زیر و بم فیلترینگ | کامبیز نوروزی

کامبیز نوروزی، حقوقدان، در روزنامه سازندگی نوشت: «آقای پزشکیان وعده‌هایی داد که برای رفع فیلترینگ تلاش کند. تا حال البته نشانی از این تلاش مشاهده نشده و هنوز انتظارها باقی است. بی‌شک زیروبم انواع عیب‌های فیلترینگ را ایشان می‌داند. اما بی‌راه نیست اگر به گوشه‌ای از آنها اشاره‌ای مختصر شود، جهت یادآوری.

۱.فیلترینگ به منزله سانسور کلی خلاف اصل آزادی بیان و از موارد نقض قانون اساسی است. با فیلترینگ شهروندان ساکن ایران امکان دستیابی به منابع خبری را از دست می‌دهند. در جهان اینترنت، فیلترینگ مانند این است که به مردم اجازه ندهند که مجله و روزنامه بخرند یا خودشان روزنامه و مجله‌ای تولید کنند. شرط لازم برای وفاق ملی، شناسایی و قبول حقوق اساسی ملت است.

۲.از حدود ۲۵ سال پیش که موضوع فیلترینگ در ایران راه افتاد و در طول سال‌ها توسعه پیدا کرد به قطعیت اثبات شده که در عمل فیلترینگ، عملی کاملاً لغو و بیهوده و بی‌اثر بوده است. کاربران می‌توانند به سادگی با عبور از موانع به سایت‌ها و پلتفرم‌ها دسترسی داشته باشند.

۳.فیلترینگ هزینه مادی و سیاسی سنگینی برای دولت‌ها داشته است. از یک‌سو شرکت‌هایی که کار فیلترینگ انجام می‌دهند، بودجه‌های هنگفتی برای این کار دریافت می‌کنند. مثل خیلی امور دیگر اطلاعاتی از این شرکت‌ها و بودجه تخصیصی آنها منتشر نمی‌شود. هزینه دیگر هزینه سیاسی است که مردم را در برابر ساختار قدرت قرار می‌دهد.

۴.در میان مردم هیچ‌کس از فیلترینگ راضی نیست. کاربرها در این وانفسای اقتصادی برای دور زدن فیلترینگ باید پول بیشتری خرج کنند. فیلترشکن‌ها خط کندوبی‌رمق اینترنت را بی‌رمق‌تر و کند‌تر می‌کند و زحمت‌افزا می‌شوند. دولت راضی نیست. در ساختار قدرت لااقل به زبان از شکست فیلترینگ می‌گویند و اینکه چرا فروشندگان فیلترشکن فعالیت می‌کنند. فیلترینگ فقط دو گروه را راضی می‌کند. یکی شرکت‌هایی که پول می‌گیرند تا فیلترینگ را انجام دهند. دیگری شرکت‌هایی که پول می‌گیرند تا فیلتر را بشکنند. طنز تاریکی است.

۵.از لطیفه‌های فیلترینگ یکی هم این است که تمامی مقامات ارشد و میانی کشور در پلتفرم‌های مختلف مثل ایکس (توئیتر، اینستاگرام، تلگرام) حساب کاربری دارند و از طریق آنها حرف‌شان را با مردم می‌زنند. اگر فیلترینگ باید باشد، چرا این مقامات خودشان در این محیط، حساب کاربری دارند و باز اگر فیلترینگ اجرا می‌شود، یعنی مردم نباید به این محیط دسترسی داشته باشند. این تناقض را چگونه می‌توان حل کرد جز اینکه بگوییم همان کسانی که اصرار بر فیلترینگ دارند خودشان به بیهودگی فیلترینگ آگاه‌اند. در این صورت چرا این همه برای فیلترینگ و آثار نامیمون آن اصرار می‌ورزند. این شرط حکمرانی نیست.

۶.همه اینها را بگذاریم کنار این واقعیت که همه این پول‌ها و هزینه‌های سیاسی، هیچ اثری نداشته و ندارند. به زبان حقوقی و فقهی، یعنی فیلترینگ عملی لغو است و نظام‌های حکمرانی باید از عمل لغو بپرهیزند.

۷.اصرار بر ادامه کاری که نه‌تنها سود ندارد بلکه پر از زیان است، نظم و نظام جامعه را بر هم می‌زند. در حکمرانی اصرار بر دستورات غیرقابل اجرا، نامقبول و نامشروع حاصلی ندارد جز منازعه‌ای بی‌پایان. درس هم نمی‌گیرند. همگان به یاد دارند بعد از ورود گیرنده‌های ماهواره‌ای چه غوغایی برپا شد و قانون ممنوعیت نگهداری و استفاده از تجهیزات ماهواره‌ای با مجازات‌های سنگین تصویب شد. تا چند سال ریختن به خانه‌های مردم و دستگیری و بازداشت دارندگان تجهیزات ماهواره‌ای از اخبار ثابت رسانه‌ها بود. کار به عملیات محیرالعقول راپل هم کشید. اما خیلی زود و بعد از هزینه‌های هنگفت اقتصادی و سیاسی و حیثیتی معلوم شد که این کارها فایده‌ای ندارد و نمی‌شود جلوی آب رودخانه را گرفت.

۸.امواج بلند جهان جدید و آنچه فن‌آوری دیجیتال و اینترنت در دسترس انسان قرار داده است چیزی نیست که بتوان جلوی آن را گرفت. موج‌های بلند کار خودشان را می‌کنند و به آب‌بندها و سدها چیره می‌شوند. نتیجه‌اش فقط خرابی است.»

انتهای پیام