پاسخ عماد افروغ به ادعای محسن کدیور درباره‌ی علامه طباطبائی
اظهارات اخیر درباره مخالفت بینش سیاسی علامه طباطبایی با انقلاب اسلامی که از سوی برخی از روشنفکران دینی صورت گرفته همچنان مورد نقد و بررسی اهل نظر است. در واکنشی تازه، عماد افروغ، جامعه شناس و نظریه پرداز انقلاب اسلامی در یادداشتی که در اختیار سایت الف قرار گرفته این ادعا را مورد نقد قرار داده است که در پی می‌آید:
۱. لب موضع دکتر نصر [ و محسن کدیور]، مخالفت علامه طباطبایی با نهضت اسلامی است و اینکه اولین شهید این نهضت اسلام خواهد بود. از چند منظر می توان به آن نگاه کرد. اولا صحت این ادعا، اینکه علامه این عبارت را گفته اند یا خیر؟ ثانیا در چه حالت و احساسی این گفته را طرح کرده اند. اگر یک گفته جدی و مبنایی بوده است چرا جدی تر و آشکارتر مطرح نکرده اند؟ آیا نقیض این گفته را نمی توان در گفته های دیگر ایشان یافت؟
می گویند درخت را از میوه اش باید شناخت. بدون تردید میوه ایشان استاد مطهری است که کاملا و نظرا و عملا مصداقی خلاف گفته مزبور است.
۲. گیریم این گفته علامه منسوب به ایشان باشد و ایشان آگاهانه و جدی این را گفته باشند، چرا باید نهضتی اسلامی اولین شهیدش خودش باشد؟ آیا ایشان با اصل نهضت اسلامی مخالف بودند یا با مشاهده برخی رویدادها و حوادث به این موضع رسیده اند؟ اگر مورد اول باشد، یعنی اینکه با اصل نهضت اسلامی مخالف باشند، خلاف اسلام و تاریخ اسلام و نهضت اسلامی صدر اسلام است و قابل نقد جدی است.
۳. مخالفت با حضور روحانیت در سیاست، که ترجمانی از مخالفت صریح با نهضت اسلامی است، هم خلاف تاریخ حضور تقریبا همیشگی روحانیت در سیاست است، هم نشانه ای برای پذیرش سکولاریسم است که خود ماجرای درازی دارد. سکولاریسم را می توان هم نظرا رد کرد، هم در خصوص اسلام می توان به حد کافی دلایل و مستنداتی علیه آن اقامه کرد (مقاله ای با عنوان چالش ها و پارادوکس های سکولاریسم قلمی کرده ام که به زودی چاپ می شود). بماند هر دو طرف این گفتگو حضور در سیاست را تجربه کرده اند، اولی در سیاست پهلوی و دومی در سیاست انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی، و در مقاطعی حتی به عنوان یک فعال سیاسی، به ویژه در لباس روحانیت. ناظر به این واقعیت باید گفت یکی از معیارهای نقد سازگاری نظر و عمل در نقد کننده و صاحب یک موضع است.
۴. گیریم استاد مطهری به حرف استاد خود گوش داده بود و حضور روشنگرانه اجتماعی خود را تعطیل کرده و به شرح مقولات اصول فلسفه و روش رئالیسم پرداخته بود، آیا از این همه مطالب ارزشمند و پایدار در حیطه ها و موضوعات مختلف خبری بود و ما محروم از این همه آثار ماندنی نبودیم؟ به علاوه باید پرسید آیا فلسفه دلالت عملی و سیاسی- اجتماعی ندارد؟ این هم خود یک مقوله مهم فلسفی است که در کتاب نظریه و عمل به آن پرداخته ایم.
- این همه به معنای تایید تمام اتفاقات و سیاست ها و رفتارهای جمهوری اسلامی و رخدادهای به نام نهضت اسلامی نیست که همه از آن رنج می بریم. اما این ها نباید باعث شود تا از علل تاریخی و اجتماعی رخداد بزرگی به نام انقلاب اسلامی باز بمانیم و خدای ناکرده ولو تلویحا خواهان بازگشت به گذشته شویم.
انتهای پیام
متاسفانه آقای دکتر افروغ مشتهیات خود را در قالب مدعیات تکرار کرده اند :
ایشان می توانند مصاحبه رادیو با علامه را به مناسبت ترور استاد مطهری (که دو بار تصریح می کنند که دل به حرفهای شاگردشان، مطهری، درباره آینده روشن انقلاب نمی دهند)، پیام ایشان را به آن مناسبت ( با تعبیر مرحوم مطهری و بدون تعبیر شهید مطهری) ، عدم شرکت ایشان را در هیچ ییک از انتخاباتها و … را مشاهده کنند
جناب افروغ، صادقانه می توانید بگویید که روش طباطبایی را نسبت به انقلاب اشتباه می دانید که البته اهلش می دانند که بپذیرند یا نه ، ولی لطفا نسخه بدلی از او ارائه ندهید
پس از انقلاب خبرنگار یکی از روزنامه ها بودم. از حضرت علامه در مصاحبه ای پرسیدم نظرتان راجع به شهدای انقلاب چیست و ایشان فرمودند فعلاً که اسلام شهید شده است. آقای افروغ! لطفاً تاریخ را تحریف نفرمایید.
جالب بود
با سپاس از آقای عماد افروغ