صدای میانه‌روها از قم
آسیه توحیدنژاد، انصاف نیوز: تحریریه انصاف نیوز چهارشنبه 22 آذرماه به دیدار آیت‌الله سید محمدعلی ایازی، آیت‌الله سیدجواد شهرستانی، حجت‌الاسلام احمد منتظری و آیت‌الله سید علی‌اصغر ناظم‌زاده در قم رفت. آنچه در غالب این دیدارها به آن اشاره شد فشاری بود که این قشر به دلیل شرایط مردم احساس می‌کنند و نیز تفاوت تصویر واقعی حوزه با آنچه بعضی مردم می‌اندیشند.
دیوارنویسی‌های انتقادی در قم حتی در محلات خاص نیز وجود داشتند. تصویرها، رفتارها، پوشش مردم و جزئیات دیگر نیز مورد توجه گزارشگر این متن بوده است.
ظاهر قمی
عوارضی تهران-قم که رد شد اولین نشانه‌های فضای مذهبی شهر قم که به آن معروف است نمایان می‌شود: ایستگاه‌های صلواتی که احتمالا به مناسبت فاطمیه برپا شده‌اند و از آن فاصله معلوم نبود با چه چیزی از مردم پذیرایی می‌کنند.
اگر برای بار اول به قم سفر کنید آسفالت خوب خیابان‌ها و اتوبان‌های شهر و فضای سبز گسترده و متراکم شهری برایتان احتمالا جالب توجه خواهد بود.
مونوریل قم در بلوار زائر که قرار بود شرکت مپنا آن را تکمیل کند هنوز نیمه کاره مانده ولی چهره‌ی متفاوتی به شهر بخشیده است. تصاویر علما از جمله آیت الله محمدتقی بهجت بر دیوارهای شهر نقاشی شده‌اند.
پوشش غالب زنان قمی چادر و کم و کیف آن بسته به مناطق مختلف شهر است. عمل‌های زیبایی خیلی کمتر از تهران نیست و زنانی با آرایش بسیار غلیظ حتی با چادر و حتی در حرم حضرت معصومه نیز دیده می‌شوند. پوشیه و نقاب که بر صورت زنان تهرانی کمتر دیده می‌شود در قم بیشتر بود. رانندگان زن اما با هر نوع پوششی کم نیستند.
منزل سیدمحمدعلی ایازی | اهمیت «دیگری» و حفظ «میانه‌روها»
میزبان نخست تیم انصاف نیوز آیت‌الله سیدمحمدعلی ایازی بود. او که از شاگردان مرحوم آیت‌الله منتظری و از جمله استادان برجسته‌ی حوزه علمیه قم است، سال‌هاست که با بیان دیدگاه‌هایی نواندیشانه در مسائل فقهی و سیاسی در تلاش است تا صدایی متفاوت از حوزه را به گوش جامعه برساند.
معماری خارجی و داخلی خانه‌ی آقای ایازی قدیمی و ساده بود. ما را به محل کلاس‌ها و کتابخانه‌اش هدایت کرد. بحث با او از امیل دورکیم(جامعه‌شناس فرانسوی) و اهمیت تشکیل جمع‌های منسجم که منافع و زیان‌های مشترک داشته باشند شروع شد. آیت‌الله ایازی از دغدغه‌ای صحبت کرد که خود و دوستانش چند سال است که مشغول آن هستند، یعنی آینده‌ی دین.
این عضو ارشد مجمع مدرسین حوزه؛ در گفت‌وگویی تفصیلی با خبرنگاران انصاف نیوز به پرسش‌های متفاوتی پاسخ داد که متن کامل آن به زودی منتشر خواهد شد. آیت‌الله ایازی در بخشی از این دیدار به بیان ناگفته‌هایی از نوع مواجهه‌ی آیت‌الله خامنه‌ای با نظرات مطرح شده از جانب خود پرداخت که حاکی از احترام و توجه جدی رهبری به مباحث مطرح شده از سوی این استاد دانشگاه و حوزه بود.
محمدعلی ایازی
او که هنگام اشاره به احکام صادرشده برای اعدام برخی متهمان اعتراضات 1401 به شدت منقلب شده و اشک می‌ریخت، از تلاش‌های خود و برخی دیگر از همفکران و همراهانش در حوزه برای تغییر این احکام خبر داد که در آن مقطع زمانی مؤثر واقع شده بود. موضوعی که پیش از این نیز در گفت‌وگویی با انصاف نیوز به آن اشاره‌ی کوتاهی شده بود. [لینک]
آیت‌الله ایازی با تاکید بر اهمیت گفت‌وگو با «دیگری»، از فعالیت برخی موسسات در قم که «در پوشش کار فرهنگی» فعالیت‌های تخریبی علیه نواندیشان دینی را در دستور کار خود قرار می‌دهند، انتقاد کرد و این نوع رفتارها را اساسا با ماهیت دین در تضاد و مانع شکل‌گیری گفت‌وگو دانست. او همچنین در مورد صداهای مختلفی که در حوزه وجود دارند اما خاموششان کرده‌اند نیز سخن گفت.
ایازی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرد که به افراد مسئول یا مجری‌ای که گاه نزد او می‌آیند گوشزد کرده است که نیروهای میانه‌رو و وسط را کمتر تحت فشار قرار دهند و از اهمیت حفظ حیات این نیروها برای کشور گفت.
موزه خصوصی و دفتر آیت‌الله سیدجواد شهرستانی
پس از دیدار با آیت‌الله ایازی اعضای تحریریهی انصاف نیوز به دفتر آیت‌الله شهرستانی، نماینده‌ی آیت‌الله سیدعلی سیستانی در ایران، حرکت کردند. پیش از دیدار، از موزه‌ی امام علی ع که اشیاء ارزشمند موجود در آن هدایایی بود که بزرگان و مسئولان داخلی و خارجی به أیت الله شهرستانی اهدا کرده بودند بازدید شد.
به گفته‌ی مدیر این موزه از چند سال قبل تصمیم بر این شده که این هدایا در چنین موزه‌ای نگهداری شوند. تفاوت کیفیت و ارزش هدایای مسئولان ایران و دیگر کشورها مشهور بود؛ طوری که یکی از حاضران می‌گفت اگر هدایای مسئولان کشور از این موزه جمع‌آوری شود کیفیت آثار موجود در آن چندین برابر خواهد شد!
در ورودی این موزه با 6 پرچم متبرک مواجه خواهید شد که از اماکن متبرکه‌ی شیعی آمده بودند؛ از جمله حرم امام حسین (ع)، حرم امام رضا (ع) و… .
اشیا این موزه طیف متنوعی از نقاط مختلف دنیا از خودنویس‌های چند صد میلیونی مقامات سازمان ملل، تابلو نقاشی یکی از رهبران مسیحیت جهان، قطعات خاصی از کعبه، تسبیحی از رهبر بوداییان جهان، خنجر یمنی و دیگر هدایای ارزشمند مادی و غیرمادی و تاریخی از جانب اشخاص و رهبران مذاهب مختلف جهان بود.
پس از بازدید حدود نیم‌ساعته از موزه نوبت به دیدار با نماینده‌ی آیت‌الله سیستانی در ایران رسید. برخلاف موزه‌ی خصوصی، محل دیدارها با آقای شهرستانی بسیار ساده بود. علاوه بر اعضای تحریریهی انصاف نیوز افراد دیگری که اغلب لباس روحانیت بر تن داشتند نیز در انتظار دیدار با آیت‌الله شهرستانی بودند و در این فاصله از آن‌ها با چای و قند پذیرایی می‌شد.
روحانی میانسالی در دفتر آقای شهرستانی مسئول تنظیم وقت ملاقات افراد بود و به نوبت به افراد فرصت ملاقات می‌داد. زنان و مردانی که منتظر بودند در دو محل جداگانه منتظر می‌نشستند.
پس از مدتی نوبت به اعضای تحریریهی انصاف نیوز رسید؛ آیت‌الله سیدجواد شهرستانی ضمن بیان توصیه‌هایی به حاضران در این دیدار، دیدگاه های خود پیرامون برخی عملکردها در کشور را بیان کرد.
یکی از نکات جالب توجه این دیدار، حساسیت و اهمیت هویت ایرانی برای او و آیت‌الله سیستانی و تعلق خاطرشان به ایران بود.
زمان پایان این دیدار نزدیک به اذان ظهر و تعطیلی بعضی مقاطع تحصیلی بود. در گذرگاه‌های شهر بعضی دختران نوجوانی را می‌دیدید که چادرهایشان را بر دوش می‌کشند و انگار موافق این بخش از پوشش مدارس نبودند.
حرم حضرت معصومه (س)، محل گرد آمدن شیعیان جهان
مقصد بعدی پس از دیدار با آیت‌الله شهرستانی، حرم حضرت فاطمه معصومه(س) بود. علاوه بر شهروندان ایران، زائرانی از کشورهای مختلفی همچون عراق، سوریه، افغانستان، هند، پاکستان و… در این زیارتگاه دیده می‌شدند.
در صحن امام هادی، مردان عزادار و سیاهپوش هندی با سبک و زبان خاص خود مشغول عزاداری و سینه‌زنی برای ایام فاطمیه بودند. زن‌هایشان نیز اطراف جمعیت مردها ایستاده بودند و اشک می‌ریختند. پیرمرد مسنی که انگار از مسئولان این جمع بود به پرچم و علم این گروه تکیه داده بود و با زاری گریه می‌کرد. جمعی از مردم هم گرداگردشان با گوشی‌های خود این تصاویر را ثبت و ضبط می‌کردند.
در بخش زنانه‌ی حرم، زنانی را می‌دیدید که شکل چادر سر کردنشان شبیه به زنان ایرانی بلوچستان بود؛ آویزهایی بر بینی داشتند؛ زیورآلات و تونیک‌هایی که زیر چادر داشتند رنگارنگ و متفاوت از پوشش مرسوم در ایران بود.
تلاش خبرنگار انصاف نیوز برای ارتباط برقرار کردن با دو زن مسن پاکستانی بیهوده بود چرا که فقط زبان اردو می‌دانستند. در پاسخ به هر سوالی با گشاده‌رویی چند کلمه‌ی محدود فارسی می‌گفتند: «زوار پاکیستان»، به ضریح اشاره می‌کردند و می‌گفتند «بی‌بی زهرا»، «بی‌بی معصومه». جملات دیگری هم به زبان اردو می‌گفتند و از امام رضا با نام دیگری یاد می‌کردند. ظاهرا تمام این گروه از شیعیان کشورهایشان بودند.
همسایگی منتظری و مصباح در سرای آخرت
کنار هم قرار گرفتن مزار مرحوم آیت‌الله حسینعلی منتظری و مرحوم آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی که از دیدگاه بسیاری در مسائل فقهی و سیاسی در نقطه‌ی مقابل هم تعریف می‌شوند، از جمله تصاویر معناداری‌ست که هر زائری هنگام ورود به حرم حضرت معصومه با آن مواجه می‌شود.
حجت الاسلام دری نجف آبادی، نماینده‌ی ولی فقیه در استان مرکزی، نیز برای زیارت به حرم حضرت معصومه آمده بود. او دقایقی نیز بر سر مزار شیخ فضل الله نوری نشست و فاتحه‌ای برای او خواند. شیخ فضل الله نوری از جمله چهره‌های تاریخ معاصر ایران است که درباره‌ی کارنامه‌ی به‌جا مانده از او دیدگاه‌های متضاد بسیاری مطرح می‌شود.
قدری دورتر از حرم روی مخزن پول یک خودپرداز نوشته‌های متناقضی وجود داشت. یکی نوشته بود «بی‌حجاب حیا کن»؛ دیگری با ادبیات نامناسبی چنین مضمونی را نوشته بود که «فضولی‌اش به شما نیامده!» یا «فضول‌های مملکت زیادند». نوشته‌های گروه دوم خط خورده بودند.
بیت آیت‌الله منتظری | خانه‌ای که دیگر محصور نیست
بیت آیت‌الله منتظری مقصد بعدی این سفر بود؛ خانه‌ای که تا مدت‌ها محل حصر او بود و کیوسکی ورود و خروج افراد به این خانه را به شدت کنترل می‌کرد. عکس‌هایی از آقای منتظری و فرزندانشان در کتابخانه بود. کنار عکسی از مرحوم آیت الله منتظری در حال کار کردن با کامپیوتر قابی از صنایع دستی بود و پایین آن کلمه‌ی evin گلدوزی شده بود. هدیه‌ای از طرف چند زندانی بهایی برای آقای منتظری از زندان اوین بود.
قصد دیدن حجت‌الاسلام احمد منتظری بود. او ما را به دفتر کار و کتابخانه هدایت کرد. منتظری در این دیدار با ذکر خاطرات پیش از انقلاب و سال‌های ابتدایی استقرار جمهوری اسلامی ایران بر این باور بود که در صورت تغییر برخی شرایط از سوی تصمیم‌گیران کشور، مردم به انتخابات روی خوش نشان خواهند داد و در غیر این صورت امکان تحقق مشارکت گسترده در انتخابات وجود ندارد.
منزل قدیمی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی | سرای فرهنگ و قرآن
قرار بعدی تحریریه انصاف نیوز در سرای فرهنگ و قرآن آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در محل منزل قدیمی او بود. در این موسسه با آقای قادری و آقای پورحسین، مسئول موسسه مفتاح کرامت به گفتگو نشستیم.
تاکید مسئولان این موسسات بر این بود که فعالیت‌های آنان بر کار علمی و پژوهشی بدون دخالت نگاه‌های سیاسی و جناحی استوار است. آن‌ها در تلاشند تا با ایجاد بستر گفت‌وگو و پژوهش‌های علمی با تکیه بر نواندیشی صدایی متفاوت را از حوزه‌های علمیه به گوش جامعه برسانند. نکته‌ی دیگری که در پژوهش‌های این موسسات مورد توجه قرار می‌گیرد و محل سوال می‌شود وجه اخلاقی دین است.
دیدار با آیت الله ناظم‌زاده
دیدار پایانی اعضای تحریریهی انصاف نیوز در سفر قم با آیت‌الله سید علی‌اصغر ناظم‌زاده بود. محل دیدار ما جایی شبیه به نمازخانه بود و دفتر ایشان با پرده از این فضا جدا شده بود. این استاد حوزه که در گذشته سابقه‌ی فعالیت در دستگاه قضایی را داشته، در سال‌های اخیر با انتشار نامه‌هایی سرگشاده خطاب به مسئولان نظام بیش از قبل در جامعه شناخته شده است.
آیت‌الله ناظم‌زاده در این دیدار ضمن بیان توصیه‌هایی به خبرنگاران انصاف نیوز در گفت‌وگویی تفصیلی دیدگاه‌های خود را پیرامون وضعیت این روزهای کشور و همینطور عملکرد نهاد روحانیت و به ویژه حوزه‌ی علمیه‌ی قم مطرح کرد که متن کامل آن به زودی منتشر خواهد شد.
محلات خاص | حجاب استایل، کت و شلوار مذهبی و دیوارنویسی
سه منزل پایانی این سفر در خانه‌هایی نزدیک به یکدیگر بود. در کوچه‌های این محلات که قدم می‌زدید علاوه بر خانه‌هایی که معماری‌شان قدیمی بود خانه‌های بزرگ و نوساز را هم می‌دیدید که دیوارهای بلندی داشتند و ایرانیت‌ها دیوارها را بلندتر هم کرده بودند. دوربین‌هایی هم در ورودی این منازل وجود داشتند.
در همسایگی این خانه‌های مجلل کفاشی کوچک و محقری با سقفی بسیار کوتاه وجود داشت که کفاش آن خوابیده بود.
لباس‌فروشی‌ای که پوشاک مردانه داشت نوعی از کت و شلوار را در ورودی مغازه‌اش گذاشته بود که به کت و شلوار مذهبی معروف است. میان بعضی دولتمردان که عنوان «انقلابی» به خود می‌دهند یا بعضی افراد مذهبی این سبک لباس پوشیدن معمول است. مجتمع تجاری‌ای هم که در آن نزدیکی بود تبلیغات بزرگی از سبک پوششی حجاب استایل‌ها داشت.
در این محله هم که به نظر محله‌ی مهمی می‌آمد دیوارنویسی‌ها وجود داشتند؛ رنگ شده بودند اما هنوز رد شعارهای رادیکال آن‌ها مشخص بود. دیوارنویسی‌هایی علیه بی‌حجابی یا بدحجابی نبز وجود داشتند. در دیوارهای کنار راه‌آهن متروکه هم دیوارنوشته‌ای از نارضایتی مردم محلی بود: ریل راه‌آهن متروکه جمع‌آوری باید شود.
ایستگاه‌های صلواتی در شب رونق گرفته بودند و چای یا خوردنی‌های دیگر به عابران تعارف می‌کردند.
آخرین جمله‌ای که در شهر قم با آن روبرو شدیم یک پارچه‌نوشت بزرگ در عوارضی بود: همواره دشمن سرسخت ظالم و یاور و مددکار مظلومان باشید.
زمان برگشت از قم در مجتمع گردشگری مهروماه حضور حجاب‌بان‌ها حتی در محیطی خارج از شهر نیز جالب توجه بود.
انتهای پیام
با این گزارش خیلی خندیدم خصوصا جاهایی که توصیف میکردید. به نظرم در حوزه طنز فعالیت کنید استعدادتان در آن حوزه است.
بسم الله الرحمن الرحیم
برای ما که تو قم به دنیا اومدیم و بیشتر از ۳۰ ساله تو قم زندگی میکنیم دروغ‌های گزارش تابلوتر از چیزی هست که فکرشو بکنید.
اما مهم‌تر از اون نگاه مریض شما به قم هست و قصد و غرضتون از اومدن به شهر ما که حتی تو متن هم نتونستی از کینه‌ها و حقد قلبی خودت نسبت به حزب‌الله بگذری و حتی به کت و شلوار عکس العمل نشون دادی و البته که سردبیر معلوم‌الحالتون هم توئیت کرده بود و معلوم شود هدف شما مقابله مستقیم با اسلام و انقلاب هست که از #بی‌انصاف‌نیوز جز این هم برنمیاد و الا با دیدار ۴تا ورشکسته سیاسی و مطرود حوزه علمیه برای خودش کسب آبرو نمی‌کرد تا مجبور باشه کنار اینها از آیت الله سیستانی خرج کنه و خودش رو موجه جلوه بده!
اما کور خواندید و بحمدالله اما حزب الله بیدار است.
به قبرستان‌های قم هم سری می‌زدید، خوب بود. البته با این شرط که مرده‌ها را از قبر بیرون نکشید. بگذارید مرده‌ها در آرامش باشند.
خیلی مزورانه با نیرنگ و ریا به زور چادر سره خانمها و لباس مثلا مشکی به تن مردهای خبرنگاراتون کردید در حالیکه همه میدونن هیچ اعتقادی به این چیزا و حرم و تقدس قم ندارید . اون دزدان لباس پیامبر صلی الله وعلیه و آله هم ساده لوحانی بودن که روز رو از شب تشخیص نمیدن چه برسه دیدن چهره نفاق آمیز شما از پس نقاب نیرنگ شما حرامی ها
بحمدالله شهر مذهبی قم ،هنوزم قداست خودشو حفظ کرده و‌خانمها حجاب خودشونو حفظ میکنن . البته که جوانترها و دهه هشتادیها شاید روگیر نباشن مثل مامانهاشون ولی اکثرا یا چادر عربی سر میکنن . اتفاقا در همین چند روز پیش شهید گمنام آورده بودن مدرسه، میومدی می‌دیدی دانش آموزان چه حس و حالی نسبت به شهید داشتن چقدر باشکوه !
تازه کلی هم ثبت نام کردن برای راهیان نور
حوزه علمیه هم ک جایگاه خاص خودش رو داره ، شهر پر از روحانیون و طلبه هایی که از شهرهای مختلف برای تحصیل به اینجا اومدن
کلی هم حوزه علمیه واسع خانمهایی که علاقه به تحصیل معارف دارن ، هست !
تئاتر یاس کبود که هر شب اجرا می‌شد بسیار متقاضی داشت …
هفته های گذشته هم توده مردم را می‌دیدی که در راهپیمایی به حمایت مردم غزه و محکومیت اسرائیل قمی ها چه کردن !!!!! خانم ها کلی شعار میدادن
همه ساق دست پوشیده با مشتهای گره کرده !
بله جانم !
اینجا قم هست شهر خون و قیام
هر چقدر هم سرای ایرانی بسازید و پدیده های نوظهور
اینجا مردمانش با آرمان‌های انقلاب میثاق بستن و گوش بفرمان رهبر .
خلاصه دوست داشتید بازم تشریف بیارید و سوهان هم بخرید برا خانواده تون ببرید نوش جان کنید
تا دفعه دیگه اونام باهاتون بیان
منتها شرطش این که از پاساژ موسی ابن جعفر براشون چادر بخرید
سلام دوستان عزیز سعی کنید به هیچ شخصی توهین نکنید حتی اگر دیدگاهشون با شما مخالف است.عدم اعتدال در این چهل سال وضعیت فرهنگی کشور را ضعیف کرد.مراقب باشید.
بی انصاف! آقای مصباح کنار آقای بهجت دفن شده یا آقای منتظری؟؟؟
معنی میانه رو هم فهمیدیم/منافقین در جمع کفار هم میانه رو محسوب نمی‌شوند /گزارشی بود از یک ارتشی سایبری که تا حالا از محله خودش بیرون نرفته و ادعا داره و داشته که ایران با اون هم نظره/
با سلام انصاف نیوز عزیز شما می گفتن ما پول نداریم سردبیر می خواست تنهایی انصاف نیوز را بچرخاند نوشته بود خانم توحیدنژاد هم تشریف می برند ما دو نفره باید بچرخانیم در عرض این دو ماه پول مفت از کجا آمده من یادم هست شما در خیابان های تهران نمی توانستید یک گزارش تهیه کنید حالا به اتفاق تهیه کنند کارگردان منشی صدابردار نوپرداز مصاحبه گر بازیگردان حمل او نقل سردبیر فیلمبردار یک جا در تمامی استان ها می چرخید و در خدمت ضدانقلاب های محترم هستید اگر می شود یه توزیع در رابطه با منبع مالی خود ارایه فرمائید