تولید و صادرات آبِ سنگین چگونه باید فهمیده شود؟

حسین دهباشی در تلگرام نوشت:

یک: | در میانِ بخش‌های مُختلفِ مرحومِ صنعتِ هسته‌ای کشور | کارخانه تولیدِ آبِ سنگینِ اراک | از معدود قسمت‌هایی است که نه فقط تعطیل نشده بلکه با تمام ظرفیت مُجاز و مامور به ادامه فعالیت است | مشروط به آنکه برابر به آنچه در برجام آمده | ذخایرِ آبِ سنگینِ کشور افزایش نیافته | و لاجرم همه تولیدِ آن به قیمتِ جهانی که بسیار کمتر از قیمتِ تمام شُده آن در کشورمان است صادر شود.

دو: | یکی از نقاطِ قوّتِ صنعت هسته‌ای کشور | عدم نیاز به خرید خارجی و واردات به شدت کنترل شده مواد خام رادیواکتیو بود | و اگر این صنعت خُرده‌ای هم رشد کرد | یکی هم به خاطرِ عدم رجوع به بازار سیاه و ممنوع اورانیم | و اتکا به معادن اگرچه بسیار معدود و کم ذخیره داخلی اما به شدت استراتژیک خودمان بود | که حالا از یک سو به قیدِ نظارت سفت و سختِ کار‌شناسان بیگانه درآمده‌اند | و از سویی دیگر موجودی محدودشان | تبدیل به فراورده‌هایی دیگر و از دسترسمان دور می‌شود.

سه: | بنا به آمار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی | ایران حتی در میان ۴۰ کشور اصلی دارای ذخایر معدنی اورانیوم قرار ندارد | و ذخایر قطعی کشورمان تنها حدود ۷۰۰ تُن است | مهم‌تر از مسأله میزان ذخایر اورانیوم ایران، مسأله کیفیت این ذخایر است | این معادن از عیار پایین پنج هزارم درصد برخوردارند | به علاوه معدن‌کاری و آسیاب‌های اورانیوم برای تامین سوخت فقط یک نیروگاه به اندازه نیروگاه بوشهر | سالانه ۳۰۰هزار تن باطله‌های خطرناک و معدنی رادیواکتیو روی دستمان گذاشته | و طبعا پیچیدگی‌های زیست محیطی زیادی نیز | و سرجمعِ همه این موارد ایجاب می‌کند که | حراست و استخراج از این ذخایر حساس و نایاب و گران و مهم | با ‌‌نهایت حواس جمعی انجام شود.

و امّا پرسش: | تولید و صادرات آبِ سنگین در کشور | چگونه باید فهمیده شود؟ | در شرایطی که ضرر اقتصادی بسیاری بینِ تفاوتِ قیمت تمام شده بسیار و نرخ فروش رفته اندک آن مُستتر است | و زیان بیشتری در تُهی کردن ذخایر غیرقابل جایگزین آن | باقی بقایتان.

انتهای پیام