دیدگاه صریح آیت‌الله امینی درباره‌ی رای مردم و مشروعیت حاکم
آیت‌الله سروش محلاتی، استاد دروس خارج حوزه علمیه می‌گوید: مرحوم آیت‌الله امینی تنها چهره برجسته ای بود که به صورت علنی بر این موضوع اصرار می کرد که بیعت و رای مردم در ولایت اثر دارد و بدون پذیرش مردم، نمی توان برای حاکم مشروعیت قائل شد.
به گزارش ایسنا، سروش محلاتی در نشست نکوداشت آیت‌الله امینی که ازسوی انجمن اندیشه و قلم برگزار شد، با طرح این سوال که خطرات قدرت برای انسان چیست؟ گفت: لایه نخست و آشکار آن این است که فردی سالم پس از رسیدن به قدرت، فاسد و ظالم شود، این برای رجال دینی کمتر پیش می آید. لایه دوم این است که قدرت در شخص اصلی اثری نگذارد و او را فاسد نکند، اما اطرافیان و نزدیکان آن شخص از قدرت سوء استفاده می کنند. لایه سوم این است که فرد به دلیل مصالح حکومت، ارتباط و زندگیش از مردمی بودن خارج شود؛ اما لایه چهارم که عمیقتر است، تاثیر قدرت بر اندیشه و فکر و نگاه فرد است که تحت تاثیر قدرت تغییر کند.
وی ادامه داد: هرکس آیت‌الله امینی را می شناخت می دانست که ایشان از آسیب‌های قدرت مصون خود را نگه داشته اند، خانه ای که ایشان در آن سکونت داشت همانطور بود که قبل از انقلاب با ساده زیستی زندگی می کرد، از نزدیکان ایشان هم کسی از ایشان سوء استفاده نکرد تا به جاه و مالی برسد و از شخصیت ایشان برای ترقی استفاده کند.
سروش محلاتی افزود: اما امتیاز بزرگ آیت‌الله امینی این است که «تفکر و نگاه ایشان به مسایل تحت تاثیر قدرت، تغییر نکرد». زمانی که برخی می گفتند اندیشه های دیگر را چون با مصالح نظام نمی خواند باید حذف کرد، ایشان با همان امکاناتی که در دبیرخانه مجلس خبرگان داشتند، دیدگاه‌های مختلف را منتشر می کردند تا طرح شود.
این پژوهشگر مسائل دینی اظهار کرد: یک زمینه و فضای آزاد علمی را ایشان می پسندید و این کار را تا جایی که می توانست، در حوزه علمیه و بخصوص دبیرخانه مجلس خبرگان انجام می داد.
استاد حوزه علمیه قم با بیان این که مساله مهمتر، عمیق ترین لایه های فکری است، اظهار کرد: برجسته ترین ویژگی افکار شخص آیت الله امینی این بود که رفتار و اخلاق و حتی افکارش، نگرانی امام را برطرف می کرد و اجازه نمی داد که تصویری نادرست از روحانیت ودین در ذهن مردم شکل بگیرد. در هرجایی که ایشان حضور داشت به دنبال همین هدف امام بود که نظام اسلامی از اتهام استبداد تبرئه شود.
سروش محلاتی افزود: ایشان تنها چهره برجسته ای بود که بصورت علنی بر این موضوع اصرار می کرد که بیعت و رای مردم در ولایت اثر دارد و بدون پذیرش مردم، نمی توان برای حاکم مشروعیت قائل شد.
وی در پایان گفت: آیت الله امینی در آزمون قدرت سرافراز شد، چون خودش سوءاستفاده‌ای نکرد و اجازه سوءاستفاده را به اطرافیانش نداد، اخلاق و رفتارش تحت تاثیر قدرت تغییر نکرد و از نظر فکری، اساس قدرت را از مردم می دانست و تمام تلاش خود را کرد تا این محدود کردن قدرت و نظارت مردم و پاسخگو بودن قدرت به مردم در قوانین تصویب شود.
انتهای پیام
