معنای اظهارات غیرمنتظره مدیرکل آژانس درباره ایران چیست؟
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل سیاست خارجی در واکنش به اظهارات مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی که گفته بود «در صورت عدم همکاری ایران، وارد بحران می شویم»، معتقد است، در شرایطی که ایران همکاری و تعامل مناسب و فراگیری با آژانس داشته، در مقطع کنونی نیز نباید اجازه داد همکاری میان دو طرف به دلیل سوءتفاهم‌های کنونی به بحران تبدیل شود. این موارد بسیار کوچک هستند و با گفتگو قابل حل و فصل هستند. لذا نباید اجازه داد مساله به فراتر از بحث ایران و آژانس تبدیل شود و کشورهای مختلف در آن مداخله کنند
در ارزیابی خود از گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران که در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ سال ۲۰۱۵ شورای امنیت منتشر و نیز اولین گزارش آژانس پس از آخرین مرحله کاهش تعهدات برجامی کشورمان است، به خبرنگار «انتخاب» گفت: «این گزارش ادامه گزارش‌های سابق آژانس پیرامون راستی‌آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران است با این تفاوت گه تهران گام نهایی را در کاهش تعهدات برجامی‌اش برداشته است. در مقطع کنونی، آژانس با حساسیت بیشتر نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران را گزارش می‌کند.»
وی افزود: «مهم‌ترین مساله در گزارش جدید آژانس این است که ظاهرا آنها مطرح می‌کنند در سه مرکز سوالاتی داشته‌اند که ظاهرا ایران پاسخ نداه است. اکنون جزئیات و محتوای این سوالات مشخص نیست و نمی‌توانیم تحلیلی دقیق را از ین بحث ارائه کنیم. با این وجود، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، این نوع کنش آژانس را بدعتی خطرناک ارزیابی کرده است. بدین معنی که اگر آژانس بخواهد با استناد به آژانس‌های اطلاعاتی کشورهای معاند ایران، سوالاتی را به طور مرتب طرح کند و تهران هر بار پاسخ دهد، با اسناد تاسیسی آژانس و نظام راستی آزمایی در مغایرت قرار دارد. آن‌چه مشخص بوده این است که مراکز هسته‌ای تاکنون اعلام شده‌اند و آژانس بر این مراکز خاص کنترل و نظارت دارد. واقعیت این است که نظارت و کنترل آژانس بر تاسیسات هسته‌ای ایران بسیار گسترده و بی‌سابقه است.»
این کارشناس مسائل سیاست خارجی و دیپلماسی در بخشی دیگر از گفته‌های خود تصریح کرد: «نظارت گسترده و عمیق آژانس بر برنامه هسته‌ای ایران، بعد از امضای برجام با همکاری همه‌جانبه و فراگیر ایران همراه بوده است. در وضعیت کنونی نیز ایران در حال ادامه همکاری با آژانس است و محتویات گزارش اخیر نیز همین امر را در تمامی حوزه‌ها مورد تایید قرار می‌دهد. لذا این گزارش 12 صفحه‌ای را می‌توان نتیجه و برآیند تداوم همکاری ایران با آژانس ارزیابی کرد اما اکنون پرسش این است که اختلاف آژانس با ایران چه دلیلی دارد؟ در پاسخ به این پرسش باید دید که رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از همکاری چه جزئیاتی را مدنظر دارد. اگر پاسخ‌های ایران از نظر آنها ناکافی بوده به معنای درست بودن موضع‌شان نیست. شواهد امر نشان می‌دهد که آژانس بر اساس اطلاعات سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای بیگانه از مسئولان کشورمان برخی سوالات را پرسیده است.»
بهشتی‌پور در در ادامه تاکید کرد: «به نظر می‌رسد در وضعیت کنونی میان دو طرف نوعی سوء‌تفاهم ایجاد شده که باید به نوعی مورد حل‌وفصل قرار بگیرد. بر این باور هستم که نباید اجازه بدهیم که همکاری و اعتماد میان ایران و آژانس خدشه‌دار شود. در صورت وقوع چنین رخدادی تنها کشورهایی همانند آمریکا و اسرائیل متنفع خواهند شد. بنابراین، تنها و مهم‌ترین راهبرد منطقی برای ایران تداوم گفتگو و همکاری است. »
وی در بخش پایانی گفته‌های خود تصریح کرد: «گزارش اخیر آژانس و مسائل مطرح شده پیرامون آن ارتباطی با فعال شدن مکانیسم ماشه ندارد و بیشتر همکاری ایران با آژانس در پرتو قطعنامه 2231 مطرح است. البته زبان تهدید در برابر ایران از گذشته تا کنون هیچ نتیجه و برآیندی نداشته است. در شرایطی که ایران همکاری و تعامل مناسب و فراگیری با آژانس داشته، در مقطع کنونی نیز نباید اجازه داد همکاری میان دو طرف به دلیل سوءتفاهم‌های کنونی به بحران تبدیل شود. این موارد بسیار کوچک هستند و با گفتگو قابل حل و فصل هستند. لذا نباید اجازه داد مساله به فراتر از بحث ایران و آژانس تبدیل شود و کشورهای مختلف در آن مداخله کنند.»
انتهای پیام
