جزئیاتی درباره نماز و روزه‌های استیجاری
سهیلا صدیقی در ایسنا نوشت: «فاطمه» یک زن تنهاست، با یک بچه سه‌ساله نابینا که برای هزینه آزمایش دخترش پول کم آورده است. «الهه» هم یک دختر تنهاست که نمی‌تواند هزینه تحصیلش را پرداخت کند. «علی» یک دانشجوی خیلی جوان است که از مخارج زندگی درمانده شده. دردهای هر کدام در زندگی متفاوت است اما وجه اشتراکشان شغلی است که برای امرار معاش انتخاب کرده‌اند: انجام فریضه نماز و روزه قضا در ازای دریافت پول.
یکی از مسائل مورد تاکید در دین اسلام این است که پسر بزرگ‌تر والدین، نماز و روزه‌های قضای پدر و مادر را بعد از مرگ یا خودش انجام دهد یا کسی را برای این کار اجیر کند. مشغله روزانه آدم‌ها طبعا خیلی‌وقت‌ها این فرصت را مهیا نمی‌کند که خودشان قضای نماز یا روزه پدر یا مادرشان را به‌جا بیاورند برای همین مبلغی را به افرادی که شغلشان اصطلاحا خواندن نماز و روزه استیجاری است، پرداخت می‌کنند تا به اندازه یک سال یا بیشتر برای امواتشان نماز بخوانند و روزه بگیرند.
بازار این شغل، این روزها داغ‌تر شده و فضای مجازی حالا پر است از آگهی‌هایی که نرخ‌هایی را برای ادای نماز و روزه قضا مصوب کرده‌اند؛ البته قیمت نماز و روزه‌های استیجاری هر ساله توسط مراجع عظام تقلید اعلام می‌شود اما خیلی وقت‌ها هم افراد به صورت توافقی مبلغی را تعیین می‌کنند و این کار را انجام می‌دهند.
با این حال با کمی گشت و گذار در فضای مجازی می‌شود فهمید که بهای نماز استیجاری از رکعتی 5 هزار تومان شروع می‌شود. بهای هر ختم کامل قرآن 100 هزار تومان و قیمت یک سال روزه قضا نیز حدود یک میلیون تومان است و ختم صلوات هم معمولا قیمتی توافقی دارد.
اما کسانی که نماز و روزه استیجاری انجام می‌دهند، غالبا چه افرادی هستند؟ افراد نیازمندی که به هر دلیل زیر فشار زندگی هستند و از طریق ادای نماز و روزه امرار معاش می‌کنند، تعدادشان کم نیست؛ یعنی افرادی که با دریافت یک مبلغ توافقی این کار را انجام می‌دهند؛ توافقی که برمبنای یک اعتماد دوطرفه صورت می‌گیرد. نحوه کار هم به این صورت است که پس از واریز مبلغ مشخص‌شده به حساب بانکی فرد اجیرشده، او هم شروع به انجام اعمال محوله می‌کند.
«فاطمه» یک زن تنهاست که مدتی است دخترش بیمار شده و از آنجا که دستش به جایی بند نیست، شروع کرده به خواندن نماز و روزه گرفتن: «من یه خانم تنهام با یه بچه سه ساله نابینا که واسه هزینه آزمایش آخرش کم آوردم. حاضرم برای تامین هزینه ام‌آرآی دخترم برای امواتتون نماز بخونم، روزه بگیرم و قرآن بخونم. من همین یه فرشته کوچولو رو دارم که آرزوم اینه که بیناییش برگرده. همش سه سالشه. خیلی معصومه. هیچ‌گناهی نداره. به خدا با نیت و اخلاص براتون انجام می‌دم. برای نماز رکعتی 6 هزار تومن می‌گیرم. من زن آبروداری‌ام.»
«الهه» یکی دیگر از آنهایی است که وقتی دیده کسی نیست دستش را جایی بند کند، با خودش فکر کرده خواندن نماز و روزه گرفتن هم یک کار آبرومندانه است و هم اینکه می‌تواند باعث شود تا حدی از پس خرج زندگی‌اش بربیاید: «من تنهام. هیچ‌کس نیست که حمایتم کنه. خونه و زندگی ندارم. تو خرج درس‌خوندنم موندم. برای مرده‌ها نماز می‌خونم و روزه می‌گیرم. خرجش خیلی کمه. با هم توافق می‌کنیم اصلا. خیالت راحت باشه. برات انجامش می‌دم.»
«علی» دانشجوست اما به جای اینکه فکر و ذهنش پی درس‌خواندن باشد، در فکر نان شب است: «من دانشگاه می‌رم. برای خرج تحصیلم نماز و قرآن برای میت می‌خونم و ذکر هم می‌گم. التماستون می‌کنم اگر می‌تونید یا بهم کمک کنید یا کار بدید که براتون انجام بدم.»
«فاطمه» و «الهه» و «علی» فقط سه نفر از میان صدها نفری هستند که برای انجام این کار آگهی منتشر کرده‌اند؛ فقط برای اینکه یک کار آبرومند داشته باشند که اتفاقا هیچ مشکل شرعی و عرفی هم ندارد. اما کم نیستند امثال الهه و فاطمه که خیلی از مزاحمت‌ها به آنها اجازه نمی‌دهد که راحت و بی‌حاشیه به شغلی که انتخاب کرده‌اند بپردازند.
«زیبا» دو سالی می‌شود که برای اموات نماز می‌خواند و از شغلش هم راضی است اما از بعضی آدم‌ها که نمی‌گذارند بدون دغدغه کارش را انجام دهد، دلگیر است: «اغلب کسایی که نماز قضا می‌خونن، خانم هستن و خب ما فقط می‌تونیم از طریق تبلیغات تلگرامی سفارش نماز و روزه بگیریم و طبعا باید از خودمون شماره موبایل بذاریم. من فکر نمی‌کنم راهی از این درست‌تر برای پول درآوردن وجود داشته باشه. متاسفانه خیلی وقتا برامون مزاحمت ایجاد می‌کنن و …».
انتهای پیام
