چرا پول، پول می شود؛ چون دولت با آن مالیات می گیرد؟

امیرحسین خالقی، پژوهشگر و تحلیلگر سیاست‌گذاری عمومی، در کانال تلگرامی خود نوشت: «نگاهی در اقتصاد هست که به آن می گویند چارتالیسم؛ به زبان ساده یعنی: پول دولتی ارزش دارد چون ملت با آن مالیات می دهند! خب یعنی چه؟

این طور ببینید که دولت با خرج‌کردن، پول را وارد اقتصاد می‌کند. این پول به خودی خود ارزشی ندارد ولی مردم قبولش می‌کنند چون باید با آن مالیات بدهند. پس چون باید با آن مالیات داد برای پول دولت هم تقاضا پیدا می شود. نتیجه؟ پول دولتی تبدیل به «پول» می‌شود.

پِر بیلوند می فرماید این حرف مفت است به چند دلیل:

۱. اگر دولت بگوید مقلا با آبگوشب بزباش یا سنگ مرمر مالیات بدهید ملت همه جا با آبگوشت و سنگ معامله می کنند؟ قطعاً نه. پس قابلیت پرداخت مالیات، به‌تنهایی پول‌بودنِ یک چیز را توضیح نمی‌دهد.

۲. اگر با فلان پول فقط باید مالیات داد، آدم عاقل فقط به اندازهٔ مالیاتش پول می‌خواه، نه بیشتر. مثلاً اگر بناست ۲۰۰ میلیون چوق مالیات بدهی چرا باید صدها هزار چوق پول دولتی بخواهی؟ ملت حقوقشان را به ریال می‌گیرند، با ریال معامله می‌کنند و با ریال هم پس انداز می کنند اینها را فقط با آن ایده مالیات گیری نمی شود توضیح داد.

3. وقتی بناست مالیات مثلاً آذر سال بعد پرداخت می‌شود، چرا ملت باید امروز ریال قبول ‌کنند و امروز حقوقشان را به ریال بگیرند و حتی با ریال پس انداز کنند به‌خصوص وقتی ارزش پول با تورم به سرعت کم می شود؟

۴. طی تاریخ هم دولت ها پول های سالم دیگری مثل طلا و نقره را هم برای مالیات قبول می‌کردند و اسکناس‌های دولتی هم قابل تبدیل به پول سالم بودند، نه فقط ابزار پرداختِ مالیات. پس تاریخ هم به ما نمی‌گوید که پول فقط به‌خاطر مالیات ارزش دارد. اگر فقط بحث مالیات است چرا دولت باید پشتوانه ای مثل طلا را دستکم روی کاغذ به مردم معرفی کند؟

۵. حضرت کارل منگر می فرماید: پول به‌ شکل خودجوش و خودخواسته در بازار شکل می‌گیرد چون ملت کم‌کم از یک کالای خاص بیشتر برای مبادله استفاده می‌کنند. طلا و نقره پول شدند چون مردم آن‌ها را می‌خواستند، نه چون دولت گفت با طلا مالیات بدهید. دولت‌ها بعداً وارد شدند و پول را دست گرفتند (مفصل این را در کتاب استاندارد دستوری گفته ایم).

۶. بیشتر انحضار و زور دولتی کار پول دولتی را پیش برد نه مالیات! قوانین «پول رسمی» و منع انتشار پول خصوصی و عدم تبدیل پول به طلا خیلی بیشتر از مالیات شده پول دولتی باقی بماند.

۷. پول پول می شود چون ملت به آن اعتماد می کنند و به آن عادت کرده اند نه چون باید مالیات بدهند. مردم سراغ فلان پول می روند؛ چون همیشه با آن معامله کرده‌اند و می‌دانند بقیه هم آن را می‌پذیرند.

ماجرا یک آزمون سرراست دارد اگر دولت به پول اعتبار می دهد پس لزومی ندارد با زور قانون آن را محدود کنیم، خود رقابت پولی آن را حذف می کند، اما بعید است هیچ دولتی زیر بار آن برود چون نتیجه را از قبل می داند، الله اعلم.»

انتهای پیام