آیا معاویه برای اهل سنت ایران مقدس است؟
عظیم محمودآبادی، روزنامهنگار، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داد، به بهانهی واکنش برخی علمای اهل سنت به جملهای مطرح شده از سوی یکی از مسئولین، نوشت:
وحدت و اتحاد اسلامی حتما از ضروریترین مسائل و مصالح جوامع اسلامی است اما گاه به نظر میرسد برخی از این مهم، برداشتهای به غایت سطحی و فرقهای دارند و متاسفانه در فضای رسانهای و مجازی نیز بدون توجه به ملزمات و اقتضائات آن، اقدام به بازنشر و بازتولید همان برداشتهای ناصواب میکنند.
از جمله اینها واکنشهایی است که از سوی برخی افراد مشهور اهل سنت نسبت به سخنان یکی از سران قوا و اشاره تلویحیاش به مفاسد و رذائل معاویةبن ابوسفیان منتشر شد. موضوع این یادداشت البته سیاسی و تحلیل سخنان مقام مذکور نیست بلکه صرفا تحلیلی انتقادی است بر واکنشی که از سوی برخی افراد اهل سنت رقم خورد. واکنشی که در آن رسما، معاویه به عنوان یکی از «مقدسات» اهل سنت معرفی و در فضائلش نکاتی گفته شد که شاید تنها از تریبونهای فقهایِ دولتیِ سعودی شنیده شود.
از جمله آقایان عبدالحمید امام جمعه اهلسنت زاهدان و گرگیج خطیب اهل سنت در آزادشهر گلستان، سخنانی را در قداست معاویه نزد اهل سنت گفتند که تماما با روح حاکم در فضای فرهنگی و مذهبیِ ایران اعم از شیعه و سنی در تعارض آشکار قرار دارد.
البته این یادداشت در صدد تحلیل تاریخی نیست و بنا ندارد سستی مبانی فکری افراد مذکور را متذکر شود. لذا از پاسخ به شبهات بسیار نازل و سطحی نظیر صلح امام مجتبی(ع) – که در سخنان آقای عبدالحمید بود – میگذرد و صرفا به مساله فرهنگی – ملی میپردازد.
از قضا این همان چیزی است که در اظهارات افراد فوق غایب است و گویی اصلیترین معیارشان در داوری شخصیتهای صدر اسلام، نه ایران و نه حتی اسلام بلکه عرب است! چنانکه جناب گرگیج در اظهارات خود وقتی میخواهد «فضائلِ معاویه» را بیان کند، او را قبل از اینکه «یکی از سیاستمدارانِ جهانِ اسلام» بداند، «یکی از سیاستمدارانِ جهانِ عرب» میخواند! که البته سخن درستی است؛ چراکه معاویه هیچگاه یک حاکم اسلامی حتی در استاندارد خلفای سقیفه نبود بلکه صرفا سلطانی عرب بود که دغدغهای جز سلطنت خاندانی خود و گسترش حکومت عرب نداشت.
آری معاویه هنوز میتواند برای کسانی که سودایِ امپراطوریِ عرب دارند، مقدس باشد! او میتواند برای کسانی که اسلام را معادل و مترادفِ عربیت – آن هم با تمام مختصاتِ جاهلیِ پیش از اسلام- میدانند، همچنان چهرهای محبوب باشد که بر وی تعصب بورزند. اما ظاهرا این آقایان فراموش کردهاند که اینجا ایران است؛ ایرانی است که سراسر آن پر است از تولی و دوستی با اهل بیت پیامبر و برائت از دشمنان ایشان!
از قضا این مساله اختصاصی به شیعیانِ ایران ندارد! بلکه حتی ایرانیانِ اهل سنت نیز در اصل دوستی با خاندان پیامبر و دشمنی با دشمنانِ آنها تفاوتی با برادران شیعه خود در این سرزمین ندارند.
آقایان عبدالحمید و گرگیج و شاید برخی امثال ایشان خوب است به آثار مفاخر بزرگ فرهنگی و ملی ایران که از قضا بسیاری از آنها در شمارِ بزرگانِ اهل سنت هستند نگاهی بیندازند تا دریابند با اهل سنتِ تاریخی و فرهنگی در ایران چقدر بیگانه و ناآشنا هستند و مواضع و سخنانشان بیش از آنکه ریشه در فرهنگ سنیهای ایران داشته باشد رنگوبوی به غایت وهابی و سعودی دارد!
حافظ، مولوی، عطار، سنایی غزنوی، نظامیِ گنجوی، جامی و حتی فقها و علمای بزرگی چون حاکم نیشابوری و … کجا معاویه را برای خود چهرهای مقدس میدانستند که با اشارتی به گوشهای از رذائلش از کوره به در روند؟
آری ما شیعیان حتما باید در حفظ حرمت مقدسات اهل سنت اهتمام تام و تمام داشته باشیم. لذا در نوشتههای پیشین خود وقتی به سهو از رسانه ملی سخنانی نسبت به خلفای ثلاث یا برخی همسران پیامبر(ص) پخش شد واکنش نشان دادم و از ضرورت رعایت احترام نسبت به شخصیتهای محترم اهل سنت سخن گفتم. اما قرار نیست متعصبانِ عرب با خوی جاهلی و امویشان، از سعه صدرِ پیروانِ اهل بیت(ع) سوءِ استفاده کنند و منویاتِ بدوی و عربیشان را به نام «مقدساتِ اسلام» از حلقوم برخی چهرههای منتسب به سنیهایِ ایرانی جار بزنند.
کسانی که اندکی با مطالعات تاریخِ مذهب در ایران آشنا باشند میدانند بسیاری از محققان و تحلیلگرانِ تاریخ ایران تفاوت جدی میان اهل سنت در ایران با سایر بلادِ اسلامی قائلند.
در میانِ اهل سنتِ ایران شخصیتهایی هستند که تا سالها کتابهایشان مورد توجه بینظیر مهمترین مجالسِ مذهبی شیعی – یعنی جلسات عزای سیدالشهدا- بوده است؛ از آنجمله است کتاب «روضةالشهداء» مرحوم ملاحسین کاشفی سبزواری (متوفای 910 قمری) که از علمای اهل سنت بوده اما در کتاب مذکور شرح حوادث و ظلمهایی را نوشته که بر خاندان اهل بیت توسط فرزند معاویه و آلابوسفیان رفته است. این کتاب تا سالها آنقدر در مجالس عزای امام حسین(ع) قرائت میشد که کمکم این مجالس، نام همان کتاب «روضه» را به خود گرفت.
در اهل سنت ایران شخصیت بزرگی چون عطار نیشابوری را داریم که نه فقط به امیرالمومنین به عنوان «خلیفه چهارم» بلکه به اولاد طاهرش نیز کموبیش همان نظری را دارد که یک شیعه اثنیعشری معتقد است؛ لذا «تذکرةالاولیا»ی خود را با ذکر فضائلِ امام صادق(ع) آغاز و با مناقب امام باقر(ع) تمام میکند.
شیخ اجل سعدی شیرازی نیز پس از آنکه ابیاتی در مدح خلفای ثلاث میسراید وقتی به نام امیرالمومنین میرسد عاجزانه فریاد میزند چه کسی میتواند مدح علی گوید وقتی خداوند خود مادحِ اوست؟: «کس را چه زور و زهره که وصف علی کند؟ / جبّار در مناقبِ او گفته هلاتی». هم او که هرچند بیتردید در سلک اهل سنت بوده و در غزلی که اشاره شد نیز از خلفا با احترام و به نیکی یاد کرده اما به تصریح میگوید برای روز قیامتِ خود امیدی جز شفاعت مولای متقیان ندارد: «فردا که هر کسی به شفیعی زنند دست / ماییم و دست و دامن معصوم مرتضی». شیخ اجل در ابیات بعدی به سانِ یک شیعه دوازده امامی خداوند را سوگند میدهد که «یا رَبّ به نسل طاهر اولاد فاطمه / یا رَبّ به خون پاک شهیدان کربلا» … و از ذاتِ باری طلب رحمت و آمرزش میکند.
به همین دلیل است که مرحوم استاد محمدتقی دانشپژوه در عبارتی دقیق و در عین حال بسیار جالب توجه اهل تسنن ایران را «سنّیهای دوازده امامی» خوانده بود.
آری افرادی چون ابوسفیان، معاویه و فرزند منحوسش اگر برای وهابیانِ سعودی با انگیزههای قومی – قبیلگی، «چهرههایی مقدس» محسوب میشوند هیچ دلیلی وجود ندارد که این باور برای اهل سنت ایران نیز معتبر باشد که از دیرباز این سرزمین پایگاه دوستداران اهل بیت پیامبر(ص) و برائت از دشمنان این خاندان مطهر بوده است.
حال اگر بهرهمندی از ثروت سعودی و برگزاری جمعه و جماعت در بناهایی بسیار مجلل و اشرافی چون «مسجد مَکّیِ زاهدان» خویِ برخی از سرانِ اهل سنت هممیهنِ ما را تغییر داده و فیلشان یادِ هندوستان و کاخ سبزِ معاویه را در چشمشان مقدس کرده و در حسرتِ طوافِ آن به سر میبرند، ربطی به «مقدسات اهل سنت» در ایران ندارد.
بلکه چنانکه اشاره شد نمادِ اهل سنت در ایران مفاخر ملی و فرهنگی هستند که پیشتر به آرایشان در این باره اشاره شد و اینجا برای حسن ختام و تنها برای نمونه ابیاتی از حکیم سناییِ غزنوی را بازخوانی میکنیم تا معلوم شود خاندان ابوسفیان چه رتبه و مرتبهای در چشمِ اهلسنت ایران داشته و دارند:
«داستان پسر هند مگر نشنیدی / که از او بر سر اولاد پیمبر چه رسید / پدر او لب و دندان پیمبر بشکست / مادر او جگر عم پیمبر بمکید / خود به ناحق حق داماد پیمبر بگرفت / پسر او سر فرزند پیمبر ببرید / بر چنین قوم چرا لعنت و نفرین نکنیم / لعنة الله یزیدا و علی حب یزید». (سنایی غزنوی، دیوان اشعار، قصاید و قطعات، شماره 85)
توضیح انصاف نیوز: انتشار دیدگاهها الزاما به معنای رد یا تایید آنها نیست. در مورد موضوع این یادداشت، پیشتر دیدگاه مولوی عبدالحمید منعکس شده بود؛ همچنین خاطرهای از آیت الله خامنهای که لینک هر دوی آنها در بالا درج شده است.
انتهای پیام
خود این مطلب آقای محمودابادی بزرگترین توهین به اهل سنت هست. متاسفانه انصاف نیوز هم بدش نمیاد این توهین ها را ادامه دهد. و با نوشتن جملات پایانی مبنی بر عدم تائید دیدگاهها نمی توانید خود را بیطرف نشان دهید. طبیعتا چون موافق این دیدگاه هستید آن را منتشر کرده اید و الا هر مطلبی را که نباید منتشر کرد.
اهل سنت خود بهتر مقدساتشان را می شناسند و نیازی به نسخه پیچی افراد معلوم الحالی مثل محمودابادی ندارند.
انصاف نیوز اگر جرات دارد یک گزارش در مورد ظلم های فاحشی که به اهل سنت در تهران می شود گزارش تهیه کند تا این توهین ها را جبران نماید. از اخراج کارمندان اهل سنت گرفته تا برخوردهای متعدد دیگر علاوه بر توهین های مختلف و ….
آنقدر دروغ نگو
شیعیان را در عربستان سر میبرند شما در ایران از دلارهای سعودی بهره میگیرید و هر کدوم 8 تا بچه دارید حالا زبونتم دراز شده؟
از مقدسات جناب عبدالحمید کشتار مردم پنجشیر هست از فردا اگر به سلاخی در پنجشیر اعتراض کردیم می گوید به مقدسات ما ( عبدالحمید و طالبان ) احترام بگدارید حتما بعد هم شیعه را رافزی می نامد و ما باید احترام بگداریم بابا به هر کس و ناکس احترام گذاشتیم که شدیم مدافع پوتین و اسد و ملا برادر.
گل گفتی
از نگاه یک “ناظر بیرونی” به حقیقت رخدادهای 100 سال اول اسلام نگاه کنید… تاریخ را بی طرف بخوانید… اون وقت می بینید که بعد از پیامبر، عده ای برای رسیدن به تخت خلافت نسل کشی کردند.. قتل و غارت و آتش سوزی راه انداختند …. و تمامی ارزش هایی که به واسطه قرآن بر مسلمانان به عنوان ایدئولوژی زندگی نازل شده بود صرفا به خاطر رسیدن به کرسی خلافت زیر پا گذاشتند…..
به همین دلیل است که پیامبر ما امی است… تا از منظر با هیچ جهت گیری و پیش قضاوت یا تعصبی به مواجهه با برزگترین حقیقت خلقت می رسد ….
از این جهت است که غیر از سلفی-تکفیری ها کسی دلش نمی خواهد که با معاویه اختلاط ایمان داشته باشد…. این فرد نه شایسته دفاع است نه قرار گرفتن در فهرست صحابه … وی آزاد شده (طلقا) می باشد…
سلامبااینتوصیههانتایجاصلاقابل
حصولنیست.بایددانشمندانممتاز
تشیعوتسنندرمیزگردهایعلمی
بنشینندوبهاستنادتاریخموردقبول
وروایاتموردقبولدوطرفبهگفتگو
بپردازندوپرسشوپاسخدهنداین
جلساتنبایدصرفمچگیرییا
پیشداورانهباشدعلمیودانشگاهی
درنهایتاینگفتگوهاچاپومنتشر
شود.کتابشبهایپیشاوریاپاسخهای
هوشمندانهیکبانویجوانبهنامحسنیه
دربارگاهیکیازخلفایعباسیو…نمونه
کوچکازاینمباحثاستاینطوری
مردمآگاهمیشونددلهایمردماهلتسنن
واهلتشیعبههمنزدیکمیشودوراهبرای
یکسانسازیعقایدامتاسلامیوتشکیل
اتحادجماهیراسلامیوناتویعدالت
محورجهاناسلامشکلمیگیردبقیهاش
جنگزرگریوسیاهبازیجهتتحمیق
مردموسواریگرفتناست.حکومتی
کهمعاویهدرستکردوکاخیکهبنا
نمودودرادامهاکثرخلفایبنیعباسادامه
دادندیکزندگیکاخنشینیمانندشاهان
وامپراطورانبودبرویددقیقمطالعه
کنیدحضرتمحمد.ص.وحضرتعلی.ع.
چگونهحکومتداریمدنظرشانبوده
عدالتمداربدونرانتوتبعیضنژادی
زبانیوفرهنگی.حکومتحضرتعلی
.ع.شبیهحکومتآلسعودعصرماست
یاطرزحکومتجنابمعاویهالبتهآنها
نفتفراواندارندطالبانبخواهنددل
مردمافغانستانرابدستآورندبهروش
حضرتعلی.ع.باشدموفقمیشوندبه
روشمعاویهباشدوبرایخودکاخبسازند
و….اشرافیتپیشهگیرندسقوطمیکنند
مننیزدلممیخواهددرتمامسطوح
تحصیلیزبانترکیدرکنارزبانرسمی
فارسیدرمناطقترکزبانبخصوص
آذربایجاندرمدارستدریسشود
اینروشقرآنوحضرتعلی.ع.نیست.
در مورد معاویه میان علمای اهل سنت در تاریخ اسلام اختلاف بوده است اما این دلیل نمی شود که ما مجاز باشیم به علمای اهل سنت بگوییم که کدام موضع را اتخاذ کنند. وظیفه سیاستمداران هم آن است که در مواضع اختلافی سکوت کنند و وحدت را مبنا قرار بدهند. این دقیقا سنت امیرالمومنین علی (ع) در دوران خلافتشان بوده است.
امیرالمونین علی ع هرگز به دلیل وحدت سکوت نکرد این را به دروغ در ذهن ما کرده اند
ایشان چون هیچ یاری نداشتند جهادنکردند وقتی به یارانش که درخواست جهاد داشتند فرمود سربتراشید و شمشیر حمایل کنید و صبح بیایید
فقط ۴ نفر آمدند مقداد، سلمان، ابوذر و زبیر
آنجا که حضرت می فرمایند
بعد فوت پیامبر دیدم کسی را به یاری ندارم جز اهل بیتم که اگر به احقاق حقم برخیزم کشته خواهند شد …
واقعیت من در این زمینه مطالعه ندارم اما با دوستان سنیمذهب زیادی از ایران و ترکیه در این باره صحبت کردهام. درباره یزید همان حسی که شیعیان نسبت به یزید دارند همان حس و نظر را هم اهل سنت که من باهاشون در این مورد صحبت کردم داشتند. یعنی من تابحال کسی را ندیدم که سخنی غیر از سخن شیعیان درباره یزید بگوید. اما در مورد معاویه رویه مشخصی وجود ندارد و نظرها فرق میکند. برای بعضی از اهل سنت ایشان یکی از صحابه پیامبر است که ممکن است مرتکب اشتباه و معصیتی شده باشد(برای اهل سنت مرتبه معصومیت فقط برای پیامبر اسلام لحاظ شده است)، اما بعنوان صحابه احترامش را نگه میدارند، و بعضیها هم مانند شیعهها مخالف معاویه بودند. البته همانطور که عرض کردم نظر من حاصل تجربه من در بحث، همنشینی و دوستی با اهل سنت شمال غرب کشور و کشور ترکیه میباشد و حاصل مطالعه یا مبتنی بر سند نیست.
حقیقت این هست که ما شیعیان مولا علی (ع) با آل ابوسفیان دشمنی ابدی داریم … نبرد آخرالزمان امام مهدی (عج) با سفیانی هم تکلیف را یکسره خواهد کرد.
بسم الله . سلام . متاسفانه وهابی ها با پول و رسانه های فراوانی که دارند، سال هاست که عقاید خود را به اسم اهل سنت به خورد باقی برادران شافعی و حنفی و … می دهند . در تلگرام و.… بیش از صد کانال تلگرامی وهابی به اسم اسلام و اهل سنت ، عقاید وهابی را به خورد جوانان شافعی و حنفی و… می دهد. تا در آينده بيشتر اهل سنت در دنيا در عمل وهابي شوند . متاسفانه گویا الازهر مصر دیگر در حاشیه و منزوی يا فقط براى مؤ منان كشور مصر است !
وقتی که اظهر من الشمس و حتی با رعایت بی طرفی و با مختصر تحقیق در خود منابع تاریحی اهل سنت ، معلوم است که معاویه چه جنایت ها داشته .، دیگر لجبازی کودکانه یا سیاست زدگی که او را مقدس بدانیم !
رسانه ها و کانال های حدیث اهل سنت ( و در واقع نه اهل سنت ،بلکه وهابی ) صدها بلکه هزاران روایت و حدیث از ابوهریره نقل می کنند که کمتر از ۴ سال پیامبر اسلام (ص) را دید و از امام علی که از کودکی تا لحظه ارتحال پیامبر بیش از ۲۳ سال با پیامبر بوده ،بسیار بسیار کم حدیث و روایت ذکر می کنند یا نمی کنند !!!
انگار رویشان نمی شود اعتراف کنند به اينكه دشمن حضرت علی هستیم ! امام علی که خلیفهء چهارم براى بردران اهل سنت هست، ولی اعتبارش در واقع برای وهابی ها بسیار بسیار کمتر از ابوهریره و ابوسعید خدری و … !!!!
در اهل سنت فقط خدا و قرآن مقدسند ، اشخاص قابل احترام اند نه مقدس ، تقدس به افراد هر کسی که باشد شرک است ، کلا بزرگان دین نیز در اهل سنت و جماعت جایگاه کلیدی ندارند ، و عصمت صرفا برای پیامبر و فقط برای وحی است نه عصمت به ذنب و سهو ، یک فرد سنی یاد گرفته مستقیم با خدا ارتباط بگیرد نه با واسطه ، احترام به معاویه نیز به خاطر صحابه بودن و کاتب وحی بودن است نه به خاطر دشمنی با علی و علی و اهل بیت احترام بیشتری دارند ، ولی کلا این مسایل زیاد مهم نیست باید همه یاد بگیرند دایره وحدت تمام ملت را توسعه دهند نه بر تفرقه بیفزایند ، این همه جنگ و جدل شده در طول تاریخ به چی رسیدن ، تهش چی ؟ ای کاش محبت و دوست داشتن آدمها را فلرغ از ضمائم دینی مذهبی سیاسی و … یاد میگرفتیم
سلام ، آیا همهء اصحاب محترم اند! بلفرض که چنین است ! چرا در صحیح بخاری و صحیح مسلم ، و رسانه های اهل سنت، احترام به ابوهریره و ابو سعید خدری و عبدالله ابن عمر و… بسیار بیشتر از خلیفهء چهارم و اهل بیت است ؟!!
مواضع گرگیج عجیب است. چون در کنار آزادشهر شهرهای ترکمن نشین هست که به مهاجران زمین نمیفروشند و به هم مذهبان خود دختر نمیدهند. باید دید چرا مهمان نوازی مردم آزادشهر تاثیر معکوس گذاشته است.
سلام ، آیا همهء اصحاب محترم اند! بلفرض که چنین است ! چرا در صحیح بخاری و صحیح مسلم ، و رسانه های اهل سنت، احترام به ابوهریره و ابو سعید خدری و عبدالله ابن عمر و… بسیار بیشتر از خلیفهء چهارم و اهل بیت است ؟!!
سلاممعاویهچهکارمیکرددروغمیگفت
ریاکاربودپولپرستبودقرآنبرسرنیزه
کردتاتحمیقکندعوامراوکاخسبزبناکرد
و….خوبحضرتعلی.ع.اینکارهارا
نداشتاهلسنتهممیدانندحالبههر
دلیلیاحتراممعاویهرانگاهمیدارندو
ایشانرامدحمیگویندبهخودشانمربوط
استاماشیعهحضرتعلی.ع.شمابه
روشمعاویهاگرعملکنیودمازحضرت
علی.ع.بزنیجوردرنمیآید
راستش بابام میگه معاویه خلیفه ما اهل سنت هستش با اینکه شعیان در خصوص معاویه توهین های زیادی کرده اند ولی بسی است که این توهین ها نسبت به خلیفه اهل سنت رو بس کنند
نود درصد مسلمانان اهل سنت هستند بنابراین نظر و عقایدشان محترم است