آغاز مراسم پنجه مندائیان ایران | مسعود فروزنده

مسعود فروزنده، تاریخ‌پژوه، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت:

مندائیان از روز چهارشنبه به مدت پنج شبانه روز، سنت باستانی پنجه ( Panjeh) را گرامی می دارند.

پنجه اصطلاحی است که به دو پنج روز اطلاق شده است. پنجه نحس و پنجه سعد. مردم غیر مندایی اهواز بیشتر با پنجه مبارک که پروانایا گفته میشود آشنایی دارند زیرا منداییان را می بینند که به غسل تعمید و عبادت مشغول می شوند.

هریک از این دو پنجه مراسم و مقررات ویژه ای دارند. در پنجه نحس که قبل از پنجه مبارک است انجام برخی اعمال ممنوع و یا محدود است. اما پنجه سعد یا مبارک، پنج روزی است که بسیار گرانقدر شمرده شده و شب و روزش با هم تفاوت ندارند و از مهمترین ایام گاهشماری مندایی است.

از امروز مندائیان سراسر جهان در تدارک برگذاری پنجه مبارک می‌شوند. جمعیت مندائیان ایران به دلیل مهاجرت های دو دهه گذشته روند نزولی گرفته و به کمتر از ۱۸ هزار نفر کاهش یافته است. شمار منداییان عراق نیز به دلیل جنگ و ناامنی کمتر از پنجاه هزار نفر ارزیابی شده است. مقصد اصلی مهاجران مندایی استرالیا و آمریکا است.

مطابق گاهشماری دینی منداییان آخرین پنج روز سال مبارک ترین ایام سال است. ایام پنج روزه یا پروانایا ( Parvanaia) مستقل است و در هیچ یک از ماه های مندایی نیست. این پنجه در حد فاصل ماه سنبله و قینا قرار گرفته است.

در این پنج روز روان مردگان به زمین آمده، نور آلما کشطا بر زمین تابانده و ارزش معنوی شب و روز یکی می‌شود و دعاها مستجاب می گردد.

منداییان در این پنج روز، غسل تعمید میگیرند، برای مردگان لوفانی برگزار می کنند، صدقه می دهند و برای توبه از گناهان به نماز و دعا می پردازند. دعا و نماز در این پنج روز بسیار پر ارزش تر از ایام دیگر سال است.

در دهه ۱۳۶۰ منداییان ایران در چند کیلومتری اهواز به ساخت مندی ( عبادتگاه) مبادرت ورزیدند تا با امکانات مناسب تر مراسم پنجه را برگزار کنند. این مندی شامل یک محوطه غسل، استراحتگاه، کلبه مندی و انشعابی از رود کارون است.

منداییان بعد از ایام پنجه خود را برای جشن نوروز آماده می کنند. آنان به جشن های ایرانی وفادار هستند و در متون مندایی مورد احترام قرار گرفته اند. نوروز ربا به معنای نوروز بزرگ در متون آمده است. منداییان ایران بیش از ۱۸۰۰ سال است که در ایران اقامت دارند و خود را ایرانی می دانند. بیش از ۱۲۵ واژه ایرانی در ادبیات کهن مندایی دیده می‌شود.

انتهای پیام