man” و اینگونه توضیح بدهیم که معنی این عبارت «من بد هستم» می‌شود، چون “mad” یعنی «بد» و ‘man” یعنی «من». آیا این روش یک شیوهی آموزشی است؟ اگر این روش یک شیوهی آموزشی است، من آن را قبول دارم.»
او درباره‌ی شیوهی جایگزین این سیستم غلط آموزشی به خبرنگار انصاف نیوز گفت: «این برنامه باید از اساتید زبان انگلیسی استفاده بکند نه از جادوگران آن. صداوسیما از اساتید دانشگاه‌های معتبر کشور استفاده بکند، اساتید دانشگاه تایید شده هستند. صداوسیما از اساتیدی استفاده کند که در دانشگاه‌های معتبر باشند نه آن دسته از اساتیدی که پول می‌گیرند و در هرجایی تدریس می‌کنند. من اسم نمی‌برم، اما می‌بینم مدیر سمعی بصری در صداوسیما زبان تدریس می‌کند.
کار آن مدیر تدریس نیست. من اسم از اساتید خودم می‌برم، نمی‌دانم آنها در قید حیات هستند یا نه ولی امیدوارم زنده باشند و تدریس بکنند. اساتید من «دکتر فرهادی»، «دکتر بزرگمهر» بودند؛ این اشخاص دکتر هستند یعنی استاد ارشد هستند. من نمی‌دانم، اساتید صداوسیما را از کجا می‌آورند.»
شاکری درباره‌ی ادعاهای برخی از بسته‌های آموزشی موجود در بازار برای یادگیری زبان انگلیسی در مدت‌زمان کوتاه گفت: «در برخی از تبلیغات آمده بود که با بستن یک بادکش به سرتان در شب زبان انگلیسی یاد بگیرید. یکی از دوستانم در آن زمان به «دکتر سخنور» گفت آیا این روش را تایید می‌کنید؟ دکتر سخنور در پاسخ گفت من مدرک دکترای ادبیات انگلیسی را از انگلستان گرفته‌ام، اما در زبان انگلیسی مدعی نیستم. اگر فکر می‌کنید می‌توانید با آن انگلیسی یاد بگیرید، به طور حتم این کار را بکنید. این روند هنوز ادامه دارد و حالا برخی از این بسته‌های آموزشی مدعی هستند که با استفاده از آن بسته‌ها، متقاضیان در 64 ساعت به زبان انگلیسی صحبت خواهند کرد و می‌نویسند.»
او در ادامه توضیح داد: « من فیزیک و ریاضی را بلد نیستم و نمی‌دانم آن دروس را چگونه در صداوسیما تدریس می‌کنند. زبان انگلیسی را می‌دانم و همچنین معتقدم که شیوهی آموزشی آن در صداوسیما غلط است. حتی این شیوه، روش آموزشی کنکور هم نیست، مگر با فراگرفتن واژه، زبان کنکور فراگرفته می‌شود؟»
شاکری در پایان افزود: «من با این روش تبدیل واژگان مشکل دارم. با این شیوه، انگلیسی را به دانش‌آموزان در آن برنامه آموزش نداده‌اند. معتقدم که تست زنی را هم حتی به آنها آموزش نمی‌دهند. تعداد سوالات اگر 30 مورد باشد، فکر می‌کنم داوطلب نمی‌تواند در 50 دقیقه به آن سوالات پاسخ بدهد. پیشنهاد من این است با اساتید صحبت کنند و استفاده از اساتی را تبدیل به جریان بکنند.»
انتهای پیام
