روایت ضیا موحد از محدودیت‌هایش پس از بازگشت به ایران
مراسم گرامیداشت ضیا موحد در حالی در برنامه عصر کتاب برگزار شد که چهره‌های شاخص حوزه فرهنگ با اشاره به رویکرد مثبتی که موحد در آثارش دارد، از شیوه‌ای که امروز در جامعه علمی ما ایجاد شده انتقاد کردند.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مراسم گرامیداشت ضیا موحد شاعر، پژوهشگر و منطق‌دان عصر روز دوشنبه 22 آبان با حضور علاقه‌مندان در برنامه عصر کتاب برگزار شد.
در ابتدای مراسم علی‌اصغر محمدخانی در سخنانی به آشنایی ۳۰ ساله خود با ضیاء موحد اشاره کرد و موحد را یکی از یاوران کتاب، نشر، فرهنگ و اندیشه دانست.
معاون فرهنگی شهر کتاب ضیاء موحد را یکی از افراد مکتب دقت خواند و گفت: «موحد در حوزه فلسفه، ادبیات و منطق و همچنین در حوزه نقل با کسی رودربایستی ندارد. او در مسائل علمی نظراتشان را خیلی دقیق بیان می‌کند.»
او گفت: «نام ضیاء موحد به خاطر تک‌نگاری‌هایش درباره سعدی با این حوزه گره خورده است.»
در ادامه حسین معصومی همدانی، مدرس و پژوهشگر ادبیات و فلسفه با اشاره به سابقه آشنایی اش با موحد و همکاری و دوستی طولانی مدتی که با او داشته است، درباره موحد گفت: «همیشه وقتی از من در مورد کتاب یا شعری می پرسیدند بر حذف کلمه یا جمله مانند خودشان تاکید داشتم. حذف زوائد که امروز به شدت در جامعه ما رواج پیدا کرده است از ویژگی های بارز شخصیت آقای موحد است.»
او سپس با انتقاد از وضعیت تئوری پردازی در علوم انسانی، اشاره ای به منتقدان ادبی قبل از انقلاب کرد و گفت: «قبل از انقلاب کسانی مثل نجف دریابندری و جلال آل‌احمد را داشتیم که نسبت به مسائل دقت نظر داشتند. آنها باید از چیزی خوششان می‌آمد یا بدشان می‌آمد تا درباره آن حرف بزنند. این نسل تئوری‌های دانشگاهی را نمی‌شناختند ولی اگر چیزی می‌شناختند چند برابر از آن استفاده می‌کردند. اما امروز عده زیادی داریم که مجهز به سلاح‌های نظری هستند ولی نمی‌دانند آن را کجا و چگونه به کار ببرند. ضیاء موحد در ایران یکی از نمونه‌های نادری است که از آن مقدار پایه نظری که دارد بهترین و بیشترین استفاده را می‌کند.»
همدانی افزود: «ما در کتاب سعدی او این خصوصیت را می‌بینیم. موحد در این کتاب بدون اینکه بخواهد نظریات و اسم‌های ثقیل را به رخ بکشد، از یک لایه نظریه در پس حرف‌هایش استفاده می‌کند. اما امروز متاسفانه می‌بینیم در جامعه چنین رویکردی وجود ندارد. انگار آدم‌ها خودشان نیستند بلکه حامل چیزهای دیگری هستند. بیشتر به مد جواب می‌دهند نه به خودشان. نظام دانشگاهی ما به شدت به این سو می‌رود اما دکتر موحد نه‌تنها یک دانشگاهی است و یک رشته تحصیلی در دانشگاه راه انداخته است اما از کسانی نیست که با جامعه بیرون حرف نزند.»
این پژوهشگر کارهای موحد را یکی از نمونه‌های درخشان در حوزه گفت وگوی عملی با سنت خواند که در اشعار او هم نمود دارد.
امید طبیب زاده دیگر سخنران این مراسم بود که با بیان خاطره‌ای درباره تسلط موحد بر علم عروض گفت: «من به دو ویژگی استاد موحد خیلی غبطه می خورم، اول همین تسلطی است که ایشان بر شعر و عروض دارند و دوم شجاعتی که در نقد آثار بزرگانی چون جلال آل احمد، استاد شفیعی کدکنی و هوشنگ ابتهاج داشتند. شجاعت نقد آثار این بزرگان در جامعه محافظه کار امروز کار بسیار سخت و ارزشمندی است که ایشان قادر به انجام آن بودند. دکتر موحد معتقد است، اگر بنا باشد تعریفی از روشنفکر داشته باشیم باید مساله انتقاد را جا بیندازیم.»
علی موسوی گرمارودی، شاعر هم با حضور روی صحنه، قطعه شعری را که 35 سال پیش برای سعدی سروده بود خواند و اشاره ای هم به کتاب «سعدی» موحد کرد.
در بخش دیگر این مراسم با اهدای لوح تقدیر از سال ها زحمت و کوشش ضیا موحد در حوزه منطق، فلسفه و ادبیات تقدیر شد و سپس این پژوهشگر در سخنانی با اشاره به دوران تحصیلش در انگلستان گفت: «وقتی به ایران آمدم دیدم که در ایران اصلا منطق جدید تدریس نمی‌شود. نتیجه این شد که من به مقدار کمی از آنچه خوانده بودم محدود شدم و بقیه آن کم کم از یادم رفت. البته محدودیت‌هایی هم در ایران برای تدریس آنچه خوانده بودم وجود داشت.»
انتهای پیام
