گزارش انصاف نیوز از حوادث بنزینی چند روزه

تجمعات اعتراضی پس از افزایش قیمت بنزین که از روز جمعه در حدود ۴۰ شهر گستردگی داشت، به تدریج فروکش کرده و در پایان روز سه‌شنبه به چند نقطه محدود شده است.

به گزارش انصاف نیوز، کل جمعیتی که در این شهرها در تجمعات شرکت کرده‌اند با حساب حضور تکراری شرکت‌کنندگان به حدود ۱۰۰ هزار نفر می‌رسد و هیچ تجمعی در این مدت به بالاتر از ۴۰۰ نفر نرسیده است.

در ماجرای دی ۹۶ هم آمار تعداد شرکت کنندگان در آن حوادث در مجموع همین میزان گزارش شده بود.

استان‌های خوزستان، البرز، کردستان، فارس، کرمانشاه و حاشیه‌ی استان تهران، شاهد بیشترین حجم تجمع‌ها بوده است.

بخش‌های قابل توجهی از مناطق درگیر اعتراضات، بخش‌های کم‌برخوردار و نیز مناطقی هستند که بیشترین آمار قاچاق سوخت را در سال‌های اخیر داشته‌اند.

ماهیت عمده‌ی این تجمعات سیاسی نبوده است هر چند شعارهایی سیاسی هم در آنها سر داده شده است. اعتراض‌ها در شعارها بیش از همه نسبت به دولت بوده است. در تعدادی از این تجمعات، عناصر شرور منطقه‌ای دیده شده‌اند. ماهیت این تجمعات بیشتر خشونت و تخریب بوده است. بخشی از آنها اسلحه‌های سرد به همراه داشته‌اند و حتی در یک مورد در استان البرز از اسلحه‌ی گرم به سمت نیروهای پلیس هم استفاده شده است.

خبرگزاری مهر تا پایان سه‌شنبه گزارش منتشر کرده که طبق آن حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان تاکنون در پی این حوادث خسارت وارد شده است.

در مورد آسیب دیدگان، رقم رسمی وجود ندارد اما شنیده‌ها حکایت از این دارد که کشته شدن بیش از ۳۰ نفر قطعی است؛ تعداد مصدومین نیز به چند صد نفر می‌رسد. این در حالی است که بی‌بی‌سی به نقل از یک سازمان خارجی مدعی شده کشته‌شده‌ها بیش از ۱۰۰ نفر هستند. خبرگزاری فارس روز سه‌شنبه از کشته شدن تعدادی از ماموران انتظامی حاضر در این حوادث خبر داده بود.

نکته‌ی قابل توجه در مورد کشته‌شده‌های تجمعات اخیر این است که بخشی از آنها از پشت مضروب شده‌اند، یعنی اینکه از داخل تجمع این کار اتفاق افتاده است؛ اتفاقی که برای آن اصطلاح «کشته سازی» به‌کار می‌رود.

طبق بررسی‌ها قرار بوده است، اسلحه‌ی نیروهای پلیس و دیگر نیروهای انتظامی حاضر در تجمعات برای کنترل آن، پینت بال و فاقد فشنگ جنگی باشد؛ مگر نیروهای مستقر در مراکز نظامی که در چند مورد تعرضاتی توسط معترضان به آنها انجام شده است.

رسانه‌های غیررسمی و رسانه‌های خارج کشور از همان لحظات اول برای انعکاس گزارش‌های تجمع‌ها پوشش وسیعی داشتند و در روزهای اول تعدادی از گزارش‌های غیرموثق، شایعه و حتی گزارش‌های مربوط به تجمعاتی در سال‌های پیش نیز منتشر شد.

در میان رسانه‌های داخل کشور، خبرگزاری اصولگرای فارس اولین رسانه‌ای بود که گزارش‌هایی از این ماجرا منتشر کرد اما با توجه به اینکه این خبرگزاری جزو رسانه‌های مخالف دولت محسوب می‌شود، پوشش خبری آن از سوی برخی تحلیلگران به عنوان کمک به تخریب دولت تفسیر شد ولی از روز دوم دیگر رسانه‌ها نیز هر کدام بخش‌هایی از اتفاقات را گزارش کرده‌اند. صداوسیما اما به غیر از برخی خبرهای کلی، گزارشی از آن منتشر نکرده است.

در میان اصولگرایان، روزنامه‌ی کیهان رویکرد تندی در مواجهه با تجمع‌های اعتراضی داشته و خواستار اعدام تعدادی از معترضان شده است. اما بخشی از اصولگرایان نیز در روزهای اخیر بر ضرورت شنیدن حرف‌های اعتراض کنندگان تاکید کرده‌اند.

حدود ۷۰ فعال اصلاح‌طلب در بیانیه‌ای ضمن پرهیز دادن از برخورد خشونت آمیز با اعتراضات، از تجمع کنندگان هم خواسته‌اند که از خشونت بپرهیزند.

شبکه‌های من و تو و ایران اینترنشنال در مورد تجمعات اعتراضی اخیر بیشترین پوشش دهی را داشته‌اند در حالی که در اتفاقات سابق، صدای آمریکا و بی‌بی‌سی معمولا بیشتر این جنس حوادث را پوشش خبری می‌دادند. با این حال بی‌بی‌سی ساعات فعالیت خود را در این روزها به صورتی ویژه گسترش داده است.

نکته‌ی بارز در رفتار این رسانه‌ها به‌غیر از پوشش حوادث، پوشش ویژه‌ی آنها به مواضع رضا پهلوی، فرزند محمدرضا پهلوی و هواداران آنهاست.

توییتر در زمان اوج حوادث بنزینی روزهای اخیر در مقایسه با دیگر بسترهای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی، افزایش بسیار چشمگیری را نشان می‌دهد و تلگرام با فاصله‌ی بسیار زیاد در رده‌ی دوم است. اینستاگرام، وب‌سایت‌ها و رسانه‌های مکتوب هم سهم بسیار پایینی را به خود اختصاص داده‌اند.

محدودیت اینترنت از پایان روز اول این اتفاقات هر چند اعتراض بسیاری از کاربران اینترنت را به دنبال داشته و کسب و کارهای اینترنتی از آن متضرر شده‌اند اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که تاثیر بسیاری بر فروکش کردن حوادث و کم شدن از گستردگی آن داشته است. با اینحال اختلال ایجاد شده سبب شد که بیشتر رسانه‌های داخلی هم از ارتباط با مخاطبان ایرانی و خبررسانی درباره‌ی حوادث اخیر دست پایین را نسبت به رسانه‌ها و شبکه‌های خارج از کشور داشته باشند.

تعداد قابل توجهی از بانک‌ها، چندین پمپ بنزین، چند مجتمع تجاری و برخی مراکز دولتی، تعدادی از وسایل نقلیه‌ی عمومی خصوصی حتی تعدادی آمبولانس در این حوادث تخریب شده‌اند. این حجم از تعرض به اموال عمومی و خصوصی با اتفاقات مشابه در گذشته قابل مقایسه نیست. در بعضی مناطق تخریب پمپ بنزین و بانک به حدی است که زندگی مردم آن مناطق را برای مدتی با مشکل روبرو خواهد کرد.

در روزهای یکشنبه و دوشنبه، تعدادی از دانشجویان دانشگاه تهران در محوطه‌ی این دانشگاه تجمع کرده و به این اتفاقات واکنش نشان دادند. سخنگوی استانداری غروب سه‌شنبه به انصاف نیوز گفت که دانشجویی در این تجمع‌ها بازداشت نشده است.

تاکنون خبر دقیقی درباره‌ی اینکه آیا گروه‌هایی از شرکت‌کنندگان در این حوادث سازماندهی داشته‌اند منتشر نشده اما برخی تحلیل‌ها از نقش هسته‌هایی آموزش دیده می‌گویند که اتفاقات مشابهی را در جاهای مختلف شروع کرده‌اند.

جریان احمدی نژاد از بعدازظهر جمعه بیشترین تحرک را در میان جریان‌های سیاسی در باره‌ی این حوادث داشته‌اند. روز گذشته هم خبر بازداشت عبدالرضا داوری از اعضای دفتر احمدی نژاد در روز یکشنبه منتشر شده است؛ البته خبرگزاری فارس می‌گوید که اتهام او ارتباط با آمدنیوز است. هر چند روح الله زم، ادمین کانال آمدنیوز از حدود دو ماه پیش بازداشت شده و در ایران است، اما رفتارهای مشابه آمدنیوز در زمان اتفاقات دیماه ۹۶ همچنان در فضای مجازی در جریان است اما با گستردگی و عمقی کمتر.

انتهای پیام