گزارش دو رسانه خارجی به بهانه درگذشت میرزاخانی
نیویورکر و روزنامه ایندیپندنت در دو گزارش جداگانه به بهانه درگذشت مریم میرزاخانی از این نابغه ریاضی جهان تجلیل کردند. این دو گزارش به نقل از ایسنا در پی می‌آید:
گزارش نشریه نیویورکر:
در هفته‌ای جاری مریم میرزاخانی دانشمند مطرح ایرانی و اولین زن برنده مدال فیلدز که به نوبل ریاضیات معروف است، در ۴۰ سالگی بدرود حیات گفت.
این دانشمند که از سوی هم‌دوره‌ای‌های خود با لقب «هنرمند عرصه دینامیک و هندسه سطوح پیچیده» خوانده می‌شد، گاهی از دید دخترش آناهیتا در قامت یک «مادر نقاش» بود.
او در منزل خود در نزدیکی دانشگاه استنفورد عادت داشت که بر روی زمین بنشیند و ساعت‌ها روی صفحات کاغذ ایده‌ها، نمودارها و فرمول‌های ریاضی را ترسیم کند که سبب می‌شد دخترش به او بگوید: «مامان باز داره نقاشی می‌کنه!»
میرزاخانی از سویی گوشه‌گیر و درون‌گرا به نظر می‌رسید اما از طرف دیگر بسیار پرانرژی و با صلابت بود؛ خصوصا زمانی که در کلاس و پای تخته در حال تدریس بود.
به گفته رویا بهشتی، ریاضیدان فعال در دانشگاه واشنگتن در سنت‌لوئیس که دوستی دیرینه‌ای با مریم داشت، اشتیاق وی به ریاضیات از همان سال‌های نوجوانی مشهود بود. بهشتی در این باره می‌گوید: یک شور و شعف خالصانه فعالیت‌های مریم را به پیش می‌برد. بسیاری از مردم از فروتنی و آرامش او صحبت کرده‌اند اما او در کنار این ویژگی بسیار بسیار بلندهمت بود و از همان سال‌های جوانی مشخص بود که چه اهداف بلندی در نظر دارد.
بهشتی در ادامه می‌گوید: زمانی که وی در سال اول راهنمایی مشغول به تحصیل بود، معلمش به او گفت که استعداد چندانی در ریاضی ندارد ولی در سال ۲۰۱۴ همان دختری که استعدادش نادیده گرفته شده بود، اولین بانوی جهان شد که موفق به دریافت پرافتخارترین جایزه ریاضیات جهان یعنی مدال فیدلز شد.
میرزاخانی به کسب افتخار توجه داشت اما این موضوع همه ذهنیت او را دربرنمی‌گرفت.
دکتر “کورتیس مک‌مولن”(Curtis McMullen) مشاور ارشد دکترای میرزاخانی که در دانشگاه هاروارد فعالیت می‌کند، درباره لحظه اهدای جایزه وی در سال ۲۰۱۴ می‌گوید: زمانی که نام میرزاخانی به عنوان برنده مدال فیلدز اعلام شد، وی به جای توجه کامل به مراسم در کنار همسرش به هیجان‌زدگی دخترش آناهیتا توجه می‌کرد.
مک‌مولن در ادامه می‌گوید: تفاوت مریم با بسیاری از دانشمندان دیگر این بود که تلاش می‌کرد همواره بیشتر از آن چه تا به حال به یک موضوع پرداخته شده، آن را مورد بررسی قرار دهد و به صورت عمیق وارد مسائل می‌شد و برای خود در مسائل علمی چالش ایجاد می‌کرد و هیچ توجهی به مشکل بودن مسائل نداشت.
“مانجول بارگاوا” (Manjul Bhargava)، ریاضیدان دانشگاه پرینسستون که او نیز در سال ۲۰۱۴ مدال فیلدز را به دست آورد، می‌گوید: میرزاخانی استاد فضاهای پیچیده و منحنی در ریاضی بود. همه می‌دانند که کوتاه‌ترین فاصله بین دو نقطه یک خط راست است اما زمانی که سطح کار منحنی باشد، قضیه متفاوت خواهد بود. مریم قضیه‌های پیچیده و مهمی را در رابطه با این سطوح و روابط حاکم بر آنها طرح و به اثبات رسانده است که نتایج آن در هندسه و موضوعات فراتر از آن قابل توجه است.
این دو نفر یکدیگر را در دوره دکتری در دانشگاه هاروارد ملاقات کرده بودند.
بارگاوا درباره بیماری میرزاخانی خاطرنشان کرد: با وجود بیماری، او کارهای بی‌نظیری در سه سال پایانی عمر خود انجام داد و شدیدا علاقمند بود روی مسائل دشوار هندسی کار کند؛ حتی اگر حل آنها نیازمند ده‌ها سال کار بود.
همکاران میرزاخانی بر این نکته تاکید دارند که وی به شدت از رسانه‌ها و در کانون توجه بودن دوری می‌کرده است و حتی تصور می‌کرد ایمیل‌های مربوط به برنده شدن مدال فیلدز یک شوخی هستند و به دلیل انجام شیمی‌درمانی به خاطر سرطان سینه نمی‌خواست پیگیر شرکت در مراسم شود اما سرانجام با برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای دور نگه داشتن خبرنگاران وی در این مراسم شرکت کرد و پس از چند روز اقامت در کنگره سال ۲۰۱۴ پیش از ایراد سخنرانی خود محل کنگره را ترک کرده بود.
“اینگرید دابچیز”( Ingrid Daubechies) رئیس اتحادیه جهانی ریاضیات در این رابطه گفت: صبح آن روز «همه به دنبال مریم می‌گشتند تا با او مصاحبه کنند اما او رفته بود.»
گزارش روزنامه ایندیپندنت:
مریم میرزاخانی که در سن ۴۰ سالگی به دلیل ابتلا به سرطان سینه درگذشت، یک ریاضیدان کارکشته و اولین زنی بود که مدال فیلدز معروف به نوبل ریاضی را به دست آورد. مدال فیلدز بالاترین جایزه در رشته ریاضیات و معادل جایزه نوبل است.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در ادای احترام به این دانشمند، در مورد درخشش بی‌نظیر این دانشمند خلاق و انسان متواضع که نام ایران را در مجامع علمی جهانی طنین‌انداز کرد، سخن گفت.
میرزاخانی در سال ۱۹۷۷میلادی (۱۳۵۶ شمسی) در تهران متولد شد و در دبیرستان فرزانگان به تحصیل پرداخت. توانایی‌های او زمانی توجه همگان را به خود جلب کرد که در سال ۱۹۹۴ در المپیاد بین‌المللی ریاضی در هنگ‌کنگ موفق به کسب طلا شد و به دنبال آن سال بعد مدال طلای دیگر و نمره کامل را در سال ۱۹۹۵ در المپیاد جهانی کانادا به دست آورد.
وی ابتدا می‌خواست نویسنده شود اما به زودی مسیرش را در جهان ریاضی پیدا کرد. او کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه صنعتی شریف در رشته ریاضی به پایان رساند و سپس در دانشگاه هاروارد تحت تعلیم «کورتیس مک‌مولن» تحصیل و دکترای خود را در سال ۲۰۰۴ دریافت کرد. پایان‌نامه دکترای او چنان دشوار و ارزشمند بود که دو مسئله قدیمی ریاضی را حل کرد.
کورتیس تریسی مک‌مولن (Curtis Tracy McMullen) یک دانشمند در زمینه توپولوژی اهل ایالات متحده آمریکاست. مک‌مولن در سال ۱۹۹۸ برنده مدال فیلدز شد. وی استاد راهنمای مریم میرزاخانی در مقطع دکترای دانشگاه هاروارد بوده است.
«پروفسور استیون کرچهف» از دانشگاه استنفورد درباره میرزاخانی گفت: تازگی پایان‌نامه او، آن را به یک حرکت بسیار کارآمد و موفقیت‌آمیز تبدیل کرد.
از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ او یک پژوهشگر موسسه ریاضی Clay و استادیار دانشگاه پرینستون، نیوجرسی بود. او بعدها به عنوان استاد دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا مشغول به کار شد.
دستاوردهای پژوهشی میرزاخانی شامل “سطوح ریمانی “(Riemann surfaces) و “نظریه تایشمولر” (Teichmüller theory) بود، که هر دو به پیچیدگی هندسی و دینامیکی سطوح منحنی مرتبط است.
اما در کنار کار خلاقانه و نظری او هم زمان با الکس اسکین در دانشگاه شیکاگو در مورد این که چگونه یک توپ در اطراف میز بیلیارد حرکت می‌کند، به همکاری پرداخت. این پژوهش منجر به مقاله ۲۰۰ صفحه‌ای شد که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. میرزاخانی رویکرد شخصی خود در مورد این تحقیق را این طور خلاصه کرد: این کار مانند این می‌ماند که در جنگل گم شده و سعی در استفاده از تمام دانسته‌هایی که می‌توانید جمع‌آوری کنید دارید تا با برخی از ترفندهای جدید و با کمی شانس راه خروج را پیدا کنید.
مدال فیلدز هر چهار سال یک بار به ریاضی‌دانان ۴۰ ساله یا جوان‌تر داده می‌شود که در حوزه پژوهش خود پیشرفت چشمگیری داشته‌اند.
این جایزه که از طرف کنگره بین‌المللی ریاضی‌دانان اعطا می‌شود، معادل جایزه نوبل است. در سال ۲۰۱۴ میلادی، میرزاخانی نخستین زن برنده مدال فیلدز شناخته شد که کمک‌های برجسته‌ای در زمینه پویایی‌شناسی و هندسه سطوح ریمانی کرده است.
چهار سال پیش این دانشمند متوجه ابتلای خود به سرطان سینه شد و برای جلوگیری از پیشرفت بیماری مورد درمان قرار گرفت.
“مارک تسیر لاوین” رئیس دانشگاه استنفورد، در ادای احترام به مریم میرزاخانی گفت: «مریم یک نظریه‌پرداز درخشان ریاضی و همچنین یک فرد فروتن بود که جوایز خود را تنها به این امید که دیگر زنان را به ادامه دادن مسیر خود تشویق کند، دریافت می‌کرد. سهم او به عنوان یک دانشمند و نقش اساسی وی مهم و پایدار است و جای او در این‌جا، دانشگاه استنفورد و در سراسر دنیا، عزیز و خالی خواهد بود.»
انتهای پیام
