بایدن یا ترامپ؛ ما در انتظار گودو ایم! / مهدی تدینی
مهدی تدینی، تاریخ پژوه طی یادداشتی در اینستاگرام خود نوشت:
برای ما مردم ایران مهمترین انتخاباتی که وجود دارد انتخابات آمریکاست که از قضا اجازۀ شرکت در آن را نداریم. تأثیری که انتخابات آمریکا بر زندگی ما میگذارد، بیشتر از تأثیری است که بر زندگی خود شهروندان آمریکایی دارد ــ البته اگر به نظرم تنها دلیل خوشبختی مردم آمریکا همین است که نفوذ و قدرت کیفی و کمّی دولت در آمریکا محدود است. «دولت کوچکتر، زندگی شیرینتر»؛ امیدوارم روزی این جمله به شعار ایرانیان بدل شود. اما فعلاً زیر «بزرگی» دولتمان رسوب شدهایم.
نتیجه اینکه شاید خیلی برای مردم آمریکا فرقی نکند این پیرمرد سمج به کاخ سفید برود یا آن پیرمرد سمج؛ در نهایت دعوا بیشتر سر جزئیات است تا کلیات. زیاد هم فریب داغ شدن این دعوا را نخوردید. زنوشوهر وقتی جیبشان خالی است سر نان شب و سرپناه دعوا میکنند، و همین که وضع مالیشان خوب شود سر خیس بودن دمپایی توالت دعوا میکنند. بدبخت روزگار هم کسانی که گرفتار نان شباند و همزمان سر دمپایی توالت هم دعوا میکنند.
باری؛ زیاد فریب رگهای برآمدۀ گردن و مشتهای گرهکرده در آمریکا را نخورید. بخش عمده و اساسی زندگی در آنجا کلاً خارج از دایرۀ نفوذ سیاست است. به همین دلیل هم بود که به رغم آن دوقطبی بیسابقه و شدید در انتخابات ۲۰۲۰ همهچیز در عرض چند روز تمام شد؛ زیرا شهروند آمریکایی ناخودآگاه میداند این یا آن در کاخ سفید باشد در نهایت خیلی هم فرق نمیکند؛ زیرا سیاست و دولت به بخش عمدۀ زندگی دسترسی ندارد؛ یعنی بخش عمدۀ زیستشان بیرون از گسترۀ نفوذ دولتهاست.
بنابراین، حقیقتاً حق داریم به آمریکاییها نگاهی عمیقاً عاقلاندرسفیه داشته باشیم و اصلاً باید شرمنده باشند که حق انتخاب ما ایرانیها را به رسمیت نمیشناسند. جدای از اینکه امیدوارم آمیزۀ طنز و جدی کلامم را درک کنید، میخواهم تأکید کنم همینکه انتخابات آمریکا برای ما به دلایل عدیدۀ عینی و ذهنی اهمیت دارد، خود هم وضعیت منجمدشدۀ سیاسی ما را نشان میدهد و هم روانشناسی سیاسی ما را فاش میکند.
اینکه ما شهروندان ایرانی نمیتوانیم سیاست کشورمان را به گونهای عوض کنیم که از این وضعیت کمدیـتراژیک خارج شویم به معنای آن «انجماد زیست سیاسی» ماست؛ درست شبیه انجماد زیست سیاسی در اتحاد شوروی؛ و اینکه به گوی چوگانِ حاکم داخلی و حاکم آمریکایی تبدیل شدهایم و منتظریم ببینیم گوی وجودمان در آمریکا زیر چوب چه کسی میافتد، روانشناسی سیاسی منجمدشدگانِ درمانده را نشان میدهد.
اصلاً اینکه انتخابات آمریکا اینهمه برای ما معنا دارد، یعنی در تئاتری ابزورد، در انتظار گودو سماق میمکیم.
انتهای پیام