انقلاب ایران به کشورهای عرب سرایت کرد | نخستوزیر باشم یا سپور، برای دموکراسی کار میکنم | بنیصدر: بانکها باید ملی شود
بهمن انقلاب؛ سال ۵۷ روزنامهها چه میگفتند (2)
سرویس تاریخ، انصاف نیوز: با ورود امام خمینی به کشور و سخنرانی ایشان در بهشتزهرا، دیگر مسجل شده بود که حکومت شاهنشاهی در ایران به پایان رسیده است. با این حال دولت را همچنان شاپور بختیار در دست داشت که گرچه چهرهای مخالفت پهلوی به حساب میآمد اما در هرحال نخستوزیر منصوب شاه و مجلس فرمایشی شورای ملی بود. بنابراین تغییر دولت در کنار موضوعاتی مانند محتوای حکومت آینده، وضعیت دولت و احتمال دخالت ارتش در امور مهمترین مباحث این روزهای ایران است. آنچه از نظر میگذرانید مروری است بر روزنامههای اصلی پایتخت در روز شنبه، 14 بهمن 1357.
گزارشهای ضدونقیض از ترور یک مقام ساواک
از بعدازظهر پنجشنبه که آخرین شماره روزنامه منتشر شده بود تا بعدازظهر شنبه که شماره دیگرش منتشر شد، اتفاقات متعددی در ایران افتاده بود که نیازمند اطلاعرسانی بود. اطلاعات نخستین رسانه ایرانی بود که از تعیین اعضای شورای انقلاب خبر داد. تهدید امام به اعلام جهاد در صورت نیاز و اعطای مجوز تهیه اسلحه، تیتری از بختیار و خبری درباره تماس اطرافیان امام و ارتش به علاوه تصویری از امام در مدرسه رفاه، تصویری از سخنرانی در بهشتزهرا و تصویری از موج جمعیتی که به مدرسه رفاه آمده بودند، محتوای صفحه اول این روزنامه را تشکیل میداد.
اطلاعات در صفحه اخبار داخلیاش اخبار متعددی منتشر کرده بود از جمله:
شهردار تهران، جواد شهرستانی استعفای خود را تقدیم امام کرد
موضع آمریکا نسبت به مسائل ایران با وجود اظهارات ضدآمریکایی آیتالله خمینی تغییری نکرده است
صف یککیلومتری در اطراف منزل امام
شاه: پدرم میخواست جمهوری اعلام کند ولی نگذاشتند
همسر امام خمینی به تهران آمد
روزنامه اطلاعات در شرح خبر اصلی خود، تعیین اعضای شورای انقلاب، به برگزاری کنفرانس مطبوعاتی صبح امروز در مدرسه رفاه اشاره کرده بود. امام در این مصاحبه گفته بود اعضای شورای انقلاب تعیین شدهاند، به زودی یک دولت معرفی خواهد شد و ملاقات با بختیار را نمیپذیرد «مگر اینکه کنار برود از پستی که غصب کرده است.»
اطلاعات به نقل از خبرگزاری فرانسه، بخشی از مصاحبه ابوالحسن بنیصدر با روزنامه لیبراسیون پاریس را هم انعکاس داده بود. بنیصدر با عنوان «مشاور اقتصادی آیتالله خمینی»، از ملیشدن بانکها، لزوم اصلاحات ارضی برای حل مسائل کشاورزی، در نظر گرفتن روستاها به عنوان واحد تولیدی و اختصاص دادن نفت به امر توسعه ایران سخن گفته بود.
از خبرهای مهم امروز «ترور یک مقام ساواک» بود. در این خبر آمده بود «گروه چریکهای توحیدی» یک مشتزن سابق و کارمند 28 ساله ساواک را مقابل اعضای خانوادهاش به گلوله بستهاند. قاتلان در اطلاعیهای، مقتول فریدون زند را بازجو و شکنجهگر کمیته مشترک ضدخرابکاری معرفی کرده بودند. اما در اطلاعیه ساواک در این باره آمده بود: «ساعت 6 صبح روز مزبور [جمعه 13 بهمن] 4 مرد مسلح به مسلسل دستی و سلاح کمری از دیوار خانه شخصی به نام فریدون زندی که به قرار تحقیق کارمند دفتری دونپایه سازمان امنیت بوده است، بالا رفته و پس از ورود به ساختمان وی را که در کنار زن و سه فرزند و مادر و پدرش استراحت میکرده است از بستر خارج و سپس او را به داخل کوچه برده و در مقابل چشمان وحشتزده و اشکبار اطفال کوچک و زن و والدینش به ضرب سه گلوله از پا درآورده و سپس متواری میشوند…» ساواک از رهبران مذهبی و مراجع دینی خواسته بود به مردم هوشیاری دهند تا گروههای نفوذی بیوطن را بشناسند و نگذارند آنان «زمینه تسلط بیگانگانی که قرنهاست چشم طمع به این آب و خاک دوختهاند فراهم سازند.»
در این روز، فراخوان اعزام به خدمت متولدین 1338 که در 6 ماه نخست سال گذشته دفترچه آماده به خدمت گرفته بودند منتشر شد.
گزارش اطلاعات از نوفللوشاتو و آخرین روزهای اقامت امام در آن دهکده اطراف پاریس هم جالب بود.
تلگرام آیتالله شریعتمداری به امام با موضوع خیرمقدم، سخنان دبیرکل جبهه ملی ایران، دکتر کریم سنجانی که وفاداری این جمعیت به امام خمینی را اعلام کرده بود، گزارشی از حال و هوای روز جمعه مدرسه رفاه که از صادق قطبزاده به عنوان نزدیکترین مشاور امام یاد کرده بود، اطلاعیه کمیته اجرایی حزب توده ایران که خواستار قیام مسلحانه برای برانداختن دولت خائن شاپور بختیار شده و توسط خبرگزاری فرانسه مخابره شده بود و کنارهگیری احمد شاملو از سردبیری روزنامه ایرانشهر که در لندن و به زبان فارسی منتشر میشد از دیگر خبرهای روزنامه اطلاعات بود.
سخنرانی همسر بیژن جزنی در دانشگاه
روزنامه کیهان برای مصاحبه مطبوعاتی امام در صبح روز شنبه، 14 بهمن 57 این تیتر را انتخاب کرده بود: «امام: کاری نکنید مردم را به جهاد دعوت کنیم» این روزنامه عصر، غیر از فرازهای مشترک با روزنامه اطلاعات، از برنامه صبح این گزاره را هم مخابره کرده بود: «از ارتش میخواهم هر چه زودتر به ما متصل شود» و «ارتشیان فرزندان ما هستند. ما به آنها محبت داریم، باید به دامن ملت بیایند»
این روزنامه به نقل از خبرگزاری فرانسه آورده بود: «قراردادهای خرید اسلحه از انگلیس لغو شد»
روزنامه کیهان که روز پنجشنبه به چاپ سوم رسیده بود، امروز هم خلاصهای از سخنان امام در بهشتزهرا را منتشر کرده بود.
بزرگترین استقبال قرن بدون دخالت پلیس انجام شد، زنها و مردها بهطور جداگانه به دیدار امام میروند، پشتیبانی حزب سوسیالیست فرانسه از مبارزات مردم ایران، آزادی 355 زندانی عادی محاکم نظامی و گزارشی از سیل جمعیت مستقبلین از امام از خبرها و گزارشهای اختصاصی کیهان در روز شنبه بود.
کیهان هم خبر قتل فریدون زندی و اطلاعیه حزب توده برای مبارزه مسلحانه را داشت. این روزنانه همچنین اقدام به انتشار یک پاورقی به قلم هدایتالله متیندفتری، نوه دختری دکتر محمد مصدق درباره زندگی و مبارزات او کرده بود.
کیهان خبری مصور هم از اجتماع خانواده افسران و همافران نیروی انتظامی در کانون وکلا در صفحه اولش داشت و از سخنرانی ابوالحسن بنیصدر در دانشگاه صنعتی تهران و سخنرانی میهن جزنی، همسر بیژن جزنی بنیانگذار سازمان چریکهای فدایی خلق در دانشکده نقشهبرداری خبر داده بود.
روزنامه کیهان در گزارشی با عنوان «مدفن شهدای ما کجاست» تصویری از 6 نفر را منتشر کرده بود که خانوادههایشان مدعی شده بودند توسط ساواک دستگیر و شکنجه شدهاند، به قتل رسیدهاند و بی خبر از خانوادهها به خاک سپرده شدهاند.
انتهای پیام