بحران انرژی در اروپا و‌ بازی باخت – باخت ایران!

علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران و تحلیلگر سیاست خارجی در صفحه‌ی توییتر خود نوشت:

جنگ روسیه و بحران انرژی در اروپا برای کشورهای دارای ذخائر نفت و گاز فرصتی طلایی ایجاد کرده. ۵ماه است که نه ایران و نه غرب نتوانسته اند از این موقعیت منتفع شوند. این بازی باخت-باخت، با احیای برجام می تواند به بازی برد-برد تبدیل شود.

اروپا برای گرمایش اساساً به گاز احتیاج دارد. ایران به علت نداشتن زیرساخت‌های لازم (که تحریم در آن نقش بسزا داشته) نمی‌تواند به اروپا گاز صادر کند. بنابراین استیصال اروپا در زمستان به تقویت اهرم فشار تهران در مذاکرات نمی‌انجامد. اما فرصت برای ایران کجاست؟

در حال حاضر اروپا از وابستگی به یک صادرکننده گاز، یعنی روسیه، ضربه می‌خورد. چنین تجربه‌ای تقویت‌کننده انگیزه غرب برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های صادرات گاز در کشورهای مختلف است، تا با افزایش عرضه‌کنندگان گاز از وابستگی خود به روسیه در آینده بکاهد.

ایران، با داشتن بزرگترین ذخائر گازی بعد از روسیه، در صورت رفع تحریم (و موانع داخلی)، مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی خواهد بود.

سایر کشورهای دارای ذخائر گازی، مانند قطر، در حال امضاکردن قراردادهای سرمایه‌گذاری با شرکت‌های غربی هستند.

در مورد نفت اما قضیه متفاوت است چراکه نیاز قاره سبز به نفت چندان نیست که به علت کمبود آن در فصل سرما مستأصل بماند. اما چندان هست که ایران با فروش نفت به کشورهای اروپایی روزانه درآمد چند میلیاردی کسب کند.

در صورت لغو تحریم‌ها ایران می‌تواند روزانه بین ۱-۱.۵م بشکه نفت بیشتر (به اروپا و سایر مقاصد) صادر کند. اگر در ۵ ماه گذشته میانگین قیمت نفت را بشکه‌ای ۹۰ دلار فرض کنیم، در این مدت ایران حداقل بین ۱۳ تا ۲۰ میلیارد دلار  فقط درآمد نفتی از دست داده.

ایران در حال حاضر مشتریانی دارد که از آن نفت می‌خرند اما به علت تحریم هزینه فروش (مثل حمل و نقل، بیمه و تخفیفات ویژه) بسیار بالاست. بنابراین در صورت لغو تحریم‌ها آن هزینه‌ها هم از بین می‌روند و به درآمد نفتی کشور اضافه می‌شود.

جمع‌بندی: آنچه گفته شد فقط یک جنبه از این بازی برد-برد بود. متأسفانه برخی سعی در کوچک‌نمایی منافع اقتصادی برجام و بزرگ‌نمایی نیاز غرب به بازگشت کامل ایران به بازار انرژی دارند. این نگاه حداکثری ما را به سمت بازی باخت-باخت می‌برد که در مورد آن بارها هشدار داده و خواهم داد.

انتهای پیام