ما «پفیوزان تاریخ»

امیر هاشمی مقدم، پژوهشگر فرهنگی و عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی به بهانه‌ی ادبیات توییت امروز رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت نوشت:

کیانوش جهانپور که مسئولیت‌هایی همچون «رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت»، «سخنگوی وزارت بهداشت» و «سخنگوی سازمان غذا و دارو» را داشته و دارد، منتقدان شیوه واکسیناسیون کرونا در ایران را (البته پس از تحریف انتقادات‌شان) «پفیوزان تاریخ» نامیده است. او و دیگر مسئولین مربوطه بارها با ادبیاتی مشابه منتقدانی که نگران جان خود و عزیزان‌شان هستند را اینگونه نواخته‌اند. من نیز بخشی از همین «پفیوزان تاربخ» هستم که شرایط واکسیناسیون در دو کشور ایران و ترکیه را تجربه کرده و بر پایه همان تجربیات، همان پرسش‌ها و نقدها را دوباره تکرار می‌کنم تا آیندگان بدانند چرا ما پفیوزان تاریخ شدیم.

در ترکیه فرایند واکسن زدن با سرعت، برنامه‌ریزی، دقیق و به آسانی انجام می‌شود و تاکنون نزدیک 55 میلیون نفر دوز اول آنرا زده‌اند. از هفته دیگر نیز آخرین گروه سنی که جوانان بین 18 تا 25 سال هستند واکسن‌شان را خواهند زد. نه تنها شهروندان ترکیه، بلکه همه ساکنان این کشور که شماره ت.ج (مخفف ترک جمهوریتی) که برابر همان شماره ملی خودمان است داشته باشد هم می‌تواند واکسن بزند. دانشجویان و مهاجران خارجی همگی این شماره را دارند (البته تاکنون برنامه‌ای برای واکسن گردشگران خارجی نداشته‌اند و بنابراین نباید فریب برخی آژانس‌های مسافرتی را خورد). هر کسی که اکنون در ترکیه باشد و شماره ت.ج داشته باشد، حتی اگر اقامت قانونی‌اش به پایان رسیده باشد هم می‌تواند واکسن کرونا بزند.

استدلال‌شان اینست که اگر این افراد واکسینه نشوند، می‌توانند ایمنی دیگر شهروندان ترکیه که واکسینه شده‌اند را به خطر بیندازند. چون فرایند انجام واکسن در اینجا دقیق‌تر است، باید از طریق e-devlet (دولت الکترونیکی) ثبت‌نام کنند (سامانه دولت الکترونیکی در ترکیه که بیشتر کارهای اداری دولتی از طریق آن قابل انجام است، پیشرفت قابل توجهی داشته. مثلا شما می‌تواند از آن طریق برگه دانشجویی بگیرید، کارهای بیمه‌تان را انجام دهید، پرونده قضایی‌تان را پیگیری کنید، به حساب‌های بانکی‌تان سر بزنید و… . در ایران برای هر یک از اینها یک وبسایت و نرم‌افزار جداگانه تهیه شده که در بسیاری از موارد همان هم درست کار نمی‌کند).

این سامانه در هنگام ثبت‌نام می‌پرسد از میان دو واکسن فایزر و سینوفارم، کدام را می‌خواهید؟ بعد که واکسن را انتخاب کردید، فهرست بیمارستان‌ها و مراکزی که در آنکارا واکسن انجام می‌دهند را نشان می‌دهد و شما می‌توانید نزدیک‌ترین آنها به محل زندگی‌تان را برگزینید. سپس مناسب‌ترین زمان واکسن را از شما می‌پرسد و شما می‌توانید با توجه به برنامه کاری و زندگی‌تان، آنرا هم انتخاب کنید. برای من از همان لحظه ثبت‌نام امکان حضور در مرکز درمانی انتخابی و تزریق واکسن وجود داشت. من صبح روز بعدی را انتخاب کردم و هنگامی که ثبت‌نام به پایان رسید، پیامکی آمد که برای یادآوری، مشخصات واکسن، مکان و زمان تزریق آن نوشته شده بود. فردا صبح که به مرکز انتخابی رفتم، بدون آنکه در صف معطل شوم به یکی از 10 اتاق تزریق راهنمایی شده و واکسینه شدم. بلافاصله پیامک آمد که تزریق انجام شده و دوز دوم در فلان تاریخ خواهد بود.

این را مقایسه می‌کنم با دردسرهایی که برای واکسن پدر 92 ساله و مادر 80 ساله‌ام در ایران داشتم. اینکه پس از بارها ادعای امکان ثبت‌نام در سایت، دست آخر گفتند خودتان به مرکز تزریق مراجعه کنید که آن هم پس از کلی معطلی و نبود واکسن، بالاخره انجام شد. برای دوز دوم هم قرار شد در تاریخ معین به همان مرکز برویم. که وقتی رفتیم، با تجمع پیرمردها و پیرزنانی روبرو شدم که هاج و واج پشت درب بسته ایستاده بودند. چرا که بدون اطلاع‌رسانی پیشین، مکان مرکز تزریق عوض شده بود و همه افراد در کل شهر تنها در یک مرکز می‌توانستند تزریق کنند. وقتی به آن یگانه مرکز تزریق در شهرمان مراجعه کردیم نیز، با حضور انبوه سالخوردگان و همراهان‌شان روبرو شدیم که بیش از یک ساعت باید روی پا می‌ایستادند تا نوبت‌شان شود و در یکی از سه اتاق، تزریق‌شان را انجام دهند.

تجربه موفق ترکیه در همسایگی‌مان در تزریق واکسن از یک سو، و ادعاهای مسئولین ما از سوی دیگر، پرسش‌هایی را به ذهن می‌آورد که نیاز به پاسخ دارد. هرچند امیدی به پاسخگویی مسئولین به «ما پفیوزان تاریخ» نیست:

1- چرا با گذشت ماه‌ها، وزارت بهداشت از راه‌اندازی سامانه‌ای ساده و کارآمد برای ثبت‌نام واکسن و پیشگیری از بی‌نظمی‌های لگام‌گسیخته ناتوان بوده است؟

2- چرا علیرغم بارها وعده و وعید، در هیچ یک از تاریخ‌های یادشده توان واکسن زدن به رقم‌های ادعایی را نداشتند؟ و البته همچنان بر گفتن وعده‌هایی که پوچ بودن‌شان بارها اثبات شده پافشاری می‌کنند؟

3- حتی اگر واکسن فایزر را نیز به دلایلی تحریم کرده باشند، چگونه است که در وارد کردن کافی واکسن‌های چینی و روسی نیز ناکام بوده‌اند؟ مگر ایران ادعای نزدیکی استراتژیک به این دو کشور را ندارد؟ چگونه است که ترکیه هر چقدر که نیاز داشته را به آسانی از این دو کشور وارد کرده و ایران نتوانسته است؟

4- آیا درست است این تعلل‌ها در راستای وقت‌کشی برای تولید انبوه واکسن برکت بوده است؟

5- آیا درست است که واکسن برکت علیرغم ادعای صرفه‌جویی ارزی، بهایی بسیار بیشتر از واکسن‌های خارجی دارد؟ در حالی‌که نتایج آزمایش‌هایش به تایید سازمان بهداشت جهانی نرسیده؟ و البته از وزارت بهداشت ایران هم مجوز اضطراری دریافت کرده؟ و دست آخر آنکه اثربخشی‌اش کمتر از واکسن‌های مشابه است؟

6- اگر پرسش‌های 4 و 5 درست باشد، آیا این به معنای گروگان گرفتن جان مردم برای دستیابی گروه‌های خاص به سود حاصل از تولید واکسنی غیرایمن نیست؟

7- فراتر و مهمتر از همه اینها، مسئولینی که در این مدت نشان داده‌اند از جامه عمل پوشاندن به وعده‌های ابتدایی‌شان ناتوان بودند و البته خود را هم به کسی پاسخگو نمی‌دانند، تا کی می‌خواهند با ادعاهای گزاف که همگان بر پوچ بودن‌شان آگاهند (از تولید دستگاه ویروس‌یاب مستعان گرفته تا کمک به مدیریت کنترل و درمان این بیماری در کشورهایی که وضعیت‌شان در این زمینه از ایران بسی بهتر است و…) نمک بر زخم ایرانیان بپاشند؟ اگر در انجام وظایف حیاتی‌تان که حفظ جان ایرانیان است ناتوانید، اگر سود و منافع شخصی‌تان را بر منافع ملی ترجیح می‌دهید، دست‌کم با حمله به جلو، ما را پفیوز نخوانید.

انتهای پیام