عذر تقصیر ما به پیشگاه قرآن و پیامبر (ص)
مرتضی زارعی، مدرس دانشگاه در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «عذر تقصیر ما به پیشگاه قرآن و پیامبر (ص)» نوشت:
جان دیون پورت پژوهشگر انگلیسی قرن نوزرهم کتابی دارد با عنوان (عذر تقصیر به پیشگاه محمّد وقرآن) اودراین کتاب از دیدگاه یک غیر مسلمان به پیشگاه حضرت محمّد و قرآن عذر می‌آورد و تحقیق خود را در دفاع از پیامبر اسلام و رفع اتّهامات علیه ایشان می داند و در مقدّمه کتابش می‌نویسد:
«تحقیقات و بررسی‌های حاضر، اثر ناچیزی است. ولی با منتهای صداقت و علاقمندی سعی شده است تا دامن تاریخ حیات محمد از لکه تهمت‌های کذب و افتراهای ناجوانمردانه تطهیر شود( ۱) او منصفانه وحق جویانه از پیامبر اسلام آن بزرگمرد تاریخ بشریّت تمجید می کند ومی نویسد:
«هرگاه وضع اعراب را قبل از ظهور محمّد در نظر بگیریم و با اوضاع بعد از قیام او مقایسه کنیم و هرگاه اندک تفکری در شعله عشق و علاقه‌ای که در قلوب پیروان او برافروخته شد توجه داشته باشیم، به خوبی احساس می‌کنیم که اگر از تمجید و تکریم چنان مرد بزرگ و فوق‌العاده‌ای خودداری کنیم، بی‌شرمی و بی‌انصافی است»(۲)
امّا امروز باید این عذر تقصیر را ما مسلمانان چه شیعه و چه سنّی به ساحت قرآن و پیامبر اسلام بیاوریم که نه قرآن را درست فهمیدیم و بدان عمل کردیم و نه از پیامبر که قرآن اسوه اخلاق نامیدش تبعیت صحیح نمودیم که اگر چنان می‌کردیم روزگار ما چنین نبود.
قرآن را به تعبیر گلایه آمیز خود قرآن که از زبان پیامبر اسلام در قیامت ادا می شود مهجور گرفتیم (۳) یعنی قرآن رامتروک نهادیم و یا جدّی نگرفتیم.
قرآنی که آیات آن در نزول با خواندن و قلم و فهم و دانش و کرامت انسان آغاز می شود (سوره علق ) و به ولایت انسان ختم می شود (سوره مائده) جدی گرفته نشد و کنار گذاشته شد که اگر قرآن متروک نبود امروز باید مسلمانان با کرامت‌ترین افراد بشر و جوامع اسلامی با دانش ترین جوامع می بودند و ولایت علمی و عینی بر جهان می داشتند.
باید عذر تقصیر به پیشگاه پیامبر وقرآن بریم چرا که محمّد (ص) به گواهی قرآن معدن وکان اخلاق نیکو بود. 《ﻭ ﻳﻘﻴﻨﺎً ﺗﻮ ﺑﺮ ﺑﻠﻨﺪﺍﻱ ﺳﺠﺎﻳﺎﻱ ﺍﺧﻠﺎﻗﻲ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻱ 》.(٤)
و اما مامدعیان پیروی‌اش همواره هزار ترفند و بهانه می بافیم که زیر اخلاق بزنیم گاه به نام سیاست، گاه به بهانه وجود دشمن، گاه به خیال اهمیّت بیشتر داشتن امور دیگر و…
به پیشگاه قرآن عذر تقصیر بریم که حتّی دربرابر دشمن ما را مکلف به عدالت نمود که فرمود:《ﺍﻱ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ! ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺪﺍ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺑﺎﺷﻴﺪ . ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺷﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻧﻮﺭﺯﻳﺪ ; ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻨﻴﺪ که آن به تقوا نزدیکتر است 》(۵) و اما ما با دوستان نیز به عدل و انصاف نیستیم تا چه رسد به دشمن.
به پیشگاه قرآن عذر تقصیر بریم که بیشترین وپر تکرار ترین وصف خدای خود را رحمت قرار داد و نام خدای رحیم و رحمان آغاز گر هر سوره شد و ما نه بین خود رحمت درستی داریم و نه به جهان چهره دین رحمانی اسلام را ارائه نموده ایم. روزی نماد اسلام شد دستگاه خلافت اموی و عباسی و امروز نیز مدعیان اسلام داعش و تکفیری و افراطیّون دیگرند.
عذر تقصیر به پیشگاه پیامبر و قرآنی بریم که به ما یاد دادند از قوم ها در پرتو اسلام امّت بسازیم و ما دائم فرقه ساختیم به ما یاد دادند در پرتو ولایت ایمانی به اصلاح خود وجامعه بپردازیم و ما به تکفیر و تفسیق یکدیگر دلخوش کردیم چه دیروز در فقه و کلام و چه امروز درسیاست و اجتماع.
به ما یاد دادند و بارها و بارها به تعقّل واندیشه ورزی خواندمان و ما به هزار بهانه بیشترین کوشش را در تعطیل عقول دیروز و امروز به کار گرفته ایم قومی با بازگشت به سنّت های قبیله ای و دیگرانی با ابتلای به درد تحجّر و عده ای با فهم نادرست از امامت و ولایت و ایجاد تقابل بین ولایت پذیری و عقلانیّت.
گاه به اسم ظاهر قرآن به جنگ عقل رفتیم و گاه به نام تمسّک به روایات عقل را فرونهادیم و امروز نیز با عناوین دیگر و بیشتر با سیاست زدگی عقل این مخزن و موید و همراه و همراز قرآن و پیامبر را فرو می کوبیم.
قرآن به ما مفاهیم متعالی و انسان و جامعه ساز چون خلافت انسان، ولایت مومنان،شورای مردمی، تعاون، امربه معروف همگانی، اصلاح گری عمومی و ده‌ها مفهوم مهم اجتماعی آموخت روزی که جهان با این مفاهیم بیگانه بود و امروز از سویی داعیه داران مردم و انسان محوری در جهان دیگرانند و از سوی دیگر در اغلب جوامع جهان اسلام هنوز فهم استبدادی از نظام اجتماعی سیاسی اسلام بر فهم مردمی می چربد.
آری باید به پیشگاه قرآنی که آیه به آیه آن و پیامبری که لحظه لحظه زندگیش با دغدغه انسان و تعالی و رشد او گره خورده است اما انسان مسلمان امروز باید در حسرت رشد وپیشرفت فرهنگی و تمدنی همچنان انگشت به دهان بماند، عذر تقصیر ببریم.
(۱)عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن ترجمه غلامرضا سعیدی ص ۲۹
(۲)همان ص۳۰
(۳)فرقان /۳۰
(۴)قلم /۴
(۵)مائده/۸
انتهای پیام
