ورود دادستانی به ساخت‌وساز ارتش در حریم باغ گیاه شناسی ملی

پریسا هاشمی، انصاف نیوز: بلندمرتبه‌سازی‌های بدون قاعده و حتی در برخی موارد بدون پروانه در منطقه 22 تهران حریم باغ گیاه شناسی ملی ایران را نشانه گرفته و قرار است 22 برج 38-39 طبقه آنجا ساخته شود. برخی مدیران و کارشناسان این باغ برای بار چندم در این چند ماه اخیر خواستار توقف آن شده‌اند و حالا از ورود دادستانی به آن خبر می‌رسد.

محمد متینی‌زاده، نائب رئیس هیات مدیره انجمن اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع درباره باغ‌گیاه‌شناسی ملی ایران به خبرنگار انصاف نیوز گفت: تغییر اقلیم، گرمایش زمین، تغییرات کاربری حیات گونه‌های گیاهی را در دنیا به مخاطره انداخته است. بنابراین حفاظت از گونه‌های گیاهی از وظایف تمام کشورهای دنیاست. این حفاظت به دو شکل انجام می‌شود: 1) حفاظت در رویش‌گاه‌ها که وظیفه سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت محیط‌زیست است. 2) حفاظتی که توسط باغ گیاه‌شناسی‌ها انجام می‌شود.

او افزود: حفاظت از بذرها در دل باغ‌های گیاه‌شناسی یا همان حفاظت از گونه‌ها که به صورت زنده انجام می‌شود. باغ گیاه‌شناسی ملی ایران از سال 48 شروع به فعالیت کرد و یکی از پروژه‌های منحصر به فرد در زمینه خود در خاورمیانه بوده و با هدف حفاظت از گونه‌های گیاهی خارج از رویش‌گاه‌ها تاسیس شده است. در این سال‌ها (بیش از 54 سال) بیش از 4 هزار گونه گیاهی (عمدتا گیاهان بومی) که در معرض انقراض بودند از سراسر ایران جمع‌آوری و به آنجا ارسال شد تا جوانه‌زنی، ریشه‌دار کردن، بردن و کاشتن آن در منطقه خاص آن گیاه، حفاظت و پرورش از آن انجام شود. باغ گیاه‌شناسی 22 قطعه دارد که براساس موضوع و نواحی رویشی گیاهان در آنجا حفاظت می‌شوند. به عنوان مثال بسیاری از گونه‌های منطقه هیرکانی آورده شده و با زحمت بسیار زیاد کاشته شده است.

نائب رئیس هیات مدیره انجمن اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با اشاره به هدف دیگر باغ‌های گیاه‌شناسی تاکید کرد: آموزش و ارتقا فرهنگ مردم در توجه به منابع طبیعی و محیط‌زیست و گیاهان هم از جمله هدف‌های این باغ است. از سال 94 در باغ گیاه شناسی به روی مردم باز شده است و در این سال‌ها بیش از 2 میلیون نفر از باغ گیاه‌شناسی ملی ایران بازدید کرده‌اند. این تاثیر زیادی داشته است. آموزش مردم عادی، متخصصان، دانشجویان و دانش‌آموزان نیز انجام شده است. در کنار این نقش بسزایی در گردشگری و آرامش‌بخشی به مردمی دارد که در یک شهر بسیار سخت و سنگی زندگی می‌کنند.

محمد متینی زاده با بیان این که هزینه زیادی برای نگهداری یک هکتار از این باغ می‌شود، گفت: در این باغ 145 هکتار فضای سبز حفاظت و نگهداری می‌شود. این باغ پارک معمولی نیست و ارزش‌های این باغ در کشور ایران، خاورمیانه و میان باغ‌های گیاه‌شناسی جهان بسیار زیاد است. بسیار عجیب است درست در مرز شمالی این باغ اقدام به تغییر کاربری می‌شود و کاربری پهنه آموزشی خدماتی به مسکونی تغییر می‌کند و بین شهرداری و بنیاد تعاونی ارتش توافقاتی صورت گرفته تا این پهنه به برج سازی با گنجایش بیش از ۵۲۰۰ واحد مسکونی (22 برج 38 طبقه‌ای) تعلق بگیرد. چطور شهرداری مجوز چنین ساخت و سازی را صادر کرده و بنیاد تعاونی ارتش گودبرداری را شروع می‌کند؟

دستور مخبر به جایی نرسید و سرعت ساخت و ساز بسیار زیاد شد

او تاکید کرد: توافق بین شهرداری و بنیاد اوایل دهه 90 انجام شده است. ظاهرا طبق پروانه به بنیاد تعاون ارتش 3 سال فرصت داشته که ساخت و ساز را شروع کند. اما این اقدام انجام نشده و حالا بنیاد تعاون ارتش مدعی است که پروانه جدیدی گرفته‌اند و شروع به کار کرده‌اند. از تیرماه سال گذشته نامه‌نگاری‌های ما به شهرداری شروع شد و اعتراض‌ها را آغاز کردیم و سعی‌مان بر این بود که مسئولان را درگیر این موضوع کنیم. کار به شورای امنیت ملی و معاون اول رئیس جمهور هم رسید. معاون اول رئیس جمهور پیش از سال 1400 دستور توقف پروژه را تا پایان بررسی‌ها صادر کرد. چرا که وزارت جهاد کشاورزی درخواست توقف پروژه را دادند تا این وزارتخانه در جای دیگر زمین معوض به بنیاد تعاون ارتش بدهد. جلسات عدیده‌ای با مسئولان وزارت دفاع برگزار شد ولی متاسفانه این دستور به جایی نرسید و سرعت ساخت و ساز بسیار زیاد شد و بعد از گودبرداری سیل تریلی‌های میلگرد هست که وارد این مجموعه می‌شود. به قطع و یقین کار را پیچیده‌ و سخت‌تر می‌کند.

نائب رئیس هیات مدیره انجمن اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع در تشریح مشکلاتی که این ساخت و ساز می‌تواند برای باغ گیاه‌شناسی به وجود آورد، گفت: تمام باغ‌های گیاه‌شناسی در دنیا حریم دارند. باغ گیاه‌شناسی ملی ایران نیز دارای حریم بوده و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به تصویب رسیده است. ضمن آن که باغ گیاه‌شناسی ثبت ملی و ثبت مضاعف تاریخی – فرهنگی شده است. در سال 47 که باغ‌گیاه‌شناسی در حال تاسیس بود، حومه شهر تهران را انتخاب کردند تا محیطی طبیعی است. برای آن که ارتباط آن با شرایط طبیعی حفظ شود و ارتباط با آب‌های زیرزمینی برقرار شود. بارش‌های آسمانی به راحتی به سفره‌های آب زیرزمینی می‌رسیدند و در آنجا نگهداری می‌شدند. بنابراین چاه‌های مطلوبی در اینجا وجود دارد. خالی بودن فضای پیرامونی باغ ارتباط دمایی و کریدورهای باد را به وجود آورده است. وقتی که برج‌ها اینجا ساخته شود تمام این ویژگی‌ها از بین می‌رود و شیب آب که از شمال به باغ می‌رسند قطع می‌شود و میزان آب باغ را کم می‌کند.

آب باغ دچار مشکل و چالش شده است

محمد متینی زاده تاکید کرد: انبوهی از برج‌ها که در منطقه 22 ساخته شده به میزان آب باغ لطمه زده و میزان را از 200 لیتر در ثانیه به بیش از 80 لیتر در ثانیه رسانده است. کمتر شدن بارش‌ها هم دست به دست این ساخت و سازها داده و آب باغ را دچار مشکل و چالش کرده است. بنابراین برج سازی به راحتی در وهله اول آب باغ را با مشکل روبرو می‌کند و قطعا دما را چند درجه گرم‌تر می‌کند. آلودگی‌های محیطی، هوا و صوتی، پسماندها، نور شبانه و… در حفظ گیاهان تاثیرگذار است. گیاهان حفاظت شده در این باغ معمولی نیست که با شرایط اولیه رشد کنند. گیاهان بسیار حساسی در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران حفاظت و نگهداری می‌شوند که از نقاط مختلف آمده‌اند. بنابراین با تغییر شرایط زندگی این گیاهان با اختلال روبرو می‌شود. حدود 300-400 هزار نفر در سال به این باغ می‌آیند که آرامش بگیرند، اما در صورت ساخته شدن این برج‌ها نزدیک به یک کیلومتر در مرز شمالی باغ فقط برج می‌بینند. این منطقه پژوهشی – آموزشی است و بیشتر از 3 طبقه نیستند و در طرح تفصیلی این منطقه پژوهشی است. پهنه‌ای که ارتش گرفته و تغییر کاربری داده نیز آموزشی – خدماتی و در ادامه پارک جنگلی چیتگر است.

او در پاسخ به این سوال که چرا وزارت جهاد کشاورزی زمین‌های معوض را به ارتش نداده است؟ گفت: وزارت جهاد کشاورزی آمادگی خود را اعلام کرده است اما عزیزان در وزارت دفاع و بنیاد تعاون باید پای میز مذاکره بنشینند. البته اقدامات اولیه انجام شده اما پیش نرفته است.

شهرداری هنوز مدارک را کامل به دادستانی ارسال نکرده

نائب رئیس هیات مدیره انجمن اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع تاکید کرد: پرونده‌ای در دادستانی باز شده، غلام‌عباس ترکی، معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستانی کل کشور از باغ گیاه‌شناسی ملی ایران بازدید کردند و پس از آن با بازگشایی پرونده در دادستانی از شهرداری  تهران خواستند که تمام پرونده و مدارکی که این پهنه به نام ارتش شده است و مسائل قانونی آن را به دادستانی ارائه کنند. اما شهرداری هنوز مدارک را کامل به دادستانی ارسال نکرده است. به نظر من دادستانی باید هر چه زودتر تکلیف این پرونده را مشخص کند پیش از این که سازه‌ها بالا بیاید. ضمن آن که از مردمی حمایت شود که از شرایط اطلاع نداشتند اما صاحب حقوق شده‌اند. دادستانی برای صدور حکم توقف ساخت این پروژه نیاز به مستندات دارد.

متینی زاده در پاسخ به این سوال که آیا ثبت‌هایی که در وزارت میراث رخ داده، نمی‌تواند پایه‌ای بر توقف پروژه باشد؟ گفت: اتفاقا دادستانی مستنداتی را از وزارت میراث خواست که وزارت میراث مدارک کامل را به دادستانی ارسال کرده است. از سوی دیگر مستنداتی از شهرداری خواسته که مشخص کند در کدام جلسه کمیسیون ماده 5 مجوز گرفته و پروانه ساخت چطور صادر شده است. به محض آن که مستندات شهرداری تکمیل شود دادستانی نظر خود را می‌دهد. حریم داشتن یک اثر ملی طبیعی باید ضوابطی ایجاد کند که ساخت و ساز در آن انجام نشود.

انتهای پیام