کرونا و «زیستن» در خانه

رضا صادقیان، عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی با عنوان «کرونا و «زیستن» در خانه» نوشت:

فراگیر شدن ویروس کرونا با تمام دلهره و هراسی که در دل شهروندان جهان و خصوصا ایران افکنده است، اما آن سوی تمام این دل‌نگرانی‌ها و ماندن در خانه می‌توان افق‌های نسبتا روشنی را نیز مشاهده کرد.

از روز نخست اعمال محدودیت‌ها و کاهش تردد در سطح شهرهای کشور، شهروندان راهی نداشتند مگر در خانه ماندن و سپری کردن روزگار در همان مکان، به عبارتی روشن‌تر ما در حال کشف دوباره‌ی خانه هستیم. البته در این بخش، نگاه ما به آن دسته از گرامیان و دوستداران جنگل و طبیعت نیست که با استفاده از صدها ترفند و مدد گرفتن از هوش هیجانی به تفرجگاه‌ها، پارک‌ها، ویلاهای شخصی و حتی غیر شخصی و رفتن به مسافرت اقدام کردند. گویی توصیه‌های وزارت بهداشت، پزشکان و پرستاران و حتی انتشار برخی از مصاحبه‌ها با بیماران بهبود یافته برای این دسته از شهروندان معنایی نداشته است و دقیقا همان کاری را کردند که مسوولان و شهروندان دلسوز بارها در مورد انجام ندادن‌شان به دلیل دور شدن از پیامدهای ناگزیر آن هشدار داده بودند.

اما موضوع در خانه ماندن برای آن دسته از شهروندان که قرنطینه‌ی خانگی را پذیرا شدن بدون چالش نبوده است. شاید طی روزهای اخیر از میزان چالش آن کاسته شده باشد، ولی در حال حاضر با توجه به نشر تجربه‌های خاص هر کدام از مردم در شبکه‌های اجتماعی می‌توان به جرات گفت از آن چالش تا حدود زیادی عبور کرده و در حال اندوختن تجربه‌های خاص‌تر و آشناتر شدن با محیط خانه و زیستن در شرایط جدید هستیم. در اینجا نیاز است معنای دقیق دو عبارت را روشن‌تر کنیم. الف: اقامت؛ که به معنای ماندن، ایستادن، سکونت و سکنا گزیدن معنی می‌دهد. زیستن: که معنی زندگانی و زندگی کردن می‌دهد (فرهنگ لغت معین و دهخدا). ما در حال پذیرش خانه به معنای واقعی کلمه هستیم.

تجربه‌ی روزهای اخیر و با شیوع ویروس کرونا ما را از اقامت کردن در خانه به زیستن در خانه رسانده است. در واقع به جای آنکه خانه را به عنوان یک اقامتگاه، استراحتگاه شبانه، جایی برای رفع خستگی همانند کارکردی که هتل‌ها، مهمان‌پذیرها و مکان‌های اقامتی دارند در نظر بگیریم با سپری شدن روزهای بیشتر به آشنایی دقیق‌تر و حتی تغییر کارکردهای بخش‌های از خانه رسیدیم. به عنوان مثال؛ نشر هزاران ویدیو از شهروندانی که در حال ورزش در خانه هستند حکایت از آن دارد که فعالیت بدنی از جمله پیاده‌روی، ورزش، فوتبال بازی و انجام تحرکات برخی رشته‌های ورزشی را به درون خانه برده‌ایم. همچنین؛ آشنایی بیشتر نهاد خانواده‌ی ایرانی به خوردن غذای دورهمی، پخت و پز در خانه، تهیه نان خانگی و دور شدن از میل کردن غذاهای تفریحی بخش دیگری از این زیستن در خانه را نمایان‌تر می‌کند. انتشار هزاران دستور پخت غذا، پیتزا، کیک و شیرینی‌جات متنوع طی روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی بی‌مثال است.

براساس گزارش رصدی فرهنگ رفتاری خانواده‌ی ایران در سال 1396؛ تهیه شده توسط دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، هر کدام از شهروندان ایران ماهی یک‌بار فست‌فود استفاده می‌کنند. این آمار با تمرکز به زندگی افراد ۱۵ سال و بالاتر تهیه شده است. مدعی این آمار با تجربه فردی هر کدام از شهروندان دور از باور نیست، به عبارتی دیگر می‌توان اطلاعات مندرج در این گزارش را با زندگی روزمره بخش زیادی از شهروندان نیز منطبق دانست. وجود صدها اغذیه فروشی، رستوران و فست فودهای زنجیره‌ای و عادت شماری از مردم به رستوران‌گردی، خوردن غذای تفریحی (خوردن غذا به عنوان چیزی میل کردن و رساندن تغذیه‌ای به بدن که در آن لحظه نیازی به آن احساس نمی‌شده است) و یا رفتن به مکانی که همزمان بیرون از خانه و میل کردن غذا را به همراه داشته باشد. افتتاح باغ‌های تفریحی، سفره‌خانه‌های سنتی به همراه موزیک و باشگاه‌های غذا خوری طی سال‌های اخیر حکایت از آن دارد که طی این سال‌ها و با تغییر شیوه‌های زیست شهروندان مسئله‌ی غذا و خوردن آن که در گذشته در کنار نهاد خانواده و با رعایت احترام به بزرگتر‌ها، سکوت و همراه با سپاس از بخشاینده‌ی مهربان انجام می‌شد، با رفتن به فضایی بیرون از خانه جهت میل غذا تبدیل به یک عمل تفریحی و به دور از کانون خانواده انجام می‌شد، حال به گونه‌ای دیگر شده و در حال بازسازی آیین میل کردن غذا هستیم. ویروس کرونا با تمام بحرانی که به وجود آورده است و به دلیل آشنایی بیشتر ما با خانه و لوازم آن چیزهای دیگر را آموخته‌ایم؛ تهیه‌ی شیرینی‌های مختلف، غذا، ورزش در خانه، دور هم فیلم دیدن، گوش سپردن به موزیک، گپ و گفت بیشتر با اعضای خانواده بخش‌هایی از این زیستن در خانه است.

کرونا همانند هر ویروسی دیگر از دیار ما و سایر کشورها رخت خواهد بست و می‌رود. اگر هم نرود و مانند آنفولانزا و سارس تاکید به ماندن کند با واکسن قابل کنترل است، همانند سایر ویروس‌هایی که برای همیشه قابل پیشگیری نیستن ولی امکان کنترل آن وجود دارد. ولی آنچه از دوران در خانه ماندن و زیست روزمره تاثیر داشته است با ما خواهد ماند و زیست روزهای آینده را متعادل‌تر خواهد کرد.

انتهای پیام