احمدی نژاد؛ تولد یک سلبریتی
عبدالرضا داوری، عضو سابق دفتر محمود احمدی نژاد، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است دربارهی رفتارهای او نوشت:
۱. سلبریتی(celebrity) از واژه لاتینِ celebrem مشتق شده است؛ واژهای که بر «ازدحام» و «بالارفتن از سر و کول یکدیگر» اشاره دارد و براین مبنا، ارتباط مفهوم سلبریتی با تودهای شدن پدیدههای سیاسی، فرهنگی و هنری از طریق رسانههای فراگیر و شبکههای اجتماعی، ارتباطی وثیق است. امروز عنوان سلبریتی به شخصی اطلاق میشود که در حوزه هنر، جنگ، علم، ورزش، رسانه، مدل، سیاست، ادبیات، مذهبی و نظایر آن دارای نوعی سرشناسی و آوازه ویژه و عمومی باشد. در دنیای امروز، بسیاری از چهره ها، شهرت دارند اما الزاما سلبریتی نیستند، بنابراین باید بین مفهوم مشهور بودن یا سلبریتی بودن، تمایز قائل شد.
بر خلاف “شهرت چهره های علمی و فرهنگی”، که پدیدهای خودبنیاد و برآمده از تلاشهای فکری و عرضه اندیشه و فرآرودههای ذهنی است، ” آوازه یک سلبریتی”، پدیدهای برساخته بدست رسانههاست و بدون توجه رسانهها و ایجاد شبکه مخاطب، هرگز یک سلبریتی شکل نمیگیرد.
باید به این سوال بنیادین پاسخ داد که در مقام مقایسه، چه چیزی شهرت مرتضی مطهری، حسین علیزاده و عباس کیارستمی را از آوازه امیر تتلو، بهاره رهنما و محمدرضا گلزار متمایز میکند؟ همه این چهرهها در دهههای اخیر، نامدار بوده و درباره همهشان حرف زده میشود با این حال هرگز دسته اول بهاندازه دسته دوم توجه رسانهای را جلب نمیکردند و کیش شخصیت به راه نمیانداختند چون دسته اول “دنبال کننده” داشتند و دسته دوم “هوادار”. دسته اول زمینهساز گفتوگو و اندیشه ورزی بودند و دسته دوم محرّک جنجال. دسته اول به دلیل آثار و گفتارشان توجه عمومی را جلب میکنند، ولی توجه عمومی، دلیل ظهور و تداوم دسته دوم بود و بدون توجه عمومی، محو میشوند؛ در واقع، “شهرت” بر مدار اعمال و کردار شایسته چهرههای کاریزماتیک و بهاصطلاح بزرگمردان میچرخد اما برجسته سازی رسانهها و توجه تودههای مردم هستند که آوازه سلبریتیها را شکل میدهند و واسطه بروزشان میشوند تا شهرت محتاج یک شخص برجسته باشد و سلبریتی محتاج مخاطبان و هواداران! در همین رابطه، رابرت ون کریکن، توصیفی دقیق دارد: شخص میتواند بهدور از هیاهو و در کمال احترام مشهور باشد، درحالیکه «سلبریتی» ویژگی متفاوتی داشته و به مثابه همهمهای خاص در زندگی اجتماعی روزمره است.
۲. اسکار وایلد در رمان تصویر دوریان گری نوشته بود: «در دنیا فقط یک چیز بدتر از آن است که دربارهات حرف بزنند، آن هم اینکه دربارهات حرف نزنند!» و احمدی نژاد این سخن اسکاروایلد را به خوبی فهمیده که بدترین چیز آن است که دربارهاش حرف نزنند؛ حضور پرهیاهوی احمدی نژاد در اکسپوی 2021 امارات نشان داد که او دیگر یک “رجل سیاسی” نیست و احمدی نژاد اینک به یک “سلبریتی” تبدیل شده است؛ آوازه احمدی نژاد دیگر از اندیشه و مواضع و اعمالش، از هولوکاست تا هدفمندی یارانهها برنمیخیزد؛ امروز آوازه احمدی نژاد برساخته از هیاهو و جنجال و دوربین دیگرانی است که با او سلفی میاندازند. احمدی نژاد دیگر نیازی به فرهیختگی یک استاد دانشگاه یا وزانت یک رئیس جمهور ندارد، او مانند همه سلبریتیها فقط محتاج توجه و جنجال و هیاهو است و بدون تمرکز دوربینهای رسانه، سلفی گرفتنهای مردم و جنجالهای خبری، به حاشیه رانده شده و از فضای عمومی محو میشود. امروز احمدی نژاد بدون کمترین اختیار اجرایی و روابط سردش با حاکمیت، همچنان مردم را به اطراف خانه و دفترش فرامیخواند و با اینکه میداند گشایشی در کارشان نخواهد داد، خود را حل المسائل آنان معرفی میکند، تا جریان تصویرش در رسانه حفظ شود؛ احمدی نژاد میداند که خارج از ساخت رسمی قدرت هیچ چیزی برای عرضه به جامعه ندارد، او یک بروکرات بالا آمده از نردبان بخش تندرو جناح راست بود و به همین دلیل هرگز نمیتواند با جامعه روشنفکری و طبقه متوسط ایران ارتباطی ارگانیک برقرار کند، پس به دنبال آن است در دیالکتیک شبکههای اجتماعی، بمثابه یک سلبریتی، هیاهو و جنجال کند تا جریان تصویرش، تثبیت و فراگیر شود و از آنجاکه دانشی هم در حوزه علوم رفتاری و اجتماعی ندارد، نمیداند که سلبریتیها، مصرف میشوند و تاریخ انقضاء دارند و حضور دائمیشان در صحنه تصویر، هرگز دائمی نیست.
انتهای پیام