حال و روز صنعت رنگ و رزین

سعیده شفیعی، انصاف نیوز: صنعت رنگ و رزین یا صنعت رنگ و پوشش از صنایع پایین‌دستی نفت محسوب می‌شود که در ابتدا محدود به تولید رنگ‌های مصرفی ساختمانی بود و بعدها انواع مختلف پوشش‌های صنعتی نیز به آن اضافه شد. در ایران اولین واحد رنگ‌سازی در سال 1318 اقدام به تولید رنگ‌های روغنی کرد. از اواخر دهه‌ی 1350 تعداد واحدهاي توليدكننده‌ی رنگ افزايش يافت و امروز صنعت رنگ كشور با بيـش از 350 واحد صنعتي مجاز با مجموع ظرفيت 900 هزارتن در سال توليد انواع رنگ‌هاي ساختماني و صنعتي و همچنين صدها واحد غير مجاز مشغول به فعاليت هستند. بیست و یکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی رنگ، رزین، پوشش‌های صنعتی، مواد کامپوزیت و صنعت آبکاری در روزهای پنجم تا هشتم آذر ماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. به این بهانه با تعدادی از فعالین این صنعت در مورد چالش‌های آن به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم.

ضرورت ثبات نرخ ارز

«شهلا چپ‌نویس»، مدیرعامل شرکت تعاونی تولیدکنندگان رنگ، بیش از 36 سال سابقه کار در صنعت رنگ و رزین را دارد. بنا به گفته‌ی وی، شرکت تعاونی در سال 1361 تاسیس شده و 296 عضو در سراسر ایران دارد. واردات و تامین مواد اولیه برای تولیدکنندگان، خدمات بخش فنی و آموزشی، تعیین تعرفه‌های وارداتی رنگ، کیفیت رنگ، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و جلوگیری از خروج ارز از جمله وظایف این شرکت تعاونی است.

چپ‌نویس درخصوص مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان این صنعت به انصاف نیوز می‌گوید: حدود 40 تا 45 درصد مواد اولیه وارداتی است که طی سال‌های اخیر تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان توانسته‌اند بخشی از این مواد اولیه را تولید کنند. تولیدکنندگان، برخی اقلام پالایشگاهی مثل حلال‌ها را از طریق بورس تهیه می‌کنند ولی به دلیل سیاست‌های خام‌فروشی، بخش زیادی از این مواد صادر می‌شود و تنها بخش کمی در بورس عرضه می‌شود که این قیمت هم بر اساس فوب خلیج‌فارس و با ارز نیمایی محاسبه می‌شود. به همین دلیل، خرید مواد اولیه از بورس برای تولیدکنندگان بسیار گران تمام می‌شود در حالی که ما خودمان تولیدکننده نفت و محصولات پتروشیمی هستیم.

مدیرعامل شرکت تعاونی تولیدکنندگان رنگ خاطرنشان کرد: مقاطعی طی سال‌های گذشته وجود داشت که می‌توانستیم از صادرات به عراق و افغانستان بهره‌مند شویم اما برخی افراد با صادرات کالاهای نامرغوب و کم‌کیفیت، اعتماد مصرف‌کنندگان این کشورها را خدشه‌دار کردند و ترکیه و بقیه‌ی کشورها جای ما را گرفتند. به عنوان مثال، قیمت رزین برای تولیدکننده‌ی داخلی 1350 دلار در هر تن درمی‌آید ولی دیگر رقبا ین محصول را با قیمت 1200 دلار در هر تن عرضه می‌کنند. این موضوع امکان صادرات را از تولیدکنندگان گرفته است. از طرف دیگر بازار داخلی هم راکد است و امکان عرضه‌ی کالاها در بازار داخلی ممکن نیست تا بتوانند این سود را از بازار داخلی جبران کنند.

چپ‌نویس در پایان می‌افزاید: مهم‌ترین انتظار ما از دولت کنترل نوسانات نرخ ارز است که تحت این شرایط نوسانی، نمی‌توان حتی برای هفته‌ی آینده برنامه‌ریزی کرد. به دلیل نوسانات نرخ ارز، صنعت رنگ مانند سایر صنایع با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده و مشکل نقدینگی در گردش را برای تولیدکنندگان ایجاد کرده است. علاوه بر این که بر اساس آمار رسمی، ساخت‌وساز در کشور با کاهش 70 درصدی روبه‌رو شده و این امر صنعت رنگ و رزین را هم تحت تاثیر قرار داده است.

لزوم تقویت اتحادیه‌های صنعتی

«شهرام سیدقلعه» مدیرعامل شرکت رنگ رسام درباره‌ی این شرکت می‌گوید: ما کار رنگ را از واردات مواد اولیه در 20 سال قبل شروع کردیم و برند رسام را تقریبا دو سال است که راه‌اندازی کردیم. به نظر من، چالش‌ عمده‌ی صنایع مختلف عدم وجود اتحادیه‌ی صنعتی است که در تمامی صنایع و ازجمله صنعت رنگ و رزین وجود دارد.

سیدقلعه به ضرورت وجود اتحادیه‌های صنعتی اشاره می‌کند و می‌افزاید: وقتی اتحادیه‌های صنعتی پررنگ و موثر نباشند دولت مجبور می‌شود در همه‌ی امور دخالت کند. در مورد صنعت رنگ و رزین، اتخادیه‌ی صنعتی سفت و سختی نداریم. تصمیمات شرکت تعاونی هم ضمانت اجرایی ندارد و همه ملزم به عضویت نیستند. هماهنگ نبودن تولیدکننده‌ها و سیاستگذاری‌های متفاوت و بعضا متناقض از دیگر چالش‌های این صنعت است که هم به تولیدکنندگان آسیب وارد می‌کند و هم زمینه‌ی سواستفاده‌ی واسطه‌ها را فراهم می‌کند.

این فعال حوزه‌ی صنعت رنگ خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر شرایط بازار این صنعت انحصاری است و تصمیمات تولیدکنندگان بزرگ، بازار و تولیدکنندگان کوچک را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. به نظر من، تولیدکنندگان رنگ باید بتوانند سیاست‌های واحدی را اتخاذ کنند. وجود یک اتحادیه سبب می‌شود نظرات مختلف تولیدکنندگان در آن منعکس شود و اگر تصمیمات آن ضمانت اجرایی داشته باشد، می‌تواند در آینده‌ی صنعت رنگ موثر باشد.

مدیرعامل شرکت رنگ رسام در ادامه می‌گوید: اصلی‌ترین ماده‌ی رنگ، دی‌اکسید تیتانیوم است که هنوز در ایران تولید نمی‌شود و همه‌ی تولیدکنندگان رنگ مجبور به واردات آن هستند و نوسانات نرخ ارز بر قیمت نهایی تاثیر دارد.

دولت نوسانات بازار مواد اولیه را کنترل کند

«اکبرتبار» مدیر فروش و بازرگانی شرکت رنگ رسام، درباره مشکلات تولیدکنندگان این صنعت به خبرنگار انصاف نیوز می‌گوید: بخش زیادی از مواد اولیه‌ی صنعت رنگ و رزین در داخل کشور تولید می‌شود اما نوسانات قیمت، تولیدکنندگان را با مشکل مواجه کرده است.

او در این خصوص می‌افزاید: در صنعت رنگ سه عنصر مهم در قیمت نقش اساسی را دارند؛ اول تیتان که پیگمنت‌های رنگ است، دوم رزین و سوم قوطی رنگ. تیتان 30 درصد، رزین 40 تا 50 درصد رزین و 10 تا 20 درصد از قیمت رنگ مربوط به قوطی است. البته آیتم‌های دیگری هم در تولید رنگ موثر هستند اما این سه عنصر مهم‌ترین‌ها هستند. طی یک ماه اخیر در هر سه این موارد بین 30 تا 50 درصد افزایش قیمت داشته‌ایم. تیتان یک افزایش قیمت جهانی به دلیل کاهش آثار پاندمی داشت و از 2700 دلار به 3200 دلار رسید. رزین محصولی است که در داخل کشور تولید می‌شود، مواد اولیه‌ی آن را پتروشیمی‌ها تولید می‌کنند و ما آن را از بورس تهیه می‌کنیم. در خصوص قوطی، ما ورق‌های آن را از فولاد مبارکه تهیه می‌کنیم که کاملا دولتی است ولی روزانه قیمت‌هایش نوسان دارد.

اکبرتبار در پایان تصریح می‌کند: حمایت از صنایع بالادستی باید آغاز شود تا قیمت برای مصرف‌کننده‌ی نهایی کمتر شود.‌ در رابطه با نوسانات قیمت، دلیل اصلی، نوسان در بازار مواد اولیه است که مثل یک فنر فشرده‌شده است که روی محصول نهایی آزاد می‌شود و درنهایت مصرف‌کنندگان را متاثر می‌کند. دولت باید انحصار در بازار مواد اولیه‌ی صنایع شیمیایی (رنگ، چسب، رزین و…) را از بین ببرد تا همه‌ی ذی‌نفعان بتوانند از این فضای رقابتی استفاده کنند.

هر روز ضعیف‌تر از قبل

«مسعود مینایی» از پخش‌کنندگان رنگ در استان تهران و البرز است که 16 سال سابقه کار در این حوزه را دارد. به نظر او، مهم‌ترین مشکل این صنعت، نوسانات قیمت است که هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان را با مشکل مواجه کرده است.

او خاطرنشان می‌کند: با توجه به افزایش قیمت، تقاضای محصولات در این صنعت کاهش پیدا کرده و درآمدها را هم کاهش داده است. یک قوطی رنگ یک کیلویی از 27 هزار تومان در سال 1397 به 75 هزار تومان در سال جاری افزایش پیدا کرده است. مینایی معتقد است با ادامه‌ی این وضعیت، هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان هر روز ضعیف‌تر از قبل می‌شویم.

---

• 

• 

• 

• 

---

گزارش تصویری | نمایشگاه رنگ و رزین

انتهای پیام