خرید تور تابستان

استفاده ابزاری از ترک‌های اویغور

امیر هاشمی مقدم، پژوهشگر فرهنگی و عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز در یادداشتی درباره‌ی نوع مواجهه با ترک‌های اویغور نوشت:

1- خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارشی منتشر کرده (اینجا) که دولت ترکیه می‌خواهد پناهندگان اویغور را به چین تحویل دهد و در عوض، واکسن چینی کرونا بگیرد. گزارش‌های داخلی ترکیه نیز شواهدی از این مبادله پایاپای را نشان می‌دهد. برای نمونه در چند روز گذشته، نیروهای پلیس امنیت ترکیه به خانه‌های بسیاری از این پناهندگان یورش برده و آنان را بازداشت کرده‌اند. این در حالی است که دولت ترکیه خود را بزرگترین پشتیبان ترک‌های اویغور نشان می‌دهد.

در همین باره، برخی از قوم‌گرایان ایرانی پیاپی حکومت ایران را سرزنش می‌کنند که چرا علی‌رغم داعیه مسلمانی، هیچ واکنشی به ستم دولت چین به مسلمانان این کشور نشان نمی‌دهد. البته که پشت این نقاب مسلمانی، جریان پانترکیسم نهفته است و هیچ ارتباطی با اسلام ندارد؛ همچنانکه درباره دفاع آنان از آذربایجان در جنگ قره‌باغ نیز، همین جریان خود را پشت چهره دین پنهان کرد. اما یادآوری این نکته بایسته و لازم است که در سال 2019 قطعنامه‌ای حقوق بشری علیه سیاست‌های چین نسبت به اویغورها به رأی گذاشته شد که بر پایه گزارش و نقشه زیر (اینجا)، نه تنها دولت ترکیه، بلکه دیگر کشورهای ترک‌زبان نیز به آن رأی ممتنع داده و حتی یکی‌شان حاضر به رأی مثبت به این قطعنامه نشد. البته دولت ترکمنستان به‌عنوان یک کشور ترک‌زبان، به این قطعنامه رأی منفی داد و از حکومت چین در برابر ادعای آزار به ترک‌های اویغور پشتیبانی نمود. از سوی دیگر، هیچ یک از دیگر کشورهای مسلمان نیز به این قطعنامه رأی مثبت نداده و در عوض، بسیاری‌شان نیز در پشتیبانی از چین رأی منفی دادند. پاکستان به‌عنوان پایگاهی برای بنیادگرایی دینی (که حتی در منازعه میان ارمنستان و آذربایجان، به‌واسطه دین اسلام، جانب آذربایجان را گرفته بود)، عربستان (به عنوان زادگاه افراط‌گرایی اسلامی)، مصر، سودان، عمان، امارات، قطر، بحرین و…، برخی از کشورهای مسلمانی هستند که در پشتیبانی از چین به این قطعنامه رأی منفی دادند؛ اما ایران همچون ترکیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان (کشورهای ترک‌زبان) رأی ممتنع داد.

2- این داستان انتقاد از حکومت ایران برای دفاع نکردن از اویغورها، یادآور انتقاد همین جریان پانترکیست از ایران برای به رسمیت نشناختن قبرس شمالی است. آن هم در حالی‌که نهادها و سازمان‌های بین‌المللی، تجاوز و تصرف بخشی از خاک قبرس توسط ترکیه را محکوم کرده و هیچ کشوری به جز ترکیه، کشوری به نام قبرس شمالی را به رسمیت نمی‌شناسد (حتی کشورهای ترک‌زبان). یعنی جریان قوم‌گرا در حالی از یکسو سال‌ها به ایران فشار می‌آورد که چون ارمنستان به خاک جمهوری آذربایجان تجاوز کرده، ایران باید روابطش را با این کشور محدود کند، که از سوی دیگر می‌گوید ایران نه تنها باید چشمش را بر روی تجاوز ترکیه به خاک قبرس ببندد (که البته بسته)، بلکه باید چنین کشور موهومی را به رسمیت بشناسد.

هر دو گزینه بالایی تنها نشان از یک چیز دارد: جریان قوم‌گرا که تعلق خاطری به ایران ندارد، تلاش دارد با جلو انداختن ایران در دفاع از پانترکیسم، آسیب‌های چنین رفتارهای نابخردانه و غیر دیپلماتیکی را متوجه ایران کرده تا در سایه آن، جریان پانترکیسم و کشورهای ترک‌زبان به اهداف‌شان برسند.

3- استفاده ابزاری ترکیه از ترک‌های تجزیه‌طلب دیگر کشورها، سنتی است دیرینه در این کشور. دست کم به اندازه عمر صدساله جمهوریت در آن. تقی‌زاده که مدتی در استانبول در تبعید به سر می‌برد و در همان زمان، محمدامین رسول‌زاده مهمان وی بود، در خاطراتش (1) شرح می‌دهد که آتاترک پس از توافق با شوروی، رسول‌زاده (۲) را از خاک این کشور تبعید کرد. بنابراین برخورد دولت ترکیه، از رسول‌زاده در یکصد سال پیش گرفته تا اویغورهایی که سال‌ها به‌عنوان نیروی جهادی (بخوانید گوشت دَمِ توپ) در سوریه به کار گرفته شدند، نشانگر یک چیز است و آن، استفاده ابزاری ترکیه از قوم‌گرایان و پانترک‌ها. کسانی که این روزها در آنکارا پناهنده شده و علیه ایران نفرت‌پراکنی قومی می‌کنند، شاید دیر یا زود دچار سرنوشت اویغورهای چینی شوند.


پی‌نوشت:
1) تقی‌زاده، سیدحسن (1368)، زندگی طوفانی، به کوشش ایرج افشار. تهران: انتشارات علمی.
2) محمدامین رسول‌زاده، زاده باکو و ابتدا ایران‌گرا بود که بعدها در استانبول تحت تاثیر حکومت ترکان جوان قرار گرفته و مروج ترک‌گرایی در جمهوری آذربایجان گردید و نام آذربایجان را که هیچ پیشینه تاریخی در آن سرزمین نداشت و آن سرزمین گاهی به نام آلبانیای قفقاز و گاهی به نام ارّان و شروان نامیده می‌شد، از نام آذربایجان ایران وام گرفت و برای نخستین بار برای آن به کار برد که البته با اعتراضات گسترده آذری‌های ایرانی (همچون شهید خیابانی، تقی‌زاده و…) روبرو شد. رسول‌زاده در نامه‌نگاری‌های بسیارش به زبان فارسی با آذری‌های ایران، اطمینان داد که برخلاف تصور آنان، هیچ هدف سیاسی‌ای از چنین نام‌گذاری‌ای نداشته است. اما گذر زمان به خوبی نشان داد وقتی روی جلد کتاب‌های درسی باکو، نقشه مناطق آذری‌نشین ایران نیز به‌عنوان خاک آن کشور ترسیم می‌شود یا اصطلاحاتی همچون آذربایجان جنوبی به کار می‌برند، پیش‌بینی روشنفکران آذری ایران کاملا به جا بود. متن این نامه‌نگاری‌ها در کتاب زیر منتشر شده است: بیات، کاوه (1379)، آذربایجان در موج‌خیز تاریخ: نگاهی به مباحث ملیون ایران و جراید باکو در تغییر نام آرّان به آذربایجان 1266-1298 شمسی، تهران: شیرازه.

انتهای پیام

بانک صادرات

نوشته های مشابه

پیام

  1. کو گوش شنوا….
    فعلا که در جامعه و نیز در لایه های سیاست یکه تازی می‌کنند.
    دولت اردوغان نیز خوب کارش را بلد است. با اسراییل بیشترین مراوده مالی در منطقه دارد ولی خودش را مدافع اسلام یا فلسطین نشان می‌دهد.
    مرزهایش را سخاوتمندانه به روی جنگجویان داعش گشود و هیچکس چیزی نگفت.
    امروزه هم که از هر ترفندی برای تفرقه افکنی استفاده می‌کند.
    مردم ساده هم که سواد تاریخی و سیاسی‌شان را از رسانه‌ها کسب کرده اند به راحتی گول می خورند.

    11
    8
  2. دوست عزیز، بسیاری از شهروندان ایرانی، مواضع نظام در دفاع از مسلمانان فلسطینی را با مواضع نظام در نادیده انگاری حقوق مسلمانان در دیگر کشورها متناقض میبینند. اگر بحث منافع ملی و هزینه هاست، در مورد فلسطین نیز هزینه های فراوانی تحمل کرده ایم و شاید اساساً وضعیت امروزین ایران در نظام بین الملل را بتوان حاصل سیاست حمایتی ایران از فلسطینی ها دانست که با لابی صهیونیزم در تقابل قرار گرفته است. اگر چنین تناقضی را شما نیز مشاهده میکنید، کمک بکنید رفع بشود؛ ترکیه و پاکستان و… را ول بکنید. تا کی میخواهیم سیاست و منافع ملی مان را با مقایسه سیاست سایر کشورها تنظیم بکنیم. ترکیه به آن قطعنامه هر رای که بدهد، سیاست خارجی اش این انعطاف را دارد که در هر 24 ساعت شش بار برای تامین منافع ملی اش چرخش بکند؛ ما که چنین انعطافی نداریم، نباید خودمان را با این مقایسه ها مشغول سازیم. حالا چهارتا شهروند ایرانی هم از آنکارا یا باکو هرچه میخواهند بگویند؛ اگر سیاست ما کم تناقض و منسجم باشد، این حرفها هیچ تاثیری نخواهد نداشت

    10
    1
    1. بله، شوربختانه هرچه نوشته اید درست است (دست کم از نگاه من) و با آنها موافقم. درباره این هزینه هایی که با اسرائیل ستیزی داریم می پردازیم (و در واقع نوعی خدمت ناخواسته در راستای اهداف اسرائیل است) نیز تاکنون چندین یادداشت نوشته ام که برخی از آنها را در انصاف نیوز می توانید بخوانید. از جمله:
      یهودستیزان خدمتکار اسرائیل:
      http://www.ensafnews.com/232833
      خدمات ما به اسرائیل:
      http://www.ensafnews.com/114444/
      و البته اینها به معنای نادیده گرفتن ستمی که بر فلسطینیان می رود نیست. اما شوربختانه موضع گیری های نادرست ما باعث می شود اسرائیل از موضع ظالم نزد افکار عمومی جهانیان، در پشت موضع و نقاب مظلوم پنهان شده و فعالیتهای ستمگرانه اش را با شدت بیشتری ادامه دهد.

      11
      2
      1. هندو؟؟؟؟ احمق هندو ها دراویدی ها (بومیان آسیای جنوبی بودند ) که تحت سلطه سکاها و پارسیان آریایی در هند زبانشان تغییر یافته همانطور که آذربایانیهای عرب سومری توسط ارباب های مغول و سرخپوست های مغول آلتای تغییر یافته

        1
        2
  3. سلام‌‌‌…آقای‌هاشمی‌مقدم‌عثمانیها‌باهمراهی‌اکراددر‌طول‌تاریخ
    چند‌باربه‌آذربایجان‌‌حمله‌کردند‌وقتی‌مردم‌‌شیعه
    تورک‌آذربایجان‌متوجه‌شدندآنهابه‌شیوه‌مااذان‌
    نمیگویندعطای‌تورک‌بودنشان‌را‌به‌لقایشان‌بخشیدند
    وآنها‌را‌بیرون‌نمودندبدون‌آنکه‌فارسها‌خبردار‌شده‌
    باشندربط‌دادن‌ترکیه‌به‌نهضت‌بیداری‌
    آذربایجان‌‌خطای‌سهوی‌است‌مردم‌آذربایجان‌زبان‌ملی‌مادری‌خود‌را‌دوست‌دارند‌وحق‌خود‌میدانندکه‌زبان‌
    ملیشان‌درکنار‌زبان‌رسمی‌فارسی‌درمدارس‌تدریس‌شودد تمام‌سطوح‌وبه‌نظرم‌اگریک‌گنجامه‌لغات
    ترکی‌برای‌فارس‌زبانها‌هم‌تدریسشود‌عالی‌خواهد‌شد
    ترکی‌آذربایجانی‌زبان‌ملی‌مادری‌بزرگترین‌قوم‌شیعه‌جهان‌است‌وتشیع‌توسط‌آذربایجانیهادرجهان‌رسما
    ومستقلا‌بصورت‌مذهب‌رسمی‌معرفی‌شده‌واتفاقا‌
    قاجاریه‌درنهادینه‌کردن‌آن‌نقش‌مهمی‌داشتندبه‌ما‌چه‌که‌ترکیه‌گاهی‌به‌نعل‌وگاهی‌به‌میخ‌میزند‌آذربایجان
    با‌توجه‌به‌احادیث‌شیعی‌در‌دوران‌ظهور‌جزئی‌از‌
    لشگریان‌پیشتازامام‌زمان‌.ع.معرفی‌شده

    4
    13
  4. عجب. مسلمانان چین را دارند نسل کشی می کنند، بعد تو قیاس از اردوغان و حکومت ترکمنستان می گیری. تقریبا همه ی ایرانیان پیگیر و منتقد حکومت به رفتار ایران در برابر اویغورها اعتراض دارند واین فقط ویژه ترکهای ایران نیست. البته حکومتهای عرب و ترک نیز همگی با اسراییل رابطه دارند، این را نیز باید ببینی تا مبادا نسبت به مساله فلسطین حساس باشی. همچنین.اروپا و آمریکا و کانادا بشدت درباره این نسل کشی به چین اعتراض می کنند. روشن است که اسلام کشک است و مشکل در نیازمندی و بیچارگی حکومتهای دیکتاتوری خاورمیانه و آسیای میانه است که جز چین کمونیست گزینه دیگری ندارند..

    14
    4
  5. در عمرم بی منطق تر از این یادداشت نخوندام…….بحث این است که ام القرای اسلام چشمش را برروی این همه جنایت در حق هم کیشان مسلمان بسته است….حالا تو می گویی خب بن سلمان هم چشمش را بسته….اردوغان هم چشمش را بسته.ٔ…..این یکی دیکتاتور این طرف اسیا چشمش را بسته……اون یکی انطرف دنیا چشمش را بسته…..شریک جرم پیدا می کنی؟

    14
    6
  6. ابدا تقصیر آقای هاشمی مقدم نیست
    ایشون دست بیقرار دارند
    تا دست به قلم می شوند بر علیه ترک های ایران و جهان شروع به عقده پراکنی می کنند
    و اصلا و ابدا با ایرانشهریهای بازمانده از پدر معنویشان رضا خان میرپنج هم هیچ سر و سری هم ندارند
    و تاکنون هم از سیاست دوگانه ایران در قبال فلسطینیها و ایغورها خبری به ایشان نرسیده

    11
    10
  7. تا زمانی که نتانیاهو و پمپئی در مورد این اقلیت در چین صحبت کنند این پانترکهای وطنی اصلا خبر نداشتند که در آیغورها ترک زبان هستند

    9
    6
    1. اون زمانی که پانطاجیکهای های خود فارص پندار هنوز در پی کودتای انگلیسی سر قدرت نبودند ترکهای آسیای میانه و دریای تا ابد خزر برای اویغور ها سرباز فرستادند شما از تاریخ نگو جاعل بیستون.

      5
      7
      1. انگار ترک ها چیکارشون کردن
        اینقدر دارن عصبی بازی درمیارن

        فکر میکنن این مملکت همش مال فارس هاست

  8. سلام…روسیه‌تعداد‌پانزده‌لشگردر‌قره‌باغ‌وارمنستان
    مستقر‌کرده‌وارمنستان‌بصورت‌یک‌ایالت‌ومستعمره
    درآوردو‌بدون‌تردیدبا‌بازسازی‌ارتش‌ارامنه‌به‌راحتی
    تاپنجاه‌لشگرخواهد‌اراست‌ روسیه‌در‌مواجهه‌با
    اسلام‌بصورت‌نبابتی‌از‌سوی‌غرب‌عمل‌خواهد‌کرد
    تقریبا‌در‌سوریه‌این‌نقش‌آشکار‌شده‌….ما‌ترکهای‌شیعه
    آذربایجان‌‌وتبریزدر‌دوره‌قاجاربیست‌سال‌دریک
    جنگ‌نابرابر‌با‌روسها‌وارامنه‌منطقه‌…جنگیدیم
    ومیدانیم‌‌روسیه‌استادعمل‌ناجوانمردانه‌در‌زمانهای
    بحران‌‌‌است‌ودرکمین‌نشسته‌وصبر‌خواهد‌کرد
    واینک‌‌میداند‌بطور‌طبیعی‌کردهای‌تجزیه‌‌طلب
    منطقه‌هر‌زمان‌بخواهد‌در‌کنارش‌خواهند‌بود
    ومن‌اعتقاد‌دارم‌آنها‌آرزو‌دارند‌زورآرمائی‌ایران‌با‌
    غرب‌‌به‌تًضعیف‌بیشتر‌ایران‌منجر‌‌شود‌‌‌…اینکه‌ترکیه
    خوب‌است‌یابد‌…باید‌خود‌را‌باشیم‌‌وخط‌پرگار
    خود‌را‌خوب‌تنظبم‌نماییم‌غوطه‌ور‌شدن‌در‌افکار‌پان‌فارسی…درنهایت‌‌به‌نفع‌اسکندرهای‌عصر‌جدید‌
    خواهد‌بود

    7
    8
    1. دمت گرم
      یک عده برای اینکه ترک هارا نابود کنند
      حاضرن خانواده و وطن ودین خود را بفروشند
      اگر مسلمان وحامی اسلام هستید
      نمی توانید تبعیض کنید مسلمان مسلمان است

  9. نویسنده محترم در مورد مسائل و موضوعاتی صحبت کرده که بر اساس ارزیابی این نوشته ، فاقد اطلاعات کافی در این موضوعات است. مسائلی مثل اویغورهای چین، قره باغ و قبرس شمالی و بدتر از همه پان ترکیسم . دوست عزیز آقای هاشمی مقدم پان ترکیسم تعرف و تاریخچه و اهداف و سیاست دارد با نامگذاری شما بر روی یک موضوع که نمیشه حکم به پان ترکیسم بودن آن موضوع داد. معلومه که شما در بره قبرس شمالی اطلاعاتی ندارید یا در حد پیگیری اخبار روز اطلاع دارید. لطفا” بروید چند تا مقاله فارسی که توسط اساتید و دانشجویان ایرانی نگاشه شده مطالعه کنید لازم هم نیست به منابع ترکیه مراجعه کنید. در موضوع قبرس از نظر حقوق بین الملل حق با ترکیه و ترکهای قبرس است ولی جهت گیری سیاسی غرب تا بحال مانع شده تا ترکها به حق خود برسند. قبل از سال 1974 ترکها و یونانی ها دولت مشترک دشتند و کشور واحد بودند ولی با کودتای افراطیون یونانی کشتار ترکهای جزیره شروع شد و دولت ترکیه پس از ماهها تلاش دیپلماتیک و نتیجه نگرفتن مجبودر به مداخله در جزیره شد و از آن زمان ترکها (هم ترکیه و هم ترکهای قبرس) خواستار اتحاد دوباره جزیره و سازش ترکهاو یونانی ها هستند و حتی ترکها بهطرح کوفی عنان دبیر کل وقت سازمان ملل جواب مثبت دادند ولی افراطیون یونانی مانع این کار هستند.
    در مورد قره باغ هم شما اصل مساله که اشغال خاک یک کشور توسط ارمنستان هست را نادیده میگیرید و با پرداختن به مسائل انحرافی مثل پان ترکیسم سعی دارید اذهان را از موضوع اصلی منحرف کنید.
    در مورد ترکهای اویغور هم بر موضوع اصلا” اشراف ندارید . دروغ بزرگ دستگیری پناهندگان ایغور توسط ترکیه و تحویل انها به چین را نمی دونم از کدام منبع نقل می کنید ولی اصلا” چنین چیزی صحت ندارد.

    5
    7
  10. خیلی جالبه وقتی کردها ادعا خود مختاری میکنند ترکیه هر چی موشک داره می ریزه سرشان. الان این همه کرد در سوریه کشته شد به دست ترکیه . و این همه شمال عراق داره بمب بارون میشه اشگال نداره . چون ترکیه حق داره با کردها خودمختار بجنگد. اما از نظر ترکیه چین حق نداره با مسلمانان خود مختاری بجنگد واقعا دولت ترکیه خیلی باحاله .

    4
    1
  11. واقعا برای شما متاسفم. ما اسم اسلام شیعه رو یدک میکشیم و ادعای رهبری میکنیم درفلسطین و قره باغ حمایت میکنیم اما چون اینجا منافع اقتصادی که نه کلهم به چین وابسته ایم لام تا کام چیزی بر زبان نمیاوریم تا مبادا باعث رنجش خاطر چینی ها شود حتی یک اعتراض خشک و خالی ترکیه اگر ریاکاری هم کند باز حداقل وظیفه ی شرعیش رو به عنوان مسلمان سنی انجام میده. جای که سیاست بر دین پیشی بگیرد اینگونه میشود. وای برشما

    1
    2
  12. واقعا برای شما متاسفم. ما اسم اسلام شیعه رو یدک میکشیم و ادعای رهبری میکنیم درفلسطین و قره باغ حمایت میکنیم اما چون اینجا منافع اقتصادی که نه کلهم به چین وابسته ایم لام تا کام چیزی بر زبان نمیاوریم تا مبادا باعث رنجش خاطر چینی ها شود حتی یک اعتراض خشک و خالی ترکیه اگر ریاکاری هم کند باز حداقل وظیفه ی شرعیش رو به عنوان مسلمان سنی انجام میده. جای که سیاست بر دین پیشی بگیرد اینگونه میشود. وای برشما

    1
    2

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا