تناقض رفتاری دولت در خصوص قیمت دلار

حمید نجف در یادداشت ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «چرا دولت از ریزش قیمت دلار می‌ترسد!؟» نوشت:

در کمال شگفتی، این روزها نه تنها هیچ‌کس از افزایش نرخ ارز تعجب نمی‌کند، بلکه افت قیمت دلار هم برای دولت به کابوس تبدیل شده است! هر زمان بازار به‌صورت طبیعی به سمت کاهش حرکت می‌کند، دولت به جای تشویق و آزادسازی عرضه، با ابزارهای پنهان و آشکار وارد میدان می‌شود تا نگذارد نرخ ارز حتی برای چند روز هم زیر صد هزار تومان بیاید.

سؤال ساده مردم و فعالان اقتصادی این است، اگر دولت واقعاً مدافع نظام بازار آزاد است، چرا وقتی بازار تصمیم به کاهش می‌گیرد، آزادی را از آن می‌گیرد؟ چرا در فرهنگ اقتصادی دولت، «افزایش قیمت‌ها» نشانه تعادل بازار است، اما «کاهش قیمت‌ها» ناگهان تبدیل به بحران می‌شود؟ دولتی که مدام از «حکمرانی بازار» حرف می‌زند، در عمل نشان داده که فقط از «بازار صعودی» خوشش می‌آید؛ بازاری که قیمت‌ها بالا می‌رود و درآمد ریالی دولت بیشتر می‌شود. اما وقتی همان بازار، بنا به منطق خود، میل به تعادل و افت دارد، بلافاصله پای سیاست‌گذاری دستوری، محدودیت صادرات، بازی با نرخ نیما و دخالت در عرضه اسکناس وسط می‌آید.

این تناقض رفتاری را می‌توان به روشنی دید، در ظاهر، دولت شعار «آزادسازی اقتصادی» می‌دهد، اما در عمل، آزادی را فقط تا جایی قبول دارد که منافع خود را تضمین کند. در واقع، «بازار آزاد» فقط تا جایی مجاز است که قیمت‌ها بالا برود و جیب دولت پر شود، نه پایین بیاید و مردم نفسی بکشند.

در منطق دولت فعلی، ارزان شدن دلار مساوی است با کاهش درآمدهای ریالی از محل فروش نفت و کالاهای صادراتی؛ بنابراین طبیعی است که از سقوط نرخ ارز نگران باشد. اما این ترس به قیمت بی‌اعتمادی عمومی تمام می‌شود. چون مردمی که در گرانی‌ها بار تورم را تحمل کرده‌اند، حالا حق دارند بپرسند چرا وقتی نوبت کاهش قیمت‌هاست، ناگهان دولت «یاد سیاست‌گذاری» می‌افتد؟

بازار آزاد یعنی پذیرش نوسان در هر دو سو صعود و نزول. وقتی دولت از ریزش قیمت می‌ترسد، در واقع نشان می‌دهد که هنوز به بلوغ اقتصادی نرسیده و بازار را نه به عنوان مکانیسم طبیعی عرضه و تقاضا، بلکه به عنوان ابزار مالی خود می‌بیند. دولت با شعار بازار آزاد، در عمل به بازار دستوری‌ترین شکل ممکن رفتار می‌کند. نتیجه‌اش هم روشن است نه بازار واقعی داریم، نه اعتبار و اعتماد عمومی.

انتهای پیام