راما دواجی ؛ بانوی اول نسل Z در سیاست آمریکا
جس کارتنر – مورلی، سردبیر بخش مد در گاردین یادداشتی با عنوان ««بانوی اول» نسل زد آمریکا: چگونه راما دواجی ، همسر ممدانی، مد سیاسی را تغییر میدهد» نوشته است که ترجمهی فارسی آن را اکبر گنجی، روزنامهنگار، در صفحهی خود منتشر کرده که در پی میآید:
این سنتیترین دارایی برای هر سیاستمدار جوان و جاهطلب مرد است: یک همسر جوان زیبا و شیکپوش. اما مانند هر چیز دیگری در مورد ظهور زهران ممدانی، همسرش، راما دواجی، نمایانگر دوران جدیدی از سیاست است که با نسل جدیدی از رأیدهندگان صحبت میکند.
دواجی ۲۸ ساله که با رهبر آینده بزرگترین شهر ایالات متحده ازدواج کرده است، مسلماً «بانوی اول» نسل اول Z ایالات متحده است. دواجی هنرمند و تصویرگری با اصالت سوری است که آثارش مضامین هویت عربی، تجربه زنانه و عدالت اجتماعی را بررسی میکند. او که در زمینههای نقاشی، طراحی خط، سرامیک و انیمیشن فعالیت میکند، در سال ۲۰۲۴ با مدرک کارشناسی ارشد هنرهای زیبا از دانشکده هنرهای تجسمی نیویورک فارغالتحصیل شد. عنوان پایاننامه او «صحتین!» بود، عبارتی عربی که به معنای «نوش جان» است و به بررسی عمل جمعی پخت و به اشتراک گذاشتن یک غذا و نقش آن در فرهنگ خاورمیانه میپردازد.
میتوان فرض کرد که هیچکس به عنوان یک هنرمند آگاه به مسائل اجتماعی، با هدف تبدیل شدن به یک سلبریتی جهانی، حرفه خود را به عنوان یک هنرمند خطخطی که برای نشریات چپگرا نقاشی میکند، دنبال نمیکند. اما زندگی دواجی زمانی که در سال ۲۰۲۱ با ممدانی آشنا شد، تغییر غیرمنتظرهای کرد. این زوج در فوریه امسال، حدود هشت ماه قبل از انتخاب ممدانی به عنوان شهردار شهر نیویورک، ازدواج کردند و دواجی به عنوان بانوی اول ۲۸ ساله شهر نیویورک، مورد توجه قرار گرفت. در هفته پس از پیروزی ممدانی، تیترهای مجله ووگ شامل این موارد بودند: «زهران ممدانی و راما دواجی دوباره پیدا کردن عشق را در هینج ممکن میسازند» و «مدل موی بعدی دخترانه جذاب پاییز رسماً مدل راما است».
بانوی اول یکی از برجستهترین جایگاهها در سیاست و فرهنگ ایالات متحده است. از حمایت النور روزولت از حقوق مدنی گرفته تا اصلاحات مراقبتهای بهداشتی هیلاری کلینتون، همسران سیاسی کاخ سفید مدتهاست که بازیگران تأثیرگذاری در صحنه سیاسی بودهاند. به عنوان بانوی اول یک شهر، نه یک ملت، خطرات برای دواجی کمتر است – اما هیاهوی پیرامون همسرش، توجه را به هر دو ساکن جدید عمارت گریسی جلب میکند.
شهر نیویورک آخرین بار بانوی اولی داشت، زمانی که چیرلین مککری، همسر بیل دی بلازیو، بر مجموعهای از برنامههای سلامت روان با بودجهای بالغ بر ۸۵۰ میلیون دلار نظارت داشت. (اریک آدامز، شهردار فعلی، مجرد است.) اما این سمت اهمیتی فراتر از سیاستگذاری دارد. از بانوان اول انتظار میرود نقش معشوقه آمریکا را ایفا کنند، ارزشهای مشترک را تجسم بخشند و با هر حضور عمومی لحنی نمادین داشته باشند. اظهارات اخیر میشل اوباما، که شیفتگی رسانهها به هیکل او در لباسهای بدون آستین را به عنوان راهبردی برای «دیگریسازی» او به عنوان یک زن سیاهپوست توصیف میکند، نشان میدهد که گفتمان بانوی اول تا چه حد میتواند به میدان نبرد فرهنگی پیرامون جایگاه زنان و افراد رنگینپوست تبدیل شود، در حالی که نمایش روانی مداوم درباره عدم حضور ملانیا ترامپ روی جلد مجله ووگ آمریکا، از شیفتگی پایدار به بانوی اول به عنوان چهرهای شاخص برای خود ایالات متحده حکایت دارد.
ظاهر دواجی در سخنرانی پیروزی، موقر و متین بود: تمام مشکی، یقه باز و دامن تا ساق پا و جواهرات نقرهای. اما سبک ساده و بیتکلف او واکنشهای تند آنلاین را خنثی نکرد، و با مدل موی باب تیره شیک و تاپ یقه قایقی سبک قدیمیاش، فوراً با آدری هپبورن مقایسه شد. این لباس به دلیل مطابقت با سبک شخصی دواجی، و نه یک سبک همسر سیاسیِ از پیش طراحی شده، قابل توجه بود. (مجله هارپر بازار با تأیید نوشت: «راما دواجی بانوی اول شهر نیویورک است و لباس غلاف نمیپوشد.») روزنامه صنعت مد «ومنز ویر دیلی» انتخابهای سبک او را با عنوان «تیپ شب انتخابات راما دواجی، بروکلین و خاورمیانه را به هم پیوند میدهد» گزارش داد و خاطرنشان کرد که تاپ جین دواجی، که با گلدوزی لیزری تزئین شده، توسط زید حجازی، طراح فلسطینی-اردنی، طراحی شده است. انتخاب یک طراح فلسطینی به طور گسترده به عنوان یک انتخاب آگاهانه و سیاسی از سوی دواجی تفسیر شد، که حمایت آشکار و صریح خود را از وضعیت اسفناک غزه ابراز کرده است.
دامن مخمل و توری اولا جانسون و گوشوارههای نقرهای ادی بورگو دواجی، حمایت او را از دو طراح مستقل نیویورکی که از خارج از نامهای سنتی و سطح بالای منهتن آمده بودند – اسکار د لا رنتا، کارولینا هررا و مایکل کورس – که بانوان اول مدرن بیشترین ارتباط را با آنها داشتهاند، نشان میداد.
ممدانی و دواجی در سبک و داستان رابطهشان، انرژی جوانی را با عناصر سنتی ترکیب میکنند. ممدانی از مزیت جوانی خود به عنوان یک فرد اهل دیجیتال نهایت استفاده را میبرد و از رسانههای اجتماعی به عنوان یک کانال پخش سیاسی استفاده میکند، اما این کار را با پوشیدن سنتیترین لباسها انجام میدهد: کت و شلوار تیره و کراوات. دواجی نیز از لباسهای زنانه بانوی اول که دامن پاستلی است، دوری میکند، اما ظرافت عجیب و غریب و رتروگونه او حال و هوای زنانه دارد، البته لباسی که در بوتیکهای قدیمی بروکلین ساخته شده است تا فروشگاههای زنجیرهای خیابان پنجم. او به چکمههای تخت و کلفت و پیراهنهای سفید گشاد، گردنبندهای چندلایه و خط چشم مشکی بالدار علاقه دارد. اینها به عنوان انتخابهای اصیل سبک یک زن ۲۸ ساله قابل تشخیص هستند، اما به عنوان انتخابهای چالشبرانگیز یا رادیکال به نظر نمیرسند. به همین ترتیب، داستان عشق آنها هم به طرز چشمگیری مدرن است – این دو در Hinge با هم آشنا شدند – و هم کاملاً سنتی است که با ازدواج رسمی میشود. عکسهای عروسی که در اینستاگرام ممدانی به اشتراک گذاشته شده، این زوج را در حالی نشان میدهد که در مترو دست در دست هم به سمت ساختمان شهرداری در حرکت هستند، دواجی یک کت قدیمی و چکمههای تخت معروفش را با یک لباس سفید کوتاه به تن دارد و ممدانی یک چتر در دست دارد. ترکیب روحیه رمانتیک نیویورکی و حس صمیمیت و مقرون به صرفه بودن آنها، توجه عموم را به خود جلب کرده است.
در نهایتِ انعطافپذیری فرهنگی، دواجی همین حالا هم یک تغییر حال و هوا به نام خودش داشته است. «پاییز همسر گوشهگیر» پس از آن در رسانههای اجتماعی ترند شد که نیویورک پست تیتر زد که «همسر گوشهگیر شهردار منتخب جدید… بیسروصدا کمپین او را از پشت صحنه هدایت میکرد». شوهر دواجی آشکارا در صفحه اینستاگرام او غایب است، جایی که او سلفیهای خیابانی با لباسهای شیک تکرنگ و «چیزهایی که دیدم و باعث شد بخواهم هنر خلق کنم» منتشر میکند. هدف خلاقانه و خویشتنداری خونسردانه او در تضاد چشمگیری با زیباییشناسی «زن سنتی» مطیع و با پیشبند کتانی است که در سالهای اخیر الگوریتمهای تیکتاک را به چالش کشیده است.
دواجی به عنوان یک هنرمند تجسمی از قدرت تصویرسازی آگاه است. او همچنین به راحتی در محافل پیشروتر صنعت مد رفت و آمد میکند و اخیراً در یک نمایش مد برای دیوتیما شرکت کرده است که توسط راشل اسکات، طراح آمریکایی با اصالت جامائیکایی و ستاره نوظهور این صنعت، اداره میشود. اسکات که این مجموعه را به «افتخار همه آوارگان» تقدیم کرده است، گفت که دواجی را دعوت کرده است زیرا «متعجب کار و سبک شخصی او» بوده است.
هفته گذشته گزارش شد که بیلی مون، استایلیست، که در طول دوران تصدی دکتر جیل بایدن به عنوان بانوی اول، به او در انتخاب لباسهایش کمک میکرد، با ممدانی و دواجی همکاری داشته است. بیلی، که به خاطر تغییر چهره اخیر پاملا اندرسون، بازیگر مشهور، نیز شناخته میشود، یک استایلیست سیاسی باتجربه است که به مجله ووگ گفته است که لباسها «بخشی از نتیجهگیری مردم از یک رویداد یا یک ظاهر هستند». با این حال، مون به نیویورک پست گفت که او در فهرست حقوق بگیران ممدانی نیست و خاطرنشان کرد که او «مشاورههایی ارائه داده» اما هیچ هزینهای از او دریافت نشده است.
برای بسیاری از رأیدهندگان جوان نیویورکی، که تاکنون احساس نکردهاند در زندگی مدنی نمایندهای دارند، سبک دواجی چیزی بیش از یک زینت است. این سبک نشاندهندهی تغییری در ظاهر رهبری عمومی است و با رأیدهندگانی که به جذب اخبار و درک ارزشها از طریق سرنخها و پیامهای بصری عادت دارند، صحبت میکند. بزرگترین شهر ایالات متحده در شرف بازنویسی اسطورهی بانوی اول برای نسل جدید است.
انتهای پیام
