راغفر: گروه‌های مافیایی اقتصاد از تحریم منتفع می‌شوند

حسین راغفر اقتصاددان و استاد دانشگاه الزهرا درباره‌ی وجود پولشویی در اقنصاد کشور و منتفع شدن گروه‌هایی از تحریم‌ها گفت: گروه‌های مافیایی متعددی در اقتصاد ما حضور دارند که از تحریم‌ها منتفع می‌شوند و از عدم شفافیت فعالیت‌های اقتصادی بهره‌های بزرگی برده‌اند.

آقای راغفر در گفتگو با خبرنگار انصاف نیوز دریاره‌ی این گفته‌ی محمدجواد ظریف مبنی بر اینکه علت برخی مخالفت‌ها باFATF  منافعی بوده که افراد از پولشویی می‌برند گفت: قطعا بخشی از مخالفت‌ها با FATF به دلیل مسایل امنیتی کشور است که این قابل فهم و درک و پذیرش همه است، یعنی حتی مدافعین الحاق ما به FATF هم به این مساله واقفند که این الحاق پیامدهایی دارد.

اما ما گریزی در شرایط کنونی نداریم بجز اینکه به این کنوانسیون بپیوندیم و طبیعی است که در هر یک از این شرایط و عدم حضور ما در بسیاری از کنوانسیون‌ها گروه‌هایی منتفع می‌شوند و احتمالا گروه‌هایی هم متضرر می‌شوند و علت آن هم این است که اقتصاد ما یک اقتصاد شفاف نیست و به همین دلیل هم این دسته از مشکلات در جامعه‌ی ما وجود دارد.

او ادامه داد: طبیعتا گروه‌های مافیایی متعددی در اقتصاد ما حضور دارند که از تحریم‌ها منتفع می‌شوند و از عدم شفافیت فعالیت‌های اقتصادی بهره‌های بزرگی برده‌اند و طبیعتا یکی از همین موارد هم می‌تواند بخشی از این مخالفت‌ها باشد.

البته همه‌ی مخالفت‌ها از این جنس نیستند و نگرانی‌هایی وجود دارد که این نگرانی‌ها وقتی می‌تواند مرتفع شود که اقتصاد ملی ما یک اقتصاد قدرتمند شود.

علت اینکه در سال‌های اخیر این دسته از بحث‌ها و گفتگوها در مشاجرات سیاسی کشور رشد کرده هم بخاطر تضعیف هرچه بیشتر اقتصاد ملی بوده است، این سیاست‌های غلط دولت‌ها که از طرفی ظرفیت‌های تولید در کشور را زمین‌گیر کرده و از سوی دیگر هم اقتصاد دلالی و سوداگری و واردات کالاهای مصرفی را ترغیب کرده، این اقتصاد اصلا قادر به مواجهه‌ با فشارهای خارجی نیست، بلکه ظرفیت‌های مقاومت را هم به شدت کاهش می‌دهد.

از این رو تا زمانیکه ما یک بازنگری به نوع نگاهمان بر اقتصاد ملی و تغییر اساسی سیاست‌ها در آن با هدف تقویت تولید ملی نداشته باشیم، از این به بعد با هر فشار بین المللی بایستی برویم و بنشینیم پای فشارهای آنها را امضا کنیم. یکی از آنها هم FATF است. منتها در شرایط کنونی ما گزینه‌ی دیگری نداریم.

راغفر در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کنید موانع برخورد با پولشویی در کشور چه چیزهایی باشد گفت: موارد فراوانی داریم. پولشویی فقط این نیست که پول کثیفی از خارج وارد شود.

او در واکنش به گفته‌ی محمود صادقی مبنی بر وجود 14 هزار میلیارد فرار مالیاتی که به عنوان پولشویی وجود دارد گفت: قطعا اینگونه است و گفته‌ی ایشان درست است و این واکنش مخالفت با ظریف نیست و متاسفانه وضع مملکت اینگونه است. خب چه کسانی مسوول رسیدگی به این مسایل هستند؟

این اقتصاددان افزود: طبیعی است که این رقم اگر وارد یک چرخه‌ی نظارتی شود این حجم از منابعی که به جیب گروه‌های خاص می‌رود و آنها را قدرتمندتر می‌کند و تورم و رکود ایجاد می‌کند و بیکاری را برای میلیون ها نفر بدنبال دارد، آثار سوء آن را مردم و نسل‌های کنونی و آینده‌ی کشور پرداخت خواهند کرد؛ اما منافع آن به جیب گروه‌های قلیلی می‌رود که اینها منابع را از کشور خارج می‌کنند. چون این منابع، منابع امنی برایشان نیست به خارج از کشور می‌برند، که این یک فاجعه است.

آقای راغفر با اشاره به سازمان های بین المللی و عدم استفاده‌ی ایران از آنها گفت: ما عضو بانک جهانی هستیم و سالیانه مبالغ بزرگی پول به اینها می‌پردازیم، عضو صندوق بین المللی پول هستیم اما از منافع هیچکدام از اینها استفاده نمی‌کنیم و هر وقت هم بخواهیم از منافع آنها استفاده کنیم برایمان کلی شرط می‌گذارند و آن شرط‌ها هم جنسشان از همین نوعی است که درFATF  به ما تحمیل می‌شود. منتها در موارد متعدد، ظاهرا اینها امور پذیرفته شده هستند و در موارد دیگری مقاومت‌های اینگونه شکل می‌گیرد.

ما در شرایط کنونی گریزی از پیوستن به FATF نداریم. ضمن اینکه یک امر مطلوبی نیست و همه این را می‌دانند.

او درباره‌ی اینکه FATF می‌تواند به جلوگیری از پولشویی در ایران کمک کند، عنوان کرد: هدف آنهایی که این را مطرح کردند پولشویی نیست. آنها اهداف دیگری دارند که اتفاقا خطرناک است و دیر یا زود هم اهدافشان روشن می‌شود.

خود همین معنا یک ظرفیت برای فشار بر ایران در آینده خواهد بود و احتمالا حتی اروپایی‌ها این فشار را اعمال خواهند کرد.FATF  ابزار فشار است اما مقابله‌ی با آن تنها با مقاوم کردن بنیان‌های تولید در کشور امکان‌پذیر است و این اندیشه‌ی تحریم ایران را به چالش می‌کشد چون در آن‌صورت تحریم‌ها اثر نخواهند داشت.

اما چرا تحریم می‌کنند؟ به این دلیل که بنیان تولیدی ما در اثر سیاست‌های غلط دولت‌ها و فسادی که به دنبال این سیاست‌ها در کشور شکل گرفته به شدت آسیب خورده و این سیاست‌ها، دولت‌ها را تسخیر کرده، یعنی دولت‌ها را در اختیار خود گرفته است.

به نظر من برای مسایل داخلی خود همین شبکه‌ی نیما که بانک مرکزی برقرار کرده کاملا می‌تواند ردیابی کند و بگوید این پولشویی‌ها کجا است. اراده‌ی سیاسی باید برای شفاف‌سازی فعالیت‌ها وجود داشته باشد، اگر اضافه شود ما نیازی به FATF نداریم. شبکه‌ی نیما هم می‌تواند این کار را انجام دهد.

او درباره‌ی کارایی FATF در جلوگیری از پولشویی هم گفت: قطعا این هم کار می‌کند اما فقط این نیست. FATF به ما می‌گوید که بخصوص در فعالیت‌های بین المللی این تراکنش‌های مالی چگونه صورت می‌گیرد. مشکل اصلی CFT این است که مصادیق موارد گروه‌های تروریستی توسط آنها تعریف می‌شود. اینها می‌توانند روی نهادهای داخلی ما دست بگذارند و بگویند که اینها مصادیق تروریسم‌اند، همانطور که درباره‌ی حزب الله آن را مطرح کردند.

بنابراین فعالیت‌های بانکی شما نمی‌تواند مسیری را طی کند که مثلا حمایت‌های مالی به این دسته از نهادها برساند. حالا اگر این مساله به این برگردد که نهادهای داخلی را هدف قرار دهد آن‌وقت مساله بسیار پیچیده می‌شود.

راغفر با اشاره به اینکه ظرفیت‌های لازم برای شفاف سازی در کشور وجود دارد، عنوان کرد: برای شفاف‌سازی فعالیت‌هایمان ظرفیت‌های لازم را در داخل کشور داریم که به‌نظر من همین شبکه‌ی نیما می‌تواند به خوبی این کار را انجام دهد ضمن اینکه FATF هم ظرفیت‌هایی دارد اما این در اختیار ما نیست. بحث بر سر این است که آن را جای دیگری کنترل می‌کند.

انتهای پیام