امید فردی و امید اجتماعی | مصطفی ملکیان

بخشی از گفت‌وگوی ویژه‌نامه نوروزی اندیشه پویا با «مصطفی ملکیان»، اندیشمند معاصر و فیلسوف اخلاق را به نقل از کانال تلگرامی آقای ملکیان می‌خوانید:

در زمانه عسرت فرصت مناسبی است که متعلق امید خود را پیدا، و از امید اجتماعی به امید فردی گذر کنیم؛ و از نتیجه تجمیع همین امیدهای فردی ماست که امید جمعی شکل می‌گیرد.

من به امید جمعی قائل هستم، نه به امید اجتماعی. البته که تصوری که من از امید دارم، چه‌بسا احساس تنهایی شما را تشدید ‌کند. اما تنهایی، واقعیت وجود ماست. ولو این واقعیت تراژیک باشد، نمی‌توان از قبول واقعیت به دلیل تراژیک بودن آن سر باز زد. در علوم انسانی هر حقی و هر حقیقتی تلخ است.

امید اجتماعی ما را از تنهایی انکارناپذیرمان دور می‌کند. این‌که انسان‌ها تنهایی خود را فراموش کنند و گمان کنند که می‌توانند با آویزان کردن چنگک‌ها و قلابک‌های خودشان به دیگران از تنهایی بیرون آیند، باور نادرستی است. ما اگر به خود امید داشته باشیم به مقداری که به خودمان امید داریم، هر کار بیش‌تری که از دست‌مان برمی‌آید، انجام می‌دهیم. تبدیل کردن رنج به کار، یکی از راه‌حل‌های تاب‌آوری در شرایط عسرت است.

وقتی اتکای آدمی به خودش باشد، از رنج به کار بیش‌تر پناه می‌برد و رنج را به کار تبدیل می‌کند. تبدیل رنج به کار، صرفاً یک مسکّن نیست بلکه تأثیر درمانی نیز دارد. وقتی کار می‌کنیم در جهت بهبود جامعه قدم برمی‌داریم.

انتهای پیام