نابغه ایرانی شطرنج: می خواهم جزو 10 بانوی برتر جهان باشم

دختری که در ابتدا تصور می کرد بازی شطرنج با تاس است حالا به جایی رسیده که توانسته قهرمانان دنیا را شکست دهد و در سن 18 سالگی خود را به عنوان یک نابغه در شطرنج جهان معرفی کند؛ این بانوی با استعداد که در صفحه شطرنج حرف های زیادی برای گفتن دارد آرزو دارد که به جمع 10 نفر برتر جهان برسد و روزی قهرمان جهان شود.

صحبت از سارا سادات خادم‌الشریعه است؛ دختر جوانی که با نایب قهرمانی در یکی از بزرگترین مسابقات شطرنج جهان یعنی “گرند پری” چیزهای زیادی را ثابت کرد. او که خانواده‌اش هزینه های زیادی را صرف شطرنج کرده‌اند حالا نیاز به حمایت دارد تا بتواند تاریخ سازی های خود را ادامه دهد.

خادم الشریعه دختر خنده روی ورزش بانوان با حضور در ایسنا ضمن مصاحبه، مسابقه ای نیز با یکی از خبرنگاران داشت.

حرفهای برترین بانوی شطرنجباز ایران را در ادامه می خوانید.

تصور می کردم بازی شطرنج با تاس است!

“کلاس دوم دبستان بودم که هم کلاسی‌ام من را با شطرنج آشنا کرد و شطرنج را از طریق کلاس های استاد هرندی و پسرش آموزش دیدم اما دوستم کمند باقریان که باعث آشنایی من با شطرنج شد، مسیر دیگری را انتخاب کرد. در زمانی که شطرنج را آغاز کردم هیچ آشنایی با شطرنج نداشتم. خانواده‌ام هم شطرنجی نبودند. حتی در ابتدا تصور می کردم که بازی شطرنج با تاس است! با شطرنج کاملا بیگانه بودم و مهره‌های شطرنج را اولین بار در مدرسه استاد هرندی دیدم.”

از همان ابتدا نگاه علمی به شطرنج داشتم

“اولین تجربه بازی رسمی ام در مسابقات منطقه سه تهران بود. در اوایل که شطرنج را شروع کردم آنچنان علاقه ای نداشتم اما از همان اول کاملا جدی آن را دنبال کردم و نگاه علمی به شطرنج داشتم. زمان که گذشت و حرفه ای تر شدم علاقه ام بیشتر شد. فکر کنم اولین مدالی که گرفتم در سن 10 سالگی بود که به مدال طلای مسابقات دهه فجر رسیدم. در سن 12 سالگی به مدال طلای کشور و در ادامه آسیا و رده سنی جهان دست پیدا کردم. در ادامه نیز مدال نقره جوانان جهان را کسب کردم.”

 

پیش از شروع گرند پری استرس داشتم

“پیش از شروع مسابقات گرند پری استرس زیادی داشتم، زیرا در برخی ورزشکاران میزبانی نتیجه عکس دارد اما خوشبختانه من به نایب قهرمانی رسیدم. بعد از رقابتها نیز اعتماد به نفسم بسیار زیاد شده و با جدیت بیشتری شطرنج را ادامه می دهم.”

خوشحالم که اولین نماینده ایران در گرندپری شدم

 

“تیم ایران شطرنجبازان خوبی در بخش بانوان دارد که می توانستند جای من در گرند پری باشند. خوشحالم که این فرصت به من داده شد و اولین بانوی ایرانی بودم که حضور در این رقابت ها را تجربه کرد. رقابت با برترین شطرنجبازان دنیا افتخار است. من کم سن و سال ترین شرکت کننده این دور گرند پری بودم. رقابتها بسیار نزدیک به هم بود و تمامی بازی ها سخت دنبال شد ولی سخت ترین حریفم بازیکن روس بود. ”

پیش بینی کرده بودم ششم شوم نه اول!

پیش بینی می کردم که ششم شوم که خوشبختانه دوم شدم. البته ششم شدن در بین برترین شطرنجبازان جهان هم کار سختی است. حتی اگر در مرحله بعد گرند پری هم ششم شوم جایگاه خوبی است. بیش از همه چیز تمرین زیاد روی نایب قهرمانی‌ام اثر گذاشت. آن10 روزی که با مربی اوکراینی تمرین کردم خیلی مفید واقع شد. این مقام به پیشرفتم در ادامه راه کمک بسیاری خواهد کرد.”

میزبانی ایران در گرند پری قابل قبول بود

“از نظر شرکت کننده‌های خارجی میزبانی ایران قابل قبول بود. همگی سالن مسابقات را پسندیدند. البته هتل می توانست بهتر باشد. برخی از نمایندگان خارجی از مردم ایران و مهمان نوازیشان تعریف کردند. حتی الینا روابط عمومی فدراسیون جهانی نیز در صفحه شخصی‌اش از میزبانی خوب ایران نوشت. میزبانی مرحله دوم این فرصت را برای من ایجاد کرد تا بازی‌های بهتری را ارائه کنم. اگر این میزبانی‌ها در آینده نیز وجود داشته باشد، استعدادهای زیادی در کشور می‌توانند در این رشته ظهور کنند. این میزبانی به من خیلی کمک کرد. انگیزه‌ و روحیه‌ای که در این میزبانی به من داده شد بسیار زیاد بود و یکی از دلایل نایب قهرمانی من بود. میزبانی چنین ر‌قا‌بت‌هایی باعث می‌شود که شطرنج ایران در دنیا مطرح شود.”

در گرند پری روسیه شرکت خواهم کرد

“مسابقات گرند پری بانوان پنج مرحله ای شد و جدیدا یک مرحله دیگر نیز به مراحل آن اضافه شده است. من قبل از این اتفاق تصمیم داشتم در گرند پری گرجستان شرکت کنم اما فرصت کمی تا گرجستان داشتم. با شرایط پیش آمده من هم گرند پری روسیه را انتخاب کردم تا فرصت بیشتر برای تمرین در این رقابت ها داشته باشم.”

سالن مسابقات به یادگار ماند

“کار مهم مسئولان فدراسیون این بود که رقابتهای گرند پری را در سالن مسابقات فدراسیون برگزار کردند. این سالن برای مسابقات گرند پری بسیار زیبا طراحی شد و به طور کل تغییر کرد و برای جامعه شطرنج نیز به یادگار ماند.”

“در مرحله اول گرند پری که در موناکو بود نتایجم رضایت بخش نبود. در مسابقات موناکو بین 12 نفر دوازدهم شده بودم و روحیه بدی داشتم.

حضور در موناکو را به این دلیل انتخاب کردم که قبل از ایران بود و می‌خواستم آمادگی پیدا کنم و تا حدی با جو رقابت های گرند پری آشنا شوم. پس از نتایج بدی که در مسابقات قبلی کسب کردم تمریناتم را زیاد کردم و نقاط ضعفم را رفع کردم.”

اگر حمایت شویم در دنیا جایگاه خواهیم داشت

“ایران پر از استعدادهای نوجوان و نونهال شطرنج باز است. بازیکنی همچون علیرضا فیروزجا با 13 سال سن قهرمان کشور می‌شود. باید از این استعدادها حمایت شود تا بتوانیم نتایج خوبی را کسب کنیم. اگر به خوبی حمایت شویم حتی می‌توانیم در رده‌های اول دنیا جای داشته باشیم. شطرنج رشته ای است که بیشتر خانواده ها حمایت می‌کنند. مدیریت خوب فدراسیون به همراه حمایت مالی می‌تواند موفقیتهای نوجوانان شطرنج باز ایرانی را در رده جوانان و حتی بزرگسالان تکرار نماید.”

نیاز به حضور یک مربی خارجی به طور دائم دارم

“برای حضوری پرقدرت در گرند پری باید در مسابقات معتبر شرکت کنم تا آمادگی لازم را کسب کنم. من نیاز به حضور یک مربی دائم خارجی دارم. متاسفانه مربیان خارجی که به ایران می آیند به طور مقطعی با شطرنج‌بازان کار می‌کنند. داشتن یک مربی خوب خارجی خیلی روی نتایجم تاثیرگذار است. من یک مربی هلندی به صورت شخصی داشتم که خیلی به من کمک کرد و اطلاعات زیادی به من داد. هزینه مربی هلندی را خودم به صورت شخصی پرداخت می‌کنم.”

 

توجه رسانه ها خوب بود اما می توانست بهتر باشد

” من در مسابقات جوانان جهان نیز نایب قهرمان شدم اما چون گرند پری در رده بزرگسالان بود توجه ها خیلی بیشتر بود. مسابقات گرند پری بازتاب رسانه‌ای زیادی داشت. البته می توانست از این هم بهتر باشد چون برای اولین بار بود که مسابقاتی با این سطح به میزبانی ایران در بخش بانوان برگزار می‌شد.”

چند سال است که عید در خانه نیستم

” در اولین روزهای عید ایران نبودم و برای حضور در رقابتهای بوندسلیگا مجبور شدم که به آلمان سفر کنم. آتوسا پورکاشان هم در این لیگ حضور داشت. این برای چندمین سال بود که عید را در خانه نبودم. به خاطر گرفتن ویزا باید در لیگ هایی مثل بوندسلیگا حضور داشته باشیم. خوشبختانه خانواده شرایطم را درک می کند.”

نتیجه بانوان در قهرمانی تیمی آسیا بد بود

“در مسابقات قهرمانی تیمی آسیا که چندی قبل برگزار شد به شخصه نتایج خوبی گرفتم اما نتیجه تیم بد بود و انتظار نداشتم در رده هفتم قرار بگیریم. البته نتیجه ضعیف تیم در روحیه من اثر گذاشت.”

پدرم پول یک خانه را صرف شطرنج من کرد

” هزینه های زیادی صرف شطرنج کردم. پدرم بیش از پول یک خانه را برای شطرنج من هزینه کرده است. جایزه ای که از گرند پری گرفتم را نیز قطعا برای شطرنج هزینه می‌کنم. کشورهای قدرتمند شطرنج دنیا روی شطرنج سرمایه گذاری کرده‌اند. شطرنج بازان آن کشورها، واقعا به صورت حرفه‌ای شطرنج بازی می کنند.”

به خاطر اردو به مدرسه نمی‌رفتم!

“حضور در اردوهای مختلف باعث می شد که به زیاد به مدرسه نروم و فقط در امتحانات شرکت کنم. امسال هم کنکور ندادم و بیشتر وقتم را برای شطرنج گذاشتم اما دوست دارم ادامه تحصیل دهم.”

ازدواج شطرنجی را توصیه نمی‌کنم!

“شطرنجبازان خیلی وقت صرف شطرنج می کنند و بیشتر صحبت هایشان وقتی کنار هم هستند در خصوص شطرنج است. وقتی دو شطرنج باز با هم ازدواج کنند دیگر همه چیز شطرنج می شود به همین دلیل ازدواج دو شطرنج باز از نظر من خوب نیست.(با خنده)”

 

کشورهای مطرح حمایت زیادی از شطرنجبازانشان دارند

“در آن سال که قهرمان رده ی زیر 12 سال جهان شدم یک بازیکن از روسیه سوم شد اما امروز آن بازیکن روس جزو پانزده بازیکن برتر جهان است. روسیه هزینه مربی، اردو و مسابقات او را تامین می کند و سالی چند هزار یورو نیز به او حقوق پرداخت می‌شود.”

قول می دهم ورزش کنم!

” هر روز سعی می کنم که پیاده روی کنم. در هشت سالگی یک مدتی تنیس کار کردم که به خاطر شطرنج کنار گذاشتم. البته ورزش دیگری را دنبال نمی‌کنم و باید ورزش کردن روزانه را به برنامه‌ام اضافه کنم زیرا قطعا ورزش فیزیکی ذهن انسان را آماده تر می‌کند اما کمی در این زمینه تنبل هستم. همین جا قول می دهم بیشتر برای ورزش فیزیکی وقت بگذارم.(باخنده)

حضور روانشناس در تیم ملی موثر است

“برای شطرنج روانشناس خیلی مهم است و می تواند در کم شدن استرس و تصمیم گیری های درست کمک کند. البته ما هنوز مشکل مربی داریم و شاید فکر اینکه بخواهند حالا برایمان روانشناس هم بیاورند معقول نباشد و باید مشکلات اولیه کامل برطرف شود. ورزش ما چون ذهنی است شرایطش با دیگر رشته ها متفاوت است. ما چندین ساعت پشت میز هستیم و باید تمرکز کنم.”

برخی روزها تمرین ندارم!

“برخی روزها چهار پنج ساعت تمرین می کنم و برخی روزها تمرین ندارم اما یک شطرنج باز حرفه ای باید روزی شش تا هفت ساعت تمرین مداوم و بدون وقفه داشته باشد که هنوز به این مرحله نرسیده ام.”

برترین شطرنجباز دنیا بازی های ایران را دنبال می کند

“شطرنج ایران در دنیا تا حدی مطرح است. می‌بینیم که فردی مثل آناتولی کارپف که قهرمان سابق دنیاست چند بار به ایران می آید. مگنوس کارلسن بهترین شطرنجبازان دنیا بازی شطرنج بسیاری از کشورها را دنبال می کند. او حتی مسابقات قهرمانی کشور ایران را نیز دنبال می کند.”

مهمترین منبع در آمدمان لیگ برتر است

” در لیگ برتر با تیم پتروشیمی حضور داشتیم که تیم ما با حضور چند شطرنجباز برتر ایران چند هفته قبل از پایان لیگ قهرمان شد. پتروشیمی قرارداد خوبی با ما بست. مهمترین منبع در آمد ما بازی در لیگ است. اگر حرفه ای تر شویم کشورهایی که تورنمنت برگزار می کنند برای حضور در مسابقاتشان دعوت می کنند و هزینه ها را نیز خودشان پرداخت می کنند.”

در هفته پایانی لیگ برتر سورپرایز شدم

“در هفته آخر لیگ برتر که با تولد من در روز 20 اسفند مصادف بود سورپرایز شدم و برایم دو بار تولد گرفتند.”

با والدینم شطرنج بازی نمی کنم

” با پدر و مادرم شطرنج بازی نمی کنم. آنها خیلی شطرنج بلد نیستند. در بعضی خانواده‌ها اظهار نظرهای غیر علمی والدین، عکس عمل می کند اما خانواده من در حدی که باید، نظرشان را می دهند و همراهی‌ام می‌کنند.”

دوستان زیادی در شطرنج دارم

“من با شطرنجبازان زیادی دوست صمیمی هستم که خیلی کمک حالم بودند اما در مسابقه با آنها رقابت می کنم. در مسابقه با هم رقابت می‌کنیم اما بعد از بازی رفیق هستیم.”

 

خواندن کتاب در بازی تاثیر گذار است

” در اوقات فراغت بیشتر با دوستانم هستم. کتاب خواندن را نیز دوست دارم. کتاب های شطرنجی نیز می خوانم. البته حالا برای این کار کمتر وقت میگذارم اما خواندن کتاب در بازیهایم بسیار تاثیر گذار است.”

“بازی های بدون ساعت را خیلی تجربه نمی‌کنم و با افرادی که بازی‌شان خوب نیست کمتر بازی می کنم زیرا بازی مدوام با افراد غیر حرفه ای سطح بازی آدم را پایین می آورد. اما همکاری گروهی خیلی خوب است و برایم یادگیری گروهی جذابیت دارد. سعی می کنم به طور آنلاین هم بازی کنم.”

کاش خواهر و برادر داشتم

“دلم یک برادر و یا خواهر دیگر می‌خواست ولی تک فرزندم. خانواده وقت زیادی برای من می‌گذارد و مسابقاتم را از محل کار و یا خانه دنبال می‌کنند.”

نابغه شطرنج بانوان جهان الگویم است

” در ایران الگوی خاصی ندارم. اما در جهان الگویم یودیت پولگار است که نابغه شطرنج بانوان جهان است. اصولا بانوان شطرنجباز نسبت به آقایان این رشته ضعیف تر هستند و جایگاه پایین تری دارند. اما پولگار با شکست بسیاری از اساتید بزرگ مرد خیلی چیزها را نشان داد.”

وقت زیادی صرف شبکه های اجتماعی نمی‌کنم

“زیاد برای شبکه های اجتماعی وقت صرف نمی کنم. برخی وقتها عکسی در اینستاگرام گذاشته و کامنتها را چک می کنم. بیشتر به فکر تمرین شطرنجم هستم. رسانه ها را نیز تا حدی دنبال می‌کنم.”

هدفم قرار گرفتن در بین 10 بانوی برتر جهان است

“آرزو دارم امسال از ریتینگ 2500 عبور کنم اما در مجموع هدفم در شطرنج این است که قهرمان جهان شوم و همچنین جزو 10 بانوی برتر دنیا قرار بگیرم. البته خودم فکر می کنم که به جایگاه ۱۰ نفر برتر برسم به شرطی که تلاشم را زیاد کنم و همچنین حمایت شوم.”

حرف پایانی

“بانوان ایران پتانسیل بالایی دارند و می توانند افتخار آفرین باشند. امیدوارم به ورزش بانوان بیشتر توجه شود. بانوان لایق بهترین ها هستند. باید از پدر و مادرم تشکر کنم که همیشه دوست و همراه من بوده اند و زحمات زیادی برایم کشیده اند. همیشه از نظر مالی و معنوی پشتیبانم بودند. همچنین از مربیان و تمام کسانی که من را در رسیدن به موفقیت یاری کردند کمال تشکر را دارم.”