چند نکته دربارهی مناظره سروش و علیدوست
حجت الاسلام هادی سروش، استاد حوزه، در یادداشتی تلگرامی نوشت:
🔰تجلیل از “فقه” و تمایز آن از نگاه های “فقیهان”
جناب دکتر آقای عبدالکریم سروش و جناب استاد آقای علیدوست اخیرا مباحثه و گفتگویی در بحث “فقه” شرکت داشته اند که جای قدردانی است.
به ذهن این جانب رسید به عنوان یک مستمع نکاتی را تقدیم داشته باشم شاید توجه به آن بی فائده نباشد و اساس مطلب در قدرشناسی از “فقه” و توجه به ظرفیت بالایِ فقه و ترغیب به بازسازی بافت های فرسوده ای است در نگاه فقیهانِ گذشته دیده میشود.
سخن این است؛
فقه یک دانش است که تعریف خود را دارد و بر آن بیش از هزار سال گذشته و یک ظرفیت بالایی برای ایجاد و یا بهبود روابط عبد با مولایش حضرت رب العالمین دارد و نباید این فقه را با دیدگاه فقیهان در طول این قرون خلط نمود چرا که فقه به عنوان یک علم در جای خود محفوظ است گرچه ممکن است ره آورد فقهی فقیهان بعد از گذر از زمان ها به یک بافت فرسوده برای امروز تبدیل شده باشد.
مهم این است که همان فقه ظرفیت آنچنان بالایی دارد که میتواند آن بافت فرسوده را به یک بافت نو و به روز درآورده و به جامعه ای که بدنبال شرعیت است ارائه نماید.
متفکران ارجمندی که تفکر در خاستگاه روشنفکری دارند بسیار نیکوست که به دو مطلب توجه ویژه داشته باشند؛
اول؛ گستره ظرفیت فقه که از تضیقات نگاه برخی فقهان جداست.
و دوم؛ کسانیکه در جامعه دینی بدنبال کسب شریعت بمعنای تعیین کننده احکام هستند راهی غیر از فقه وجود ندارد.
فقه است که میتواند به این نیاز بخش مهمی از جوامع دینی پاسخگو باشد. حذف فقه و نشاندن علوم دیگر بجای آن نه تنها از نظر تئوری ناتمام است و محل گفتگوست، بلکه از نظر اجرایی نیز مورد تردید است.
در پایان متذکر میشوم؛ همانطوریکه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان تصریح نموده اند “حدودالله” که در قرآن آمده است ناظر به شریعت است ولی نه شریعت بیگانه از اخلاق، بلکه شریعتی که استوار و همراه با اخلاق است.
انتهای پیام
بنظرم ملاک اجرایی شدن احکام اسلامی علاوه بر پذیرش عامه عقل و اخلاق است اگر حکم شرعی با این ملاک ها همخوانی نداشته باشد قابل اجرا نیست