حجاب شریعت

مهراب صادق‌نیا، جامعه‌شناس دین، در کانال تلگرامی خود نوشت: «عیسی در مشاجره با فریسیان (روحانی‌های متعصب و شریعت‌مدار یهودی) به آن‌ها می‌گفت شریعت، مقدس است و روحانی و کم‌ترین حکم آن نباید نقض شود؛ ولی شریعت کفِ خواست خدا از انسان‌هاست.

به این معنا که تعهد به انجام احکام شرعی نقطه‌ی آغاز دین‌داری‌ست و نه همه‌ی آن؛ نصاب ایمان است و نه کمال آن. از نگاه عیسی مسیح، چیزهای بزرگ‌تر، مهم‌تر، و مطلوب‌تری چون “رحمت”، “عدالت”، “انصاف”، و “نوع‌دوستی” وجود دارند که اساس ایمان را تشکیل می‌دهد.

چیزهایی که اساسا، شریعت راهی برای رسیدن به آن‌ها معرفی می‌شود. کسانی که به احکام شرعی تن می‌دهند ولی از این فضایل خالی هستند، ریاکارانی هستند که “پشه را صافی می‌کنند ولی شتر را می‌بلعند”، “دغل‌بازانی هستند که چون گورهای سفيدشده می‌مانند، ظاهرشان آراسته است و درون‌شان پر است از آلودگی و تعفن،” “پیاله‌هایی هستند که درون‌شان نشسته و کثیف است ولی بیرون پاکیزه‌ای دارند.”

مشاجره‌ی عیسی با فریسیان یک بگو مگوی پیوسته و کِشدار است میان کسانی که شریعت را جای همه چیز می‌نشانند و کسانی که معتقدند اطاعتِ ماشین‌وار از شریعت، جز ریاکاری و تزویر خاصیتی ندارد. کسانی که اخلاق و رستگاری را با شریعت می‌سنجند و کسانی که اخلاق را معیار قبولی شریعت می‌دانند.

کسانی که می‌گویند نماز، روزه، و قربانی به خودی خود رستگاری‌بخش‌اند و کسانی که می‌گویند شریعت را باید در ترازوی اخلاق و انصاف سنجید و شریعت اگر جای انصاف، عدالت، نوع‌دوستی، مهربانی را بگیرد چیزی جز یک “حجاب مقدس” نیست. این یک مشاجره‌ی همیشگی و زنده است.

مشاجره‌ای که همین حالا هم در خیابان جریان دارد. در سنت اسلامی نشانه‌های زیادی از هم‌دلی با گروه دوم وجود دارد. “نمازخوان‌هایی که پیامبر آن‌ها را لیس منا” معرفی می‌کند؛ یا “حاجیانی که امام صادق دعاخواندن‌شان را همهمه” می‌داند و “روزه‌دارانی که امام علی روزه‌داری‌شان را گرسنگی و تشنگی” معرفی می‌کند، کسانی هستند که شریعت به آن‌ها در رسیدن به فضیلت‌های اخلاقی(پرهیز از منکرات) کمکی نکرده است.

آن‌ها به اسم نماز، خم و راست شدند، ولی عادل نشدند؛ به بهانه‌ی روزه‌داری تشنگی کشیدند ولی به فضیلت تقوی آراسته نشدند. آن‌ها با هر آیه‌ای که تلاوت کردند، از خود و خدا دورتر شدند.»

انتهای پیام