هشدار مومنی درباره «شیرین‌کاری در بودجه 04» | جت شخصی برای کدام مردم؟
| باز هم قرار است تاوان اشتباه سیاست‌گذار را مردم با جان‌شان بپردازند؟ |
علی نیلی، انصاف نیوز: فرشاد مومنی با هشدار به دولت درباره دستکاری واقعیت‌ها که به «شیرین‌کاری در بودجه 04» منجر شده است، خواستار توقف سیاست‌های اقتصادی نابرابرساز و فقرزا شد.
او که در مراسم رونمایی از کتاب «علم اقتصاد و جامعه خوب» سخن می‌گفت، به نبوغ و جایگاه علمی جوزف استیگلیتز اشاره کرد و ادامه داد: او شرافت علمی را به جایی رساند که در مقام مشاور ارشد بانک جهانی، کتاب بی‌نظیری با عنوان «جهانی‌سازی و مسائل آن» نوشت و درباره سیاست‌های اشتباه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول در به افلاس کشاندن کشورهای در حال توسعه توضیح داد که در نتیجه آن از کار برکنار شد.
مومنی ضمن تجلیل از مدیران نشر روزنه در اهتمام به انتشار کتاب‌های مهمی که به کار توسعه ایران می‌آیند، به افق‌گشایی‌های کتاب استیگلیتز اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین آموزه‌های کتاب علم اقتصاد و جامعه خوب ترویج نگاه انتقادی است. او ضمن رعایت ادب نقد و با در نظر گرفتن جایگاه علمی افراد، کوبنده‌ترین انتقادات را به اندیشه‌های ایشان وارد می‌داند و من فکر می‌کنم این درس بزرگی برای جامعه علمی و توسعه‌خواه ایران است.
او شاه‌بیت این کتاب را ایجاد حساسیت نسبت به دستکاری ذهن‌ها پس از انقلاب انفورماتیک و پس از انقلاب الکترونیک دانست و گفت: استیگلیتز چه در مقیاس روشنفکران، چه در مقیاس سیاست‌گذاران و چه در مقیاس عامه جامعه، گوشزد می‌کند که به اسم بازارگرایی جریانی علیه بازارگرایی و علیه تمدن بشری راه افتاده است که وقتی ابعاد آن را مشاهده می‌کنیم، متوجه می‌شویم که به طور روزمره با آن سروکار داریم.
مردم یا گرگ‌ها؛ کدام مردم؟
عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی، دامن‌زدن به سرمایه‌داری وحشی و لجام‌گسیخته در ایران را یکی از شواهد عینی درستی استدلال‌های استیگلیتز دانست و گفت: شما ببینید که چطور به نام مردم، ضدمردمی‌ترین سیاست‌های اقتصادی در کشور در دستور کار قرار می‌گیرد.
مومنی ادامه داد: الان و در شرایطی که مردم به خصوص در شهرهای بزرگ از کیفیت حمل‌ونقل عمومی ناراضی هستند، کسانی در همین کشور، به اسم دولت محرومان، خرید و فروش جت شخصی را آزاد کردند و وقتی ازشان سوال شد که ماجرا چیست، گفتند ما نگران رفاه مردم هستیم!
او اضافه کرد: گزارش‌های رسمی می‌گوید سرمایه‌سالاری ربامحور در کشور به این‌جا رسیده که 74 درصد کل سپرده‌های بلندمدت نزد شبکه بانکی، متعلق به تنها یک درصد سپرده‌گذاران است اما تا درباره حساب و کتاب این سپرده‌ها بحث می‌شود، عده‌ای فریاد می‌زنند که مردم نگران می‌شوند! این در حالی است که باز در گزارش‌های رسمی منعکس شده است که 50 درصد مردم ایران در طول عمر خود، حتی یک‌بار هم موفق نمی‌شوند از این شبکه بانکی وام بگیرند.
این متخصص توسعه، به حذف چندین‌باره بودجه سامانه رفاه ایرانیان اشاره کرد و گفت: شما ببینید برای چه اموری بودجه تخصیص داده شده و چرا بودجه این سامانه بارها حذف شده تا بتوانید از این مردم‌گرایی ویژه رمزگشایی کنید.
مومنی گفت: در ایران اراده‌ای وجود دارد که به تعبیر استیگلیتز راه غارت برای گرگ‌ها باز باشد و قاطبه مردم با فقر و فلاکت دست و پنجه نرم کنند.
او با عجیب‌خواندن مناسبات اقتصادی سال‌های اخیر، به وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن توسط مرحوم رئیسی اشاره کرد و ادامه داد: همان زمان که ایشان چنین وعده‌ای می‌داد در مرکز تحقیقات نهاد ریاست‌جمهوری، یک گزارش منتشر شد که می‌گفت در فاصله 1385 تا 1395، بالغ بر 11 میلیون مسکن اضافه کرده‌ایم اما تنها 2 میلیون نفر به تعداد صاحبان مسکن در کشور اضافه شده است. همان گزارش می‌گوید از 95 به بعد، تعداد مسکن‌های موجود در کشور از تعداد خانوارها پیشی گرفته است اما هم‌زمان و از ناحیه هزینه مسکن، فشارهای خردکننده به محروم‌ترین گروه‌های اجتماعی وارد می‌شود و بخش بزرگی از نیروی کار این کشور به بیرون از شهرها پرتاب می‌شوند.
مومنی گفت: تمام این رفتارها با مردم به اسم بازارگرایی انجام می‌شود چون می‌گویند مسکن خصوصی‌ترین بخش اقتصاد ایران است.
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، با اشاره به گزارشی از وزارت مسکن و شهرسازی درباره وضعیت بازار مسکن در کشور، از ابتذال مناسبات نابرابرساز و محرومیت‌زا در ایران سخن گفت: این گزارش می‌گوید از 1368 که این بازی در اقتصاد ایران راه افتاده تا 1392، در مجموع ارزش ساختمان‌های خالی باغ بر 250 میلیارد دلار است و همان‌جا می‌گوید برای درک بزرگی این عدد، کافی است بدانید مجموع ارزش بورس تهران کمتر از این رقم است.
مومنی ادامه داد: وقتی مناسبات فقط حوزه مسکن را زیر ذره‌بین می‌گذاریم، از اصابت آن به منافع مشکوک و رانت‌آلود مطمئن می‌شویم اما وقتی پای قاعده‌گذاری و تخصیص به میان می‌آید، می‌بینیم صاحبان همین منافع مشکوک از دریچه دستکاری واقعیت‌ها وارد شده‌اند و در واقع، برای تصمیماتی که به نفع آنان است، مشروعیت‌تراشی می‌کنند. برای مثال در گزارش مرکز تحقیقات استراتژیک، به صراحت آمده که قرار است درباره عرضه و تقاضای مسکن در کشور گزارشی رسمی تهیه شود، تعمدا تعداد خانه‌های خالی در کشور مسکوت گذاشته می‌شود تا نظام قاعده‌گذاری و تخصیص منابع کشور، متقاعد شود که باید ساخت و ساز را محوریت دهد چون هیچ کاری به اندازه ساخت و ساز مسکن قابلیت توزیع رانت ندارد!
گفتنی است پیش‌تر کارشناس برجسته مرکز تحقیقات مسکن به خبرنگار انصاف نیوز گفته بود تعداد خانه‌های ساخته شده در کشور تقریبا به اندازه تعداد تقاضا برای مسکن است اما در حالی‌که عمده تقاضا، مربوط به خانه‌های زیر 100 متر است، عمده واحدهای ساخته‌شده (به خصوص در شهر تهران) متراژ بیشتر از 120 متر دارند و به عبارت دیگر، نظام تدبیر ایران نمی‌تواند میان عرضه و تقاضای مسکن تعادل برقرار کند! (لینک)
دکتر مومنی گفت: عین همین ماجرا در بحث یارانه و فقرزدایی وجود دارد. عین همین ماجرا در بحث بنزین به چشم می‌خورد. عین همین قضیه در ناترازی انرژی وجود دارد و… یعنی یک‌عده دانسته و با علم و اطلاع، واقعیت را دستکاری می‌کنند و از نظام تخصیص منابعِ انشالله با حسن نیت اما به غایت ضعیف و فاقد اهلیت حرفهای کشور را وادار می‌کنند تصمیمی بگیرد که در نهایت منافع آلوده آنان را تضمین می‌کند.
در چشمت نگاه می‌کنند و دروغ می‌گویند!
او ادامه داد: استیگلیتز در کتاب علم اقتصاد و جامعه خوب، 17 روش و تکنولوژی را برمی‌شمرد که رانت‌جویان و رانت‌خواران به اسم بازارگرایی مورد استفاده قرار می‌دهند تا واقعیت‌ها را دستکاری و نظام تدبیر و تخصیص منابع را به اصطلاح کانالیزه کنند.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم گفت: استیگلیتز می‌گوید برخی اوقات، به عریانی و روشنی دروغ می‌گویند. ما هم این را به طور روزمره تجربه می‌کنیم. یعنی وقتی می‌خواهند یک سیاست فاجعه‌ساز رانتی را به اجرا درآورند، به روشنی دروغ می‌گویند. مثلا می‌گویند شوک نرخ ارز وارد می‌کنیم تا تورم را مهار کنیم. دیگر از این مضحک‌تر و مبتذل‌تر که نمی‌شود حرف زد، اما می‌زنند مثل شیر!
مومنی افزود: گفتند ما می‌خواهیم ارز ترجیحی را حذف کنیم چون نگران رانت هستیم. من همان موقع با متدولوژی توماس پیکیتی، آمدم رانت توزیع ارز ترجیحی را با رانت ایجاد شده از ناحیه شوک نرخ ارز مقایسه کردم. رانتی که از حذف ارز ترجیحی ایجاد شد، 360 برابر رانت توزیع ارز ترجیحی بود. خب، شما اگر نگران رانت هستید، چرا سیاستی را به اجرا می‌گذارید که رانتی با ابعاد 360 برابر بزرگ‌تر ایجاد می‌کند؟
او ادامه داد: بعد از این‌که این مسیر بسته شد، گفتند نه، ارز ترجیحی داده‌ایم اما به فقرا و محرومین اصابت نکرده است. همان موقع مرکز آمار ایران گزارشی منتشر کرد و گفت این دروغ است، ارز ترجیحی با همه ماجراها و ناکارآمدی‌هایی که داشت، اتفاقا به گروه‌های محروم و کم‌درآمد اصابت فوق‌العاده‌ای داشته است.
بهایی که مردم با جان‌شان دادند
این متخصص توسعه به پرسش خبرنگار انصاف نیوز درباره کارکرد کتاب جدید استیگلیتز برای امروز ایران، پاسخ داد: بهای برخی از این سیاست‌ها را مردم با جان‌شان پرداخته‌اند و ما اگر مسیر این فریب‌ها را بتوانیم با آموزه‌های کتاب علم اقتصاد و جامعه خوب متوجه شویم، کار بسیار مهمی کرده و دستاورد بزرگی داشته‌ایم.
مومنی گفت: امروز مد شده است که عده‌ای می‌گوید ایجابی حرف بزنید؛ ایجابی حرف زدن هم یعنی به رانت و دروغ و لجن مناسبات ناشفاف کار نداشته باش و حرفهای انتزاعی و لوکس بزن! برخی از همین دوستان وقتی سال 68 می‌خواستند برنامه تعدیل ساختاری را اجرا کنند، می‌گفتند ما برای هر سیاسی، یک مدل کمی داریم. حالا شما ببینید که در کشورهای توسعه‌یافته دموکرات، این‌همه اما و اگر درباره داده‌ها وجود دارد اما دوستان ما، به مدل کمی‌شان افتخار می‌کردند. همان موقع آقای دکتر شاکری یک مقاله نوشت و نشان داد تورش برخی پیش‌بینی آقایان با اتفاقات رخ داده، در یک افق میان‌مدت به 100 درصد هم رسیده بود!
فرشاد مومنی گفت: این‌ها یک مافیای رسانه‌ای هم در اختیار دارند که قشنگ کارهای لازم مثل دستکاری اذهان، دروغ‌گویی آشکار، وارونه‌سازی حقیقت، مصادره الفاظ و… را انجام می‌دهند.
او ادامه داد: استیگلیتز در این کتاب می‌گوید با این گزاره‌ها از کتاب‌های میلتون فریدمن و فون هایک، منظور این‌ها از آزادی، آزادی عمل فرد ثروتمند غیرپاسخ‌گوست.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: وقتی با این دولت گرامی سخن می‌گوییم و از کارگزارانش می‌خواهیم منطق این کارهای فاجعه‌ساز را نشان دهند، جواب می‌شنویم که این‌ها حرف مشخص ندارند! آقایان، اگر تعلیم دینی می‌فهمید، از دریچه دینی و اگر حرف علمی می‌فهمید، از طریق حرف علمی با شما صحبت کنیم که اگر ما فقط بتوانیم صورت مساله را درست به شما بفهمانیم، نیمی از راه را به سلامت رفته‌ایم!
گلایه‌ای تند از رئیس دولت و دولت چهاردهم
مومنی گفت: من آقای پزشکیان را سلامت می‌دانم اما بسیار متاسفم که چنین کارهای نامتعارفی در دولتش انجام می‌شود. به ایشان گفتم در دوره رقابت‌های انتخاباتی می‌گفتی کارشناس نیستم، چطور شد که پس از انتخابات کارشناس شدی، آن هم به این سفتی! دائم هم می‌گویید به ما راه نشان بدهید، به ما نظر بدهید. نظر بدهیم که بیندازید سطل آشغال؟
او ادامه داد: من حضورا به ایشان گفتم شما که اذعان دارید کارشناس نیستید، ما را با کارشناسانی که این حرف‌ها را به شما زده‌اند مواجه کنید، اما ایشان نکرد. به آقای پزشکیان عرض کردم من 37 هشت سال است روی قیمت‌های کلیدی کار می‌کنم. تصمیم‌گیری راجع به قیمت بنزین تابع 75 متغیر است که شما روی یکی از آن‌ها ایستاده‌اید، آن هم با اطلاعات مجعول و دستکاری شده.
فرشاد مومنی گفت: همین الان هم تکرار می‌کنم که ما را با کسانی که فکر می‌کنند با شوک نرخ ارز یا شوک قیمت بنزین مشکلات ایران حل می‌شود، مواجه کنید. بعد هم هیچ‌کس پاسخ‌گو نیست. من در 4 ماه گذشته حداقل 10 بار گفته‌ام بیایید بگویید انتظار دارید از این سیاست‌ها چه دستاوردی داشته باشید و اگر به هدف و منظورتان نرسیدید و فاجعه دیگری به وجود آمد، چه کسی پاسخ می‌دهد؟
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد به تجربه 96، 98 و 401 اشاره کرد و گفت: در دولت قبلی، پس از حذف ارز ترجیحی، بزرگ‌ترین جهش ثبت‌شده‌ی تاریخ اقتصاد ایران را در قیمت مواد خوراکی شاهد بودیم که حتی از شوک قیمت مواد خوراکی در ایران مقارن جنگ جهانی هم بزرگ‌تر بوده است. من می‌گویم شما آن تجربه را دارید، تجربه 3 ماه اخیر و شیرین‌کاری در مورد نرخ ارز را هم دارید. بیایید و با شرافت علمی و حرفهای بگویید نتیجه این سیاست‌ها چه بوده است؟ کدام گروه از مردم نفع برده‌اند و چه گروه‌هایی از مردم به فقر و فلاکت افتاده‌اند؟
مومنی گفت: فقط در 3 ماه اخیر که شیرین‌کاری آقایان در بازار ارز را شاهد بودیم، طبق محاسبه یکی از دوستان من از ناحیه گران‌شدن دلار، فقط 800 هزار میلیارد تومان اضافه تقاضا برای ریال در صنعت کشور به وجود آمده است که همه آن هم کانالیزه می‌شود به بازار رباخوارها. پرسش من از دولتمردان محترم و آقای پزشکیان این است که با دامن زدن به ربا می‌خواهید عدالت برقرار کنید؟ می‌خواهید با زمین‌گیر کردن تولید و سرکوب تولیدکننده، رونق اقتصادی ایجاد کنید.
او به سند بودجه 1404 هم گریزی زد و گفت: من به آقای پزشکیان و همه دولتمردان دغدغه‌مند می‌گویم کسانی که با هر توجیهی، این شیرین‌کاری در بودجه 04 را رقم زده‌اند، دلسوز شما و نگران سرنوشت قاطبه مردم نیستند و به وقتش هم مثل همیشه شانه از زیر مسئولیت خالی می‌کنند.
دعوت به مناظره درباره تخصیص‌های نفتی
مومنی به تخصیص دلارهای نفتی اشاره کرد و گفت: من هر کسی از این دولت را که حاضر است از الگوی تخصیص دلارهای نفتی دفاع کند، به مناظره دعوت می‌کنم.
او اضافه کرد: من بعضی وقت‌ها با خودم می‌گویم اگر دشمنان این کشور می‌خواستند یک تیم حرفهای را برای نابودکردن اقتصاد ایران و سوزاندن ریشه‌های باور مردم به این حکومت، استخدام کنند و به کار بگیرند، نمی‌توانستند با این دقت و مهارت کاری را انجام دهند که خودمان در این چند ماه انجام داده‌ایم.
این استاد دانشگاه به کتاب هنر تحریم از ریچارد نفیو اشاره کرد و افزود: او به عنوان طراح تحریم‌ها می‌گوید برای فروپاشی و براندازی ایران لازم است درد محرومیت تا پایین‌ترین لایه‌های جامعه احساس شود. بعد ببینید چه کالاهایی با سهولت وارد می‌شود اما برای واردات دارو یا نهاده‌های تولید چه مسیری طراحی شده است.
دکتر مومنی بار دیگر به تجلیل از نبوغ نویسنده کتاب علم اقتصاد و جامعه خوب پرداخت و گفت: استیگلیتز برای مسائل جامعه آمریکا فکر کرده و راه حل به نظرش رسیده است. او می‌گوید در کشوری که 150 سال است از مرحله تولید انبوه گذشته، و در آن سطح علم و در آن سطح فناوری قرار دارد، مالی‌سازی دارد چنین فسادهایی می‌آفریند. من می‌گویم ماجرا برای ما ضرب‌المثلی است که می‌گوید آن‌جا که عقاب پر بریزد…
این کارشناس توسعه، افزایش آسیب‌های اجتماعی مانند مصرف مواد مخدر، مصرف الکل و خودکشی را نتیجه سرمایه‌سالاری بی‌ضابطه و رانتی دانست و گفت: حکومت‌گران ما نسبت به وضعیت مصرف مواد مخدر توجیه هستند و می‌دانند چه وضعیتی داریم. من از وزارت بهداشت هم دعوت می‌کنم داده‌ها و آمار سرانه مصرف الکل در کشور و رتبه جهانی ما را منتشر کنند تا معلوم شود سیاست‌های اقتصادی نابرابرساز، چه بر سر این جامعه آورده است.
عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی، بار دیگر دولتمردان چهاردهم را خطاب قرار داد و پرسید: وقتی به اتکای بی‌شمار گزارش رسمی و سند مکتوب و مطالعه در دستگاه‌های دولتی، منحط بودن سیاستی مانند شوک درمانی روشن شده است، با چه هدفی این سیاست‌ها را تکرار می‌کنید و انتظار چه دستاوردی دارید و آیا قرار است باز هم مردم با جان‌شان تاوان اشتباهات سیاست‌گذار را بپزدازند؟
او ادامه داد: من بر اساس همین ذخیره دانایی به شما توصیه می‌کنم این تکرار مکررات بی‌نتیجه را متوقف کنید چون هیچ نتیجه‌ای جز گرفتار کردن دولت و افزایش فلاکت و فقر مردم ندارد.
مومنی در پایان گفت: استیگلیتز در کتاب علم اقتصاد و جامعه خوب دریچه‌های نویی را فراروی جامعه توسعه‌خواه ایران قرار می‌دهد تا مسیرهای فریب افکار سیاست‌گذار به اسم بازارگرایی و رقابت و… را بشناسند و از این شناخت به عنوان ابزاری برای نظارت‌های عالمانه مدنی بر رفتار و کردار حکمرانی استفاده کنند.
پایان بخش اول
انتهای پیام
هشدار کارشناسان واقعی را واقعا جدی گرفته شود.البته به حکم عقل