هیجان؛ آفت فعالیت سیاسی

رضا صادقیان، عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی نوشت:

فعالیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی همیشه همراه با حداقل و حداکثری از عقلانیت است. عقلانیتی که به عنوان موتور محرک شخص عمل می‌نماید و سبب می‌شود براساس شرایط زمان و مکان فعل منتهی به تصمیم‌گیری با کمترین حاشیه‌های ممکن و هزینه‌های کاذب انجام گیرد.

حاکم شدن عقلانیت ضرورت جدایی ناپذیر هر گونه فعالیت سیاسی و اجتماعی است، می‌توان این «ضرورت» را در بخش اقتصادی و خصوصا اقتصاد شخصی نادیده گرفت، اما کنشگر سیاسی نمی‌تواند بدون حضور مداوم این عقلانیت به حیات سیاسی خویش ادامه دهد و از بحران‌های سیاسی جان سالم به‌در برد. انجام هر فعل سیاسی، به دلیل آنکه بازخوردهای گسترده‌ای در جامعه به‌همراه داشته و دارد، می‌بایست به دور از جنجال‌ صورت گیرد.

نادیده گرفتن عقلانیت در فعالیت‌های سیاسی؛ حاکم شدن هیجان و رفتارهای لحظه‌ای و بدون سنجش را به همراه دارد. جنجال آفرینی، هوچی‌گری، انتخاب پاسخ‌های آنی به مخالفان سیاسی با کمترین تدبیر و دوراندیشی، استفاده از کلمات و عبارت‌های تند و تیز به قلیان درآوردن احساسات شهروندان را به همراه دارد. در غیب عقلانیت، هیجان سردمدار کنش سیاسی و سیاست‌مدار می‌شود، بروز رفتاری که از بُعد اعمال شخصی خارج و مستقیم به سوی جامعه و عموم مردم پرتاب می‌شود.

لحظه‌ شماری برای نزدیک شدن به فصل انتخابات، انجام سخنرانی‌های پرشور در دانشگاه‌ها از سوی طیف اصلاح‌طلب و اصولگرا در روزهای قبل از انتخابات، روز شماری برای آگاهی از رد صلاحیت‌های مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، انتخاب تیترهای جنجالی، جعل خبر، انتشار اخبار تایید نشده و غیر دقیق در ستون خوانندگان نشریات و شبکه‌های اجتماعی، حذف خبرهای منتشر شده از سوی خبرگزاری‌ها، شایعه‌پراکنی برای سنجش افکار عمومی و… همه این رفتارها دامن زدن به هیجان، بي‌تدبیری، تندروی و  به جنجال آفرینی ختم می‌شود.

بروز رفتارهای آمیخته با جنجال و هیجان برای جامعه‌ای که تازه  به دوران پسا تحریم وارد شده و نیازمند آن است که بیش از همیشه به فرجام رساندن برجام داخلی فکر کند، نمایی روشن و جذاب از مردم‌سالاری دینی را به کشورهای دیگر نشان دهد، میزان بالایی از همبستگی و اتحاد ملی را در داخل کشور به نمایش گذارد و با توجه به سخنان مقام رهبری زمینه‌ی مشارکت بالای شهروندان در انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری را فراهم آورد؛ در فضایی آرام و با کمترین تنش‌های سیاسی ممکن خواهد بود.

شاید رفتار هیجانی در حوزه‌های دیگر مضر نبوده و چه بسا مفید فایده هم باشد؛ ولی در حوزه‌ی سیاست بروز هر نوع واکنش لحظه‌ای و اندیشه نشده منجر به بروز تندخویی و بداخلاقی‌های بیشتر می‌شود. همزاد سیاست و فعالیت سیاسی، عقلانیت است و نه رفتارهای احساسی، برانگیخته شده و پرشور. فعل سیاسی یعنی رفتار مبنی به خرد و عقلانیت، در رفتار سیاسی و سیاستمدار جایی برای بروز رفتارهای هیجانی و لحظه‌ای نیست.

رد صلاحیت گسترده‌ی نیروهای اصلاح‌طلب در مجلس شورای اسلامی، رد صلاحیت سیدحسن خمینی با توجه به جایگاه ویژه‌ی ایشان و انتشار لیست عدم احراز صلاحیت از سوی شورای نگهبان نباید همراه با واکنش‌های لحظه‌ای و هیجانی باشد. همان‌گونه که قبل از انجام ثبت‌نام نامزدها در دو انتخابات پیش‌رو اکثر رفتارها و سیاست‌گذاری‌ها در آرامش و تدبیر امور جاری انجام شد، لازم است در این دوره‌ی خاص از بروز هرگونه شورآفرینی و اضطراب دوری جست.

با استناد به تجربه سال‌های نه چندان دور و اوراق تاریخی؛ جامعه ایران همیشه به رفتارهای آمیخته با آرامش واکنش  مثبت بروز می‌دهد و در مقابل روش‌های شور آفرین و حرکات تند عصبیت را عیان می‌سازد. وظیفه سیاست‌مدارن، کارگزاران دولت و جریان‌های سیاسی مختلف فارغ از آنکه کوشش می‌نمایند تا شرایط را برای حضور گسترده مردم در انتخابات فراهم آورند، بیش از همیشه مسوولیت دارند تا از رفتار هیجانی دوری جویند.

چنین باد.