«معامله قرن»؛ خانه‌ای روی آب
تحلیل نصرت‌الله تاجیک، دیپلمات سابق و کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره‌ی «معامله قرن» و کنفرانس منامه را به نقل از خبرآنلاین می‌خوانید:
*در کنفرانس منامه کوشنر به عنوان مشاور ارشد ترامپ حرف از جذب بودجه ۵۰ میلیارد دلاری برای بازسازی مناطقی از جمله نوار غزه و کرانه باختری زده است. به نظرتان حتی در صورت صحت این ادعا ماجرای فلسطین مسئله‌ای به حساب می‌آید که با این پول و بودجه‌ها حل و فصل شود یا به اصطلاح صلحی را به دنبال داشته باشد؟
من معامله قرن را به ساختمان سازی آمریکا روی آب تشبیه می کنم. به این دلیل که این طرح چه از لحاظ زیرساختی و هم از لحاظ عملیاتی دارای اشکالات فراوانی است. در این موضوع اصل قضیه مربوط فلسطینی ها است که غایب هستند و با برگزاری این اجلاس مخالف بوده‌اند. به دلیل عدم وجود زیر ساخت های لازم برای ایجاد تفاهم هیچ گونه اقدامی که بتواند چنین معضلی را حل بکند عملی نیست. اگر مقایسه کنید می بینید که طی دهه های مختلف طرح های صلح زیادی مطرح بوده و منابعی هم برای خرج شده است ولی در نهایت به دلیل عدم خواست مردم فلسطین این گونه از طرح ها با شکست مواجه شده است. در معامله قرن می بینیم که داماد ترامپ یعنی جرد کوشنر از عربستان به خاطر دریافت منابع مالی قول گرفته و متعهد شده است تا این طرح را پیش ببرد. هدف آنها هم این است که با استفاده از منابع مالی عربستان و دیگر کشورهای عربی سنگاپور دیگری را در منطقه تشکیل دهند برای همین دلیل عملی شدن این طرح غیر واقع بینانه است. چرا که زمانی می توان به نتایج اقتصادی دل بست که حداقل امنیت در منطقه برقرار باشد که چنین اتفاقی هنوز رقم نخورده است.
از طرف دیگر مسائل سرزمینی به دلایل مختلف بخشی از هویت ملی مردم فلسطین شده است و در این راستا ترامپ و تیمش از درک آن عاجز هستند. بنابراین من فکر می کنم هدف نهایی دوشیدن عربستان و گذراندن زمان است و در آخر هیچ اتفاق خاصی هم رخ نخواهد داد.
*موضع اردن به چه شکل خواهد بود؟ از این طرح استقبال خواهد کرد؟
اردنی ها استقبال چندانی از این معامله نکرده اند، به دلیل اینکه تبعاتی برای این کشور دارد. همانطور که می دانیم کرانه باختری در در اختیار تشکیلات خودگردان فلسطین است و رژیم صهیونیستی هم در تکاپوی تصاحب آن است تا به شهرک های اشغالی ضمیمه شود. در ساحل شرقی رود اردن نیز به دنبال این هستند تا قسمت هایی را به عنوان وطن بدیل جایگزین کنند. بودجه آن هم از طریق پول سعودی ها برای بازگشت آوارگان به این مناطق تامین می شود. نکته مهم این است که اردنی ها همواره نسبت به سرزمین جایگزین حساسیت نشان داده اند و لذا هر طرحی که چنین عنصری در آن باشد را رد می کنند.
*خواست واقعی کشورهای عربی تحقق معامله قرن است؟
دولت های عربی معتقدند که معامله قرن تحقق نخواهد یافت اما از آن جایی که آمریکایی ها روش تطمیع و تهدید را پیش گرفته اند و با فشار اقتصادی کشورهایی که در این طرح همکاری نمی کنند را مجازات می کند، اکثر کشورها تصمیمات همسویی را اتخاذ می کنند.
*پیشبرد این طرح همزمان با افزای تنش‌ها میان ایران و آمریکا بوده است. ارتباطی میان این دو موضوع وجود دارد؟
یکی از مشکلات ترامپ با ایران مسائل خاورمیانه و فلسطین است و فشارهای روزافزون آمریکا علیه ایران برای منفعل کردن کشورمان در مسایل خاورمیانه و معامله قرن است. هدف آمریکا این است تا فشارهای اقتصادی و سیاسی به مردم ایران به حداکثر برسد تا متعاقب آن کشورمان درگیر مسایلی چون تشدید تنش های سیاسی و اجتماعی باشد تا در نهایت امکان مخالفت با این طرح ها را نداشته باشیم. در نتیجه باید بگویم که این مساله جز تحولاتی است که تنش بین ایران و آمریکا را افزایش می دهد.
*فکر می‌کنید با این اوصاف آینده خاورمیانه و به ویژه منطقه فلسطین چطور خواهد بود؟
من فکر می کنم که ما به سمت تشدید بحران می رویم و ثبات وآرامش دور خواهیم شد. معتقدم که مسائل بین رژیم صهیونیستی و فلسطین نیز در آینده به سمت تنش، درگیری و خشونت بیشتر خواهد رفت.
انتهای پیام
