چالش شورای نگهبان در بررسی خبرگان تهران

«سامان ستوده» در یادداشتی برای انصاف نیوز نوشت: چند روزی است که چگونگی اجرا و نظارت بر ماده و تبصره‌ای از آیین‌نامه‌ی اجرایی قانون انتخابات خبرگان، محل بحث میان کاربران شبکه‌های اجتماعی دنبال کننده‌ی وقایع انتخابات شده است.

تبصره‌ی ۴ ماده‌ی ۱۱ آیین‌نامه‌ی اجرایی قانون انتخابات خبرگان مقرر می‌دارد که: «چنانچه اعضای شورای نگهبان داوطلب نمايندگی مجلس خبرگان گردند نمي‌توانند نسبت به انتخابات استانی كه از آنجا داوطلب شده‌اند نظارت و اتخاذ تصميم نمايند».

از سوی دیگر تبصره‌های ۱ و ۳ ماده‌ی ۱۶ همین آیین‌نامه، وظیفه‌ی بررسی صلاحیت نامزدهای مجلس خبرگان در مرحله‌ی اول، و نیز پس از اعتراض احتمالی نامزدها به عدم تایید صلاحیت خود را به «فقهای شورای نگهبان» سپرده است.[۱]

شورای نگهبان ۱۲ عضو دارد که ۶ عضو آن فقیه و نیمی دیگر حقوقدان هستند. از میان ۶ فقیه شورای نگهبان، ۵ نفر نامزد پنجمین انتخابات مجلس خبرگان رهبری شده‌اند، که ۳ نفر آن‌ها یعنی آقایان احمد جنتی، محمد یزدی و محمدرضا مدرسی یزدی از حوزه‌ی انتخابیه‌ی تهران ثبت نام کرده‌اند. بنابراین طبق قانون، این سه فقیه از اعمال نظارت و نیز اعمال نظر در مورد صلاحیت دیگر نامزدهای مجلس خبرگان در حوزه‌ی انتخابیه‌ی تهران، منع شده‌اند. گرچه ساز و کار نظارت بر این قانون مبهم است، اما چالش شورای نگهبان تنها در این مورد خلاصه نمی‌شود.

طبق ماده‌ی ۱۴ آیین نامه‌ی داخلی شورای نگهبان «جلسات‌ فقها با حضور چهار نفر رسميت می‌يابد، ولی‌ اخذ رأی‌ جز در موارد ضروری‌ و يا حصول‌ رأی‌ لازم‌ با حضور حداقل‌ پنج نفر خواهد بود»[۲]. بنابراین حتی در شرایط ضروری نیز هنگام رای گیری تعداد رای‌ها نمی‌بایست کمتر از ۴ باشد، و از این جهت به نظر می‌رسد شورای نگهبان در صورت عدم انصراف حداقل یکی از فقهای نامزد در حوزه‌ی انتخابیه‌ی تهران، عملا شرایط نظارت و بررسی صلاحیت نامزدهای استان تهران را از دست می‌دهد.

اهمیت و حساسیت این موضوع از آن جهت بیشتر می‌نماید که به گفته‌ی دبیر ستاد انتخابات کشور، استان تهران با ۱۷۶ نفر، بیشترین میزان ثبت نامی را در میان استان‌های کشور دارد. به نظر می‌رسد در صورتی که تعداد فقهای شورای نگهبان به حد نصاب قانونی برای نظارت و بررسی صلاحیت نامزدهای استان تهران نرسد، همچون دیگر موارد خاص پیشین که قانون اساسی و قوانین پایین دستی پاسخگوی حل مشکل نبودند، نیاز به کسب تکلیف از رهبری نظام برای راهگشایی خارج از روال موجود باشد.

[۱] آيين نامه اجرايي قانون انتخابات مجلس خبرگان [لینک]

[۲] نحوه تشكيل جلسات شورای نگهبان [لینک]

اصلاحیه در 12 دیماه ساعت 11 شب:
در پاراگراف چهارم، آیت الله هاشمی شاهرودی به عنوان کاندیدای تهران درج شده بود که اصلاح شده و آیت الله محمد یزدی جایگزین شد.

انتهای پیام