کریم باقری، مردی برای تمام فصول

علی زحمتکش، کارشناس رسانه و تلویزیون، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت:

در تاریخ فوتبال ایران، خیلی‌ها محبوب بوده‌اند یا بعد از دوران بازی کردنشان محبوب شده اند، اما در این سال ها فقط یک نفر را می شناسم که فوتبال به او محبوبیت نداده بلکه او فوتبال را محبوب تر کرده است: کریم باقری.

سال ها قبل به عنوان یک عاشق فوتبال تردید نداشتم که شاهرخ بیانی و علی پروین بهترین فوتبالیست های تاریخ ایران هستند. اما زمانی که کریم باقری ظهور کرد و ماند و درخشید و دلبری کرد، دانستم که فوتبال ایران یک گام فراتر رفته است.

هافبکی که با ضربات سهمگینش دروازه‌ها را می‌لرزاند، در دفاع مثل صخره می‌ایستاد، در وسط میدان رهبر بود و در رختکن آرام. بازیکنی که قدرت فیزیکی، هوش تاکتیکی و آرامش ذهنی را با هم داشت؛ ترکیبی که هیچ‌کس دیگر در فوتبال ما نداشت و ندارد.

برای همین است که حالا وقتی از «بهترین بازیکن تاریخ فوتبال ایران» حرف می‌زنم، تردید ندارم کسی جز کریم باقری نیست.

حالا و در روزهایی که فوتبال ایران بیش از هر زمان دیگری از اخلاق تهی به‌نظر می‌رسد، کریم باقری دوباره ثابت کرد چرا شایسته بهترین عناوین است؛ کریم بدون هیاهو، بی‌مصاحبه، و فقط با یک پیام ساده از اتفاقات غیراخلاقی پس از برد تیمش و فحاشی به رقیب دیرینه، عذرخواهی کرده و بدون هیچ نیش و کنایه ای از هواداران استقلال دلجویی می کند. پیام دوستانه ای از سمت مردی که که تمام عمرش در زمین و بیرون زمین، نماینده‌ی خونسردی، احترام و حرفه‌ای‌گری بوده است.

کریم باقری، سال‌ها بعد از بازنشستگی، همان مردی که با بازی‌اش احترام ساخت، با یک حرکت اخلاقی کوچک—عذرخواهی از رقیب—یادآوری کرد بزرگی در منش است نه در تعداد گل و پاس گل. که البته کریم در آنها هم سرآمد همه بوده و رسیدن به گرد پایش آرزوی بسیاری از مدعیان است.

رفتار کریم باقری مهم است چون فوتبال ایران سال‌هاست زیر فشار پرفورمنس‌ها له می‌شود: رجزخوانی‌ مربی ها و پیشکسوتان، محتوای تحریک‌آمیز باشگاه‌ها، و رفتارهای جهت‌دار تلویزیون. در چنین اکوسیستمی، پذیرفتن خطا و دلجویی از رقیب، برگشتن به قرارداد اصلی فوتبال است: رقابتِ شدید و احترامِ بی‌قید و شرط.

اگر بخواهیم از «فوتبالِ بازی» فراتر برویم و به «فوتبالِ فرهنگ» برسیم، شخصیت‌هایی مثل باقری موهبت محسوب می شوند. آدم‌هایی که به‌وقت لازم سخت‌گیرند، اما هرگز مرز انسانیت را رد نمی‌کنند. او در زمین با شوت‌های سهمگین و رهبری کاریزماتیکش بازی را عوض می‌کرد و بیرون از زمین با یک جمله‌ی ساده فضا را. همین «دولایه بودن» — تأثیر فنی و تأثیر فرهنگی— است که از یک بازیکن الگو می‌سازد، نه فقط خاطره ها و گل ها.

در روزهایی که فوتبال ایران در سطح فنی و اخلاقی هر دو دچار فرسایش شده، کریم باقری هنوز شبیه وجدان بیدار این فوتبال است. او نه اهل مصاحبه‌های پوچ است، نه نمایش‌های تلویزیونی، نه بازی‌های روانی بیرون زمین. همیشه همان بازیکن مؤدب و صبور مانده که در اوج بحران‌ها، آرامش می‌آورد.

وقتی دیگران با فریاد و توهین محبوبیت جمع می‌کنند، او با سکوتش درس می‌دهد. حتی حالا، در مقام مربی، هنوز با نگاه و حضورش تیم را کنترل می‌کند؛ بدون داد زدن، بدون تحقیر کسی. او آخرین بازمانده‌ی نسلی است که شرافت را بیش از فوتبال دوست می داشت و بازی کردن برایش لذت بود نه ابزار شهرت یا فالوئرسازی.

نسلی که امثال ناصر حجازی، حسین کلانی، منصور پورحیدری، همایون بهزادی و … را دیده و درک کرده بودند. درکی که بعدها زیر سایه هیاهوی رسانه ها کم رنگ شد و شاید به همین دلیل، هر نسلی که بعد از آنها آمده، فقیرتر از قبلی بوده — از نظر کیفیت، و از نظر اخلاق.

شاید فوتبال ایران دیگر بازیکنی مثل او نداشته باشد. اما تا وقتی نامش زنده است، می‌شود هنوز به یک چیز امیدوار بود: این‌که بزرگی، در فوتبال ایران هنوز منقرض نشده است.

انتهای پیام