تحلیل المانیتور از نبرد ایران و عربستان برای نفوذ در پاکستان

ایران و عربستان در آستانه آغاز یک جنگ تازه هستند. این جنگ برای تصاحب نفوذ بیشتر در کشور پاکستان در آغاز به کار دولت عمران خان در این کشور آغاز می‌شود. عربستان سعودی باتوجه به جنگ یمن که در پاکستان منفور است، در این تقابل دست پایین‌تر را دارد

پایگاه خبری المانیتور در تحلیلی به قلم بروس ریدل، شرایط خاورمیانه در آغاز به کار دولت جدید پاکستان را بررسی کرد.

به گزارش «انتخاب»؛ این رسانه آورده است: ایران و عربستان در آستانه آغاز یک جنگ تازه هستند. این جنگ برای تصاحب نفوذ بیشتر در کشور پاکستان در آغاز به کار دولت عمران خان در این کشور آغاز می‌شود. عربستان سعودی باتوجه به جنگ یمن که در پاکستان منفور است، در این تقابل دست پایین‌تر را دارد.

وضعیت پاکستان برای ریاض و تهران بسیار مهم است. پاکستان دومین کشور بزرگ دنیای اسلام است و تنها کشور مسلمان دنیا به شمار می‌رود که سلاح هسته‌ای در اختیار دارد. پاکستان و ایران در منطقه بلوچستان مرز مشترکی به طول 900 کیلومتر دارند. درصد قابل توجهی از جمعیت پاکستان را شیعیان تشکیل می‌دهند. احتمالا 30 درصد کل جمعیت این کشور پیرو این مذهب هستند. همه این‌ها یعنی پاکستان نقش بسیار مهمی در تقابل ایرانی – سعودی دارد.

خان نخست وزیر پاکستان می‌گوید کشورش می‌خواهد نقشی “مثبت و سازنده” در روابط ایران و عربستان سعودی داشته باشد. او بعد از پیروزی در انتخابات، تلفنی با رهبران هر دو کشور صحبت کرده و انتظار می‌رود به زودی به هر دو پایتخت سفر کند. او نشان داده تمایل دارد به کاهش تنش‌ها بین این دو کشور و کاهش خشونت‌های فرقه‌ای کمک کند. خان ابتدای سال جاری میلادی و بعد از ازدواج راهی عربستان شد و به زیارت مکه رفت.

پاکستان و عربستان سعودی از قدیم روابط نزدیکی باهم داشته‌اند. مشهورترین همکاری دوجانبه این دو کشور، همکاری با CIA برای شکست دادن نیروهای شوروی سابق در دهه 80 بود که افغانستان را اشغال کرده بودند.  بخشی از تیپ نیروهای ویژه پاکستان در حال حاضر برای محافظت از خانواده سلطنتی سعودی مقابل تهدیدهای داخلی و خارجی در عربستان حضور دارد. کمک‌های اقتصادی عربستان سعودی به پاکستان گسترده است و دولت خان در مواجهه با مشکلات اقتصادی زیادی که دارد روی این کمک‌ها حساب باز کرده است. البته این روابط خوب در 4 سال گذشته تحت تاثیر جنگ یمن، سرد شده.

ملک سلمان عبدالعزیز و پسرش محمد بن سلمان از پاکستان خواستند در جنگ با حوثی‌ها به ارتش سعودی ملحق شوند. مقام‌های عالی‌رتبه پاکستان به المانیتور گفته‌اند عربستان از پاکستان انتظار داشته نیروهای زیادی وارد این جنگ کند.

نواز شریف نخست وزیر وقت پاکستان برای حضور در جنگ یمن به ریاض دعوت شد اما او تصمیم‌گیری در اینباره را به پارلمان پاکستان واگذار کرد. پارلمان پاکستان با اجماع آرا با اعزام نیروی نظامی به جنگ یمن مخالفت کرد. حزب عدالت، متعلق به عمران خان نخست وزیر جدید پاکستان، در خط مقدم آن راگیری حضور داشت. سال گذشته و زمانی که پاکستان موافقت کرد نیرویی بسیار کمتر از انچه سعودی انتظار داشت را به جنگ یمن بفرستد، حزب خان بازهم با این تصمیم مخالفت کرد.

حزب عدالت با حضور پاکستان در ائتلاف ضد تروریستی که عربستان راه انداخت هم مخالفت کرده. این ائتلاف زائیده تفکرات بن سلمان است و حزب عدالت به این دلیل با حضور پاکستان در این ائتلاف مخالفت کرد که آن را به شدت ضد ایران می‌دانست.

شیرین مزاری مهمترین منتقد رابطه با عربستان در حزب عدالت است. او که فارغ‌ التحصیل مدرسه اقتصادی لندن و تحصیل کرده دانشگاه کلمبیا در آمریکا است، در کابینه دولت خان وزیر امور حقوق بشر است. شایعه‌هایی وجود داشت که خانم مزاری گزینه خان برای وزارت دفاع است اما آن پست به دلیل اینکه ارتش تصمیم‌های نظامی را اتخاذ می‌کند، در پاکستان عملا قدرتی ندارد. خان بابت اینکه ارتش دشمنان سیاسی او را در جریان انتخابات مرعوب کرد، تا حد زیادی به این نهاد مدیون است.

مزاری رهبر مخالفان جنگ یمن در پاکستان است و با همکاری دو کشور هم مخالف است. او دولت قبل پاکستان را بابت اعزام نیرو به جنگ یمن به “عدم صداقت” متهم کرد. خانم مزاری طرفدار تکمیل خط لوله گاز ایران – پاکستان و همکاری نظامی با تهران برای پایان دادن به جنگ افغانستان است.

محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران امروز راهی اسلام آباد می‌شود؛ همانطور که مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا به زودی راهی پاکستان می شود. شاه محمود قریشی وزیرخارجه باتجربه پاکستان گفته حضور ظریف در پاکستان یک نشانه مثبت است. قریشی به خوبی می‌داند چطور روی بند نازک روابط تهران – ریاض که از زمان حضور ترامپ در کاخ سفید به نازک‌ترین حالت رسیده حرکت کند.

پیش قدم شدن پاکستان برای کاهش تنش‌ها بین سعودی و ایران یک نکته خوب برای منطقه است. تقسیم منطقه به اردوگاه های دشمن، ضربه‌های سنگینی به انسان ها در منطقه و بیشتر ازهمه در یمن زده است.

ریاض در پاییز پیش رو در مسیری قرار دارد که ممکن است تنش زدایی را کلید بزند یا تنش ها را به شدت افزایش دهد. حکم اعدامی که دادستان سعودی برای یک زن شیعه به جرم اعتراض غیر خشونت آمیز صادر کرد (این اولین بار بود که یک زن در عربستان به مرگ محکوم شد)، یک حکم خطرناک و تشدیدکننده اختلاف‌های مذهبی بود. لغو حکم اعدام “عصرا الغمغام” می‌تواند یک حکم منطقی از طرف بن سلمان و یک تصمیم در راستای کمک به فروکش کردن آتش در خاورمیانه باشد. اعدام این زن، آغاز یک طوفان خواهد بود.

انتهای پیام