فاجعه مرگ پرندگان مهاجر در کمین گلستان

بلاتکلیف گذاشتن موضوع احیای خلیج گرگان از یک سو و راه دراز گلستان در رسیدن به جمع‌آوری ۱۰۰ درصدی فاضلاب شهری که در برنامه هفتم دیده شده باعث خواهد شد که در سال‌های آینده فاجعه مرگ پرندگان مهاجر تکرار شود.

به گزارش سایت گلستان ما، «داود خاندوزی؛ در سال ۹۸ بیش از ۵۰ هزار پرنده مهاجر در تالاب بین‌المللی میانکاله و خلیج گرگان باعث شد که مسئولان استان به علل مختلف این فاجعه محیط‌زیستی بپردازند.

در ابعاد کمتر این فاجعه‌بار دیگر در سال ۱۳۹۹ نیز اتفاق افتاد و بلافاصله بعدازاین اتفاق سازمان دامپزشکی لاشه‌های پرندگان را دریافت و بلافاصله بررسی کرد و در این بررسی ابتلای این پرندگان به آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان و نیوکاسل رد شد و علت مرگ این پرندگان مانند سال گذشته سم بوتولیسم عنوان شد.

پژوهشگران دریافت بودند که باکتری‌ای به نام «کلستریدیوم بوتولینوم» در محل‌هایی که اکسیژن کم باشد در بقایای گیاهان کف تالاب رشد می‌کند و گرمای هوا نیز شرایط را برای رشد این باکتری فراهم می‌سازد و پرندگان با خوردن بقایای گیاهی آلوده قادر به استفاده از بال‌ها و پاهای خود نبوده و به عبارتی دچار کم‌حرکتی و ناتوانی پرواز می‌شوند و ازآنجاکه توانایی نگه‌داشتن گردن خود را نداشتند روزها در چنین شرایطی باقی می‌ماندند و در نهایت تلف می‌شدند.

در آن زمان عنوان شد که عقب‌نشینی تالاب میانکاله و خلیج گرگان و قطع ارتباط با دریای خزر باعث این پدیده شوم شده، گرچه با احیای خلیج گرگان حیات‌وحش نفس تازه‌ای کشید؛ اما شرایط حاکم در خلیج گرگان از یک سو و از سویی دیگر رهاشدن فاضلاب و سموم کشاورزی باعث شده که این زنگ خطر به صدا در آید که اگر باز مسئولان به آن توجه نکنند شاهد چنین فاجعه زیست‌محیطی خواهیم بود.

آن چیزی که مورد تأکید مسئولان استان گلستان است این است که نباید خلیج گرگان به حال خود رها شود، استاندار گلستان معتقد است که متأسفانه در گذشته افراط و تفریط‌ها در پروژه‌ای مانند خلیج گرگان این پهنه را به سمت فضایی مستعد ریزگردها می‌برد که خوشبختانه با مداخله به هنگام ستاد ملی تالاب‌ها و تلاش‌های شبانه‌روزی صورت‌گرفته امروز حیات به بستر خلیج بازگشته است.

بنا به گفته استاندار گلستان احیای خلیج گرگان نیازمند ۱۶ اقدام مداخله‌ای است و که باید با همکاری سایر دستگاه‌ها مانند وزارت نیرو، جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های مرتبط رقم بخورد.

اما دل‌نگرانی برای خلیج گرگان کماکان وجود دارد، از یک سو خزر روی خوش به خلیج گرگان نشان نداده و شاهد پس‌روی آب دریای خزر هستیم که بنا به گفته استاندار باید فاز دوم احیای خلیج گرگان مانند لایروبی دیگر کانال‌ها، استقرار لایروب و پمپاژ آب صورت بگیرد.

از سویی دیگر موضوع مهم که سالیان سال خزر از آن رنج می‌برد و باتوجه‌به شرایط بحرانی خلیج گرگان باید مسئولان استان به آن اهتمام جدی داشته باشند مسئله جمع‌آوری فاضلاب و کاهش مصارف سموم کشاورزی به‌ویژه در نواره ساحلی خزر است.

اگر این شرایط تداوم پیدا کند قطعاً فاجعه‌ای مثل مرگ‌ومیر پرندگان رخ خواهد داد و چه‌بسا این بار به دلیل به سفره‌های مردم با استفاده از ماهیان آلوده کشیده شود.

ضریب بهره‌مندی از فاضلاب در شهرهای گلستان در ابتدای دولت سیزدهم بنا به گفته مقام مدیرعامل در شرکت آب و فاضلاب گلستان تنها ۱۷ درصد بوده و این در حالی بود که میانگین کشوری ضریب بهره‌مندی از فاضلاب شهری ۵۲ درصد گزارش شده است.

همچنین تنها چهار شهر استان گلستان طرح جمع‌آوری فاضلاب شهری اجرا شده بود و برخی پروژه‌های جمع‌آوری فاضلاب در استان گلستان ۲۸ سال بلاتکلیف بود.

در برنامه هفتم توسعه دولت بستر قانونی را دیده که مسئولان باید به آن اهتمام داشته باشند و آن نیز جمع‌آوری ۱۰۰ درصد فاضلاب استان‌های حاشیه خزر است.

بهره‌برداری از مرحله نخست طرح ملی جمع‌آوری فاضلاب شهر ۱۷۵ هزارنفری گنبدکاووس بعد از ۲۸ سال چشم‌انتظاری در سفر شهید رئیسی به گلستان در دولت سیزدهم رقم خورد نیاز است که این طرح به‌ویژه در شهرهای

دیگر استان گلستان توسعه یابد تا پساب فاضلاب از طریق باران‌های سطحی و یا سیلاب به دریا منتقل نشود.

مسئولان دولت چهاردهم برای اجرای جمع‌آوری ۱۰۰ درصد فاضلاب شهری راه درازی در برنامه هفتم در پیش دارند و نیاز است که مجمع نمایندگان نیز در فصل بودجه‌بندی نسبت به این مسئله تأکید کنند تا گلستان از این فاجعه زیست‌محیطی فاصله بگیرد.