ماجرای تکیهکلام «اوس و قوس دار» بهرام شغیع
مهدی بذرافکن در «فارس امروز» نوشت: مرحوم بهرام شفیع گزارشگر قدیمی فوتبال کشورمان که سه سال پیش درگذشت تکیه کلام های جالبی داشت.
یکی از این تکیه کلام ها «اوس و قوس دار» بود. زمانی که مثلا می گفت:«یه توپ اوس و قوس دار از سیروس قایقران…».
آن سالها البته که از فضای مجازی خبری نبود تا کاربران کنجکاو جستجو کنند که معنی این « اوس قوس دار» یعنی چه.
تازه بعدش هم که دسترسی به فضای مجازی گسترده شد چیز دندان گیری در باره این اصطلاح نصیب جستجو کنندگان نمی شد.
همین حالا هم اگر این واژه را جستجو کنید در لغت نامه های مختلف مثل دهخدا و معین و…تنها معنی «قوس» نمایان می شود و خبری از «اوس» نیست چه برسد به «اوس و قوس» مرحوم بهرام شفیع!
دیروز به صورت اتفاقی در حال تورق کتاب «شعر شیراز» مرحوم دکتر بیژن سمندر شاعر شیرازی بودم که دیدن کلمه ای در یکی از شعرهای او ظاهرا مرا به پاسخ این سوال رساند.
بخشی از شعر اما این بود:
مِی زیرش بُوتُونیس
مِی روش بُولُیو نیس
نَپِه با اُسُّ و ُقسِّه
نَه کِه شُلِه و شُلُمبِه
در توضیح معنی اش هم نوشته شده:
(اُسُّ و ُقسِّ):پایه و اساس
(بُوتُو):شالوده و پی
حالا اما پس از حداقل 30 سال معنی جمله مرحوم بهرام شفیع و البته نحوه نوشتن و تلفظ صحیح آن با استفاده از کتاب مرحوم بیژن سمندر شاعر نام آور شیرازی مشخص شده است.
همانگونه که می بینید (اُسُّ و ُقسِّ) یک اصطلاح شیرازی به معنی پایه و اساس است. این معنی به منظور مرحوم بهرام شفیع نزدیک تر است.وقتی می گفت:«یه توپ اُسُّ و ُقسِّ دار» یعنی یه توپ و یک حرکت اساسی و خوب.
نکته اول: هر دو این بزرگواران سال 1397 دار فانی را وداع گفته اند؛ روحشان شاد باد.
نکته دوم: ممکن است بعضی بگویند منظور مرحوم بهرام شفیع این نبوده شاید هم درست بگویند اما فعلا و با توجه به مدارک ارایه شده محتمل ترین گزینه همینی بود که خدمتتان عرض کردم.
انتهای پیام
خیلی ممنون که این مطلب رو نوشتید. هیچکس به این نپرداخته بود در کل وب فارسی و چه عالی که شما با رفرنس این عبارت رو دقیق بیان کردین . ناخودآگاه یه معنی ای مثل قرص و محکم تو ذهنم بود ولی توضیح شما بسیار عالی و روشنگر بود. معنی شعر رو هم لطفا بنویسید