قضاوت رفتار افروغ بر مبنای مصاحبه‌ی تحریف شده

پخش مصاحبه‌ی تحریف شده‌ای در برنامه‌ی بیست و سی شبکه دو سیما از دکتر عماد افروغ، جامعه شناس و عضو اسبق شورای نمایش درباره‌ی فیلم خانه پدری باعث قضاوت‌هایی درباره‌ی او شد از جمله در یادداشتی که در انصاف نیوز منتشر شده بود.

یادداشت مورد اشاره یک ماه پیش منتشر شد.

اما پس از پخش مصاحبه‌ی تحریف شده‌اش در برنامه‌ی بیست و سی، متن کامل آن در خبرگزاری صداوسیما منتشر شده است که در پی می‌آید.

انصاف نیوز ضمن پوزش از آقای افروغ اعلام می‌کند که از تحریف شدن موضع وی در برنامه‌ی بیست و سی و همچنین اصلاح آن در خبرگزاری صداوسیما تاکنون بی اطلاع بوده است.

وزیر هم نمی تواند به جای شورای پروانه نمایش تصمیم بگیرد

عماد افروغ در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما گفت:‌ تصمیم شورای پروانه نمایش برای مخالفت با نمایش عمومی این فیلم به دلیل سیاه نمایی جاری در آن تصمیم درستی بود و مسئولان سینمایی باید درباره نقض این تصمیم پاسخگو باشند.

وی افزود: قطع نظر از اینکه چه بر سر فیلم “خانه پدری ” گذشته و چه فرآیندی را طی کرده است ، نگاه صفر و یکی به هیچ فیلم ندارم و معتقدم برخی زوایا و صحنه های مثبت و برخی زوایا و صحنه های منفی هم دارد.

این جامعه شناس درباره فیلم ” خانه پدری ” افزود: به عنوان یک مدرس جامعه شناسی فرهنگی در ایران که به شدت مدافع سنت و هویت تاریخی فرهنگی ایران هستم ، ممکن است از این منظر بر این فیلم نقد داشته باشم که معتقدم سنتی که در این فیلم به تصویر کشیده شده سیاه تر از آنی است که ممکن است برخی جزئیاتش مورد نقد واقع شود و قابل نقد باشد، بنابراین این نگاه خاصی که به فرهنگ سنت و تاریخ ما در این فیلم به ما داده می شود ، بنده برنمی تابم ولی این به این معنی نیست که این فیلم در محافل علمی و محافل خاص نمایش داده نشود و مورد نقد و بررسی قرار نگیرد.

عماد افروغ گفت : زمانی که من عضو شورای پروانه نمایش بودم یعنی اواخر تیرماه 95 تا مهر 96 این فیلم در شورای نمایش داده و تصمیم گرفته شد حالا که کارگردان فیلم راغب نیست صحنه ای از فیلم را حذف کند و همچنین راغب نیست که فیلم اش در گروه ” هنر و تجربه” به نمایش دربیاید، پس در محافل خاص به نمایش گذاشته شود و هیچگاه بحث نمایش عمومی نبود؛بنابراین صورت جلسه و امضا شد.

وی ادامه داد: نهادهای فرهنگی نباید امنیتی باشند، این را هم بگویم وقتی که در شورای پروانه نمایش تصمیم نهایی گرفته شد، هفته بعد که ما خواستیم مصوبه را امضا کنیم ، یک چیزی به آن اضافه شده بود و در واقع تشخیص نمایش آن به معاونت ارزشیابی یا معاونت سینمایی داده شده بود که من اعتراض کردم که چرا لاک گرفته و حذف شد و مصوبه ما این نبوده است ، بنابراین رفتند ، اصلاح کردند و از نو مصوبه قبل را نوشتند و همان بحثی را که ما قبلا داشتیم که نمایش در محافل خاص مثل دانشگاه ها مثل حوزه های علمیه باشد ، نهایی کردند.

آقای افروغ گفت : در شورای پروانه نمایش این طور صلاح دیدیم که عطف به تعارض و ناسازگاری بین سنت و مدرنیته ای که در این فیلم به نمایش گذاشته شده، بهتر است در محافل دانشگاهی و حوزوی درباره اش بحث بشود که اتفاقا می تواند نقطه قوتی برای فیلم باشد ، چرا که نشان می دهد فیلم آنقدر جدی است که در محافل خاص بحث کارشناسی شود که آیا واقعا ما این تعارض را داریم یا نداریم؟ در واقع سنت ما تا چه اندازه و در چه سطح و قلمرویی قابل دفاع است و آیا این پردازش به سنت درست است یا نه ؟

عضو سابق شورای پروانه نمایش افزود : حالا سوال من این است که اگر آن مصوبه بوده چرا مصوبه عوض شده و چرا فیلم نمایش عمومی شده است ؟ چرا این اختیار را معاونت سینمایی پیدا کرده است که قطع نظر از پروانه نمایش قبلی اجازه نمایش بدهد و اگر پروانه نمایش فعلی آن را لغو کرده ، چرا لغو شده است؟ ضمن اینکه برخی از اعضای پروانه نمایش قبلی فعلا هم عضو هستند و این یک سوال جدی است و من به طنز می گفتم مثل داستان برجام می ماند یک قرارداد و پیمانی بسته می شود ، رئیس جمهور قبلی آمریکا آن را امضا می کند اما رییس جمهور بعدی لغو می کند ، این را متوجه نمی شوم و توجیه نیستم.

عماد افروغ در پاسخ به میزان آزادی عمل اعضای شورای پروانه نمایش و تصمیم های خارج از شورا گفت: به طور طبیعی نباید مانعی برای آزادی عمل اعضای شورای پروانه نمایش باشد چرا که قواعد؛ روشن ، مشخص و تعریف شده هستند و خودشان باید مقاومت کنند که دخالت های بیرون و فشارها جایی نداشته باشد ، در واقع اعضای شورا باید این اختیار و توانایی را داشته باشند و مانعی هم برای این توانایی شان وجود نداشته باشد.

افروغ افزود : انسانها با یکدیگر فرق می کنند ، برخی عاملیت و فاعلیت شان قوی هست و می ایستند و برخی نمی ایستند ، برخی تحت تاثیر لابی و چانه زنی هایی از بیرون قرار می گیرند و این دیگر ربطی به اختیارات بالقوه شان ندارد، در واقع اختیار بالقوه به آن ها داده شده است اما اینکه تا چه اندازه فاعلیت و عاملیت داشته باشند ، بسته به مقاومت شان است ، بعضی ها مقاومت می کنند و بعضی مقاومت نمی کنند بنا به دلایل و مصالحی که البته هیچ گاه این مصالح را برنتابیدم.

عضو سابق شورای پروانه نمایش ادامه داد: زمانی می خواستند تکلیف چند فیلم را مشخص کنند از جمله “خانه پدری ” و یک فیلم دیگری که من گفتم حتی وزیر هم نمی تواند کار پروانه نمایش را بکند ، شورای پروانه نمایش یک شورای قانونی و تخصصی است و جایگاه خاص خودش را دارد و وزیر نمی تواند جای پروانه نمایش تصمیم بگیرد . اگر وزیر نظری دارد ، ما می شنویم و بحث می کنیم ، اگر نظرش دقیق بود ، بر حسب یک رای جمعی به او رای می دهیم ، حتی اگر درست بود اما رای جمعی به او تعلق نگرفت ، دیگر آن هم محلی از توجه ندارد و نمی توانیم اختیارات این شورا و شوراهای این چنینی را مخدوش کنیم و تحت تاثیر چانه زنی ها و لابی ها و حتی اختیارات بالاتر قرار بگیریم.

این مدرس دانشگاه درباره درباره حواشی نمایش خانه پدری گفت : به هر حال هر کس یک فیلم می سازد، باید این حق را بدهد که هم بیننده آن را داوری کند هم حق نقد خودش را محفوظ بداند، به نظر من بهترین تصمیم برای این فیلم با توجه به حواشی که ایجاد کرد و ما از قبل آن را پیش بینی کرده بودیم ، این بود که این فیلم در محافل خاص به نمایش گذاشته شود و با حضور کارشناسان ، روانشناسان ، تاریخ شناسان ، فرهنگ شناسان و عوامل فیلم نقد شود که باعث می شد به فیلم جایگاه بهتری هم اعطا شود ولی به هر حال ظاهرا نخواستند این اتفاق بیفتد و فیلم نمایش عمومی شد و حالا جای این سوال است که مصوبه پروانه نمایش سال 96 چرا تغییر کرده است ؟ بر طبق چه اختیاری ؟ باید پاسخ قانونی داده شود.

افروغ گفت : باید ببینیم دادستان محترم عطف به چه مستندات و چه بازخوردهایی تصمیم گرفته است که این فیلم را از دایره نمایش خارج کند ، خبر ندارم ولی تصمیم ما توقیف و نمایش ندادن ان نبود اما به دلیل حساسیت های اجتماعی و فرهنگی که معلوم شد حق با ما بود، گفته بودیم این فیلم در محافل خاص نمایش داده شود ، حالا سوال ما با عوامل فیلم و برخی مدافعان این فیلم این است که کدام بهتر است ؟ همان پیشنهاد و مصوبه ما که نمایش خاص در محافل خاص با بحث های علمی خاص باشد یا اینکه الان به طور کلی بحث نمایش به توقیف منجر شد؟

وی ادامه داد : بعضی مقاومت ها مفید و به نفع ما و سینما هم نیست . در مورد فیلم کاناپه آقای عیاری که در همان جشنواره فجر سه سال پیش به نمایش در آمد، از مدافعان سخت این فیلم بودم یعنی اگر الان “خانه پدری” را نقد می کنم از “کاناپه” دفاع می کنم ، چرا که مضمون فیلم تحسین برانگیز بود و فقط یک مشکل فقهی در مورد کلاه گیس داشت که به ما مربوط نمی شد ، یعنی بنده هم صفر ویکی نیستم و فقط پشت پرده را برای شما عیان کردم.