رویارویی نظامی روسیه و غرب؟ هرگز! | احمد زیدآبادی

«احمد زیدآبادی»، در یادداشتی تلگرامی درباره‌ی امکان رویارویی روسیه و غرب نوشت:

این روزها در برخی رسانه‌های داخلی و خارجی، از آغاز جنگ سرد بین روسیه و آمریکا و حتی احتمال آغاز جنگ جهانی سوم بین آنها سخن می‌رود.

به نظرم این گونه اظهار نظرها، نوعی اغراق در قدرت روسیه و سوء برداشت از رفتار واقعی آن در صحنه‌ی بین المللی است. در حقیقت، با فروپاشی اتحاد شوروی که تقریباً نیمی از جهان را در کنترل یا در کنار خود داشت، «جنگ سرد» به عنوان نظریه‌ای برای توصیف روابط دو بلوک اصلی قدرت در جهانی دو قطبی پایان یافت و از آن پس به تیرگی هر از گاهِ روابط روسیه و غرب نمی‌توان نام «جنگ سرد» گذاشت.

روسیه اکنون گرچه قدرتی اتمی با جنگ افزارهای پیشرفته و دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل است؛ اما این همه، آن را در مقام ابرقدرت جهانی نمی‌نشاند. روسیه کشوری وابسته به صادرات نفت و گاز و دارای اقتصادی در حجم اقتصاد اسپانیاست. با این میزان قدرت اقتصادی طبعاً نه می‌توان تأثیر بین المللی پایداری داشت و نه درگیر رقابتی نفس گیر با دیگر قدرت‌ها برای گسترش حوزه‌ی نفوذ در سطح جهانی شد.

در واقع، روسیه به ترغیب ایران و با استفاده از سیاست نرمش باراک اوباما در خاورمیانه، فرصت مداخله در سوریه را پیدا کرد و همین موضوع سبب شد که در باره‌ی توان بین المللی روسیه و عزم آن برای اعاده‌ی نفوذ جهانی‌اش، اغراق شود.

انگیزه‌ی روسیه از حضور در سوریه در حقیقت به دست آوردن ابزاری برای اعمال فشار یا چانه زنی با غرب بر سر ماجرای اوکراین بود. اوکراین نقطه‌ای است که روسیه آن را به نحوی حیات خلوت خود می‌داند؛ اما دنیای غرب به عنوان بخشی از تلاش خود برای کنترل کامل روسیه، در پی نفوذ به آن است.

از همین رو، غربی‌ها و متحدان منطقه‌ای آنها حضور روسیه در سوریه را هیچگاه به عنوان خطری که توازن قوا در خاورمیانه را به زیان آنها به هم خواهد زد؛ تلقی نکردند و در غیاب حضور مؤثر خود در سوریه، آن را حتی وسیله‌ای برای مهار میان مدت ایران در آن کشور به شمار آوردند.

روسیه نیز به سوریه به عنوان محور منافع خود در جهان نمی‌نگرد و طبعاً برای حفظ آن، وارد هیچ نوع رویارویی نظامی با آمریکا نمی‌شود.

در صورت حمله‌ی آمریکا به سوریه، در وخیم‌ترین حالت شاید روسها برای حفظ وجهه‌ی خود؛ چند موشک آنها را در هوا منفجر کنند؛ اما مقابله‌ی حتی محدود نظامی با غرب، اصولاً قابل تصور نیست.

روسیه‌ی تحت رهبری ولایمیر پوتین، می‌خواهد در سطح بین المللی به شمار آید، مورد احترام قرار گیرد؛ اقتصاد خود را توسعه دهد و زندگی مرفه و پیشرفته‌ای برای روسها فراهم کند. این اهداف یکسره غیر ایدئولوژیک، طبعاً با هر نوع ورود به جنگ‌های پرهزینه منافات دارد.

در حقیقت، معضل غربی‌ها و متحدان منطقه‌ای آنها در سوریه، نوع نفوذ ایران است و اگر روسیه آماده و یا قادر به پایان دادنِ این نفوذ باشد؛ آن‌ها مشکلی با هم نخواهند داشت. به گمانم توجه به این واقعیات در توهم زدایی از وضعیت توازن قوای جهانی بی تأثیر نخواهد بود.

انتهای پیام