افزایش رابطه با روسیه به چه قیمتی؟

امید کاجیان، روزنامه‌نگار در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت: 

چند روزی هست که از اظهارات قابل تامل ریاست پارلمان ایران در ارتباط با روسیه می گذرد. قالیباف که هنوز آن سفرش به روسیه و عدم اجازه دیدار وی با پوتین از یادها نرفته می گوید در طول برنامه هفتم رابطه با روسیه چند برابر خواهد شد. رئیس مجلس در جلسه اخیرش با رئیس دومای روسیه گفته ایران و فدراسیون روسیه طی یکسال گذشته رشد خوبی در گسترش روابط داشته اند و در طول برنامه هفتم توسعه روابط بین دو کشور به چندین برابر افزایش می‌یابد. قالیباف که از قرار چندان به اتفاقات ناخوشایند گذشته وقعی نمی نهد به این پرسش پاسخ نمی‌دهد که نتیجه این رابطه ها دقیقا کجاست؟ در تمام این سال ها از نقش و ارتباط استراتژیک با روسیه سخن گفته شد اما در کدام بخش روسیه به کمک ملت ایران یا حتی همان دولت جمهوری اسلامی آمده است؟ این اتفاقات در حالی است که از رابطه های بلند مدت و بیست ساله خاص با روسیه  نیز سخن به میان آمده. در اقتصاد، در سیاست یا در مواقع نظامی کدام خوش قولی از روس ها دیده شده است که پرچمش مدتی سردر سایت خانه ملت می شود و در عوض روی دیوار سفارت کشورهای اروپایی شعار نویسی علیه آن ها؟ 

از پیمان شانگهای تا لوک اویل

همین یکسال پیش بود که دولت ایران از پیوستن به پیمان شانگهای با آب و تاب سخن بسیار به میان آورد، آن را یک دستاورد عظیم توسط رئیسی به شمار می‌آوردند و موافقان با خبر پيوستن ايران به اين سازمان که تقريبا روابط تجاري و غيرتجاري حاکم بر آن در سايه دو قدرت بزرگ اين سازمان يعني چين و روسيه است، از افزايش حجم کمي و کيفي تجاري کالاهاي شرق و جنوب شرق آسيا به اروپا و منطقه درياي سياه از يکسو و کمرنگ شدن تحريم‌هاي موجود عليه ايران از سوي ديگر سخن می گفتند اما اکنون در این یکسال این عضویت به چه کار ایران آمده و کدام بخش از مشکلات اقتصادی کشور را بر طرف کرده که میبایست به آن دلخوش بود؟ صنعت، تجارت و یا نرخ ارز کدام یکی از اینها در این یکسال بهبود یافتند؟

از سویی کسی یادش نرفته دومین شرکت بزرگ نفتی روسی یعنی لوک‌اویل چگونه مسئولیت‌هایش در قبال ایران را فراموش کرد و زودتر از خیلی های دیگر با وقوع تحریم ها خلف وعده کرد. ماجرای واکسن های روسی کرونا را هم کسی از یاد نبرده.

روس ها در تمام این سال ها در زمینه های نظامی و صنعتی هم نسبت به ایران بدقولی کرده اند و اصطلاحا مسئولان را سر دواندند؛ یکی از معروفترین آن ها ساخت نیروگاه اتمی بوشهر بود. نیرو‌گاهی که چندین سال دیرتر از وعده‌های داده شده ساختش به طول انجامید؛ نیروگاهی که در سال 54 کار ساختش با شرکت زیمنس آلمان آغاز شده بود و 70 درصد فاز موردنظر آن تا قبل از انقلاب انجام پذیرفت‌، اما ادامه ساخت، بعد از انقلاب متوقف و عملیات ساخت مجدد آن در سال 74 با روس‌ها شروع شد. روس‌هایی که بعد از حادثه چرنوبیل عملا صنعت هسته‌ای‌شان رو به نابودی بوده؛ اما ایران این کشور را با این قرارداد به نوعی احیا کرده ولی تکمیل این نیروگاه تا سال 90  ادامه داشته است. هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد که قرار است تا 16 سال ایرانی‌ها وعده تکمیل این نیروگاه را بشنوند.

ماجرای تحویل اس‌300 ها نیز یکی دیگر از موارد و نمونه‌های این بد‌عهدی است. اواخر سال 2007 بود که بین مسکو و تهران یک قرارداد 800 میلیون دلاری به نام خرید سامانه موشک‌های اس300 بسته شد. ایران بخشی از مبلغ آن 800 میلیون دلار را به روس‌ها داد و اما خبری از آنها نشد.  سپتامبر 2010 یعنی سه سال پس از آن قرارداد، پوتین همسو با کشورهای غربی، قطعنامه 1929 را که علیه ایران صادر شده بود، به‌طور پنهان حمایت کرد و به‌خاطر آن قرارداد تحویل اس300 را هم به تعلیق انداخت. 

 روسیه در مورد قراردادهای سوخو 30 نیز تاخیرها و بد‌عهدی‌های مشابهی داشت؛ استفاده از پایگاه های هوایی نوژه هم غوغایی به پا کرد موضوعی که قرار بود سری باشد و اما خود روسیه آن را رسانه ای کرد و مسئولین داخلی را آچمز. روسیه در تمام این سال ها از ایران به عنوان کارت بازی خود به خوبی استفاده می کرده و البته هر از گاهی با سکوتش همراهی هایی با سایر کشورها داشت. بگذریم از فایل صوتی ظریف و اظهاراتی که در مورد روسیه و نحوه نقش این کشور در برجام داشته است.

اما امروز قالیباف در حالی از افزایش چند برابری رابطه با روسیه سخن به میان می‌آورد که این کشور ماه هاست در جنگ با اوکراین به سر برده و ایران را نیز با ماجرای پهپادها به این جنگ پیوند زده، تا همین الان نیز بسیاری از واکنش های جهانی علیه ایران به واسطه همین ماجرا در جنگ اوکراین بوده، روسیه نه تنها سودی برای مردم و حتی دولت نداشته بلکه اکنون پای کشور را به جنگ اوکراین نیز باز کرده است با چنین شرایطی قطعا که باید از اظهارات قالیباف و یا اقدام سایت خانه ملت (سایت مجلس) که برای مدتی پرچم کشور روسیه رادر بالای وب سایت خود قرار می‌دهد متعجب بود.

انتهای پیام