ابوالفضل فاتح: راه حل، انعطاف‌و‌عقلانیت و احساس‌مسئولیت‌و‌تغییر است
ابوالفضل فاتح، موسس ایسنا، در یادداشتی نوشت:
بسمه تعالی
سابقهٔ پنج قدرت دارای رأی ناحق «وتو» در شورای امنیت، مملو از نسل کشی، اشغالگری، جنگ‌های سلطه طلبانه، کودتا و دخالت در امور داخلی کشورها است. آن‌ها بخش بزرگی از قدرت امروز خود را از مسیر همین چپاول‌ها و شکاف‌ها بدست آورده‌اند.
ایران، به دلیل موقعیت ژئوپولتیک و ظرفیت‌های منحصر بفرد خود، صرف نظر از نوع حاکمیتش مورد طمع بوده و خواهد بود. روزی بحرین را با بی فکری و بی لیاقتی حاکمان رژیم گذشته از ایران ستاندند و متاسفانه، اینک تلاش دارند تا به تدریج موضوع جزایر سه گانه را به یک زخم حقوقی عمیق علیه تمامیت کشورعزیزمان مبدل سازند. علاوه، کژتابی‌های طالبان در زمینه آب، طمع ورزی‌های آذربایجان در جنگ ارمنستان و ایجاد تنش در مرز ایران، موضوع مرزهای خزر و حتی حفظ نام خلیج فارس در افکار عمومی ایرانیان داخل و خارج محل چالش شده است. باید فکری کرد.
توازن در سیاست خارجی می‌تواند کمک یا ترمیم مناسبی باشد. اما، امید بستن به قدرت‌ها، امید واهی است. آن‌ها اگر منافعشان اقتضا کند و بتوانند همه منطقه را تبدیل به «فلسطین» خواهند کرد. باید قوی و قوی‌تر شد. از این رو اقتدار نظامی کشور و تلاش‌های صورت گرفته در استقلال دفاعی و یا نفوذ گفتمانی و منطقه‌ای کشور یک ضرورت است، اما همه می دانیم اقتدار، مفهومی صرفاً نظامی نیست. همچنین، اگر در دههٔ هشتاد میلادی رقابت اصلی جهان، رقابت گفتمانی و دوران قدرت ایدئولوژی‌ها بود، اینک از آن دوران تا حد زیادی عبور شده و در این مرحله که ممکن است چند دهه نیز به طول بیانجامد، اقتصاد و توسعهٔ علمی و اجتماعی نیز از اصلی‌ترین مؤلفه‌های قدرت است. امارات، جز قدرت اقتصادی و توازن در سیاست خارجی چه دارد؟ اگرچه موضوع تعریض اخیر، فقط منافع امارات نیست بلکه، هدف اصلی کنترل «تهران» است و امارات بهانه‌ای بیش نیست و با افول قدرت اقتصادی‌اش، چه بسا حامیان فرصت طلب امروز را از دست خواهد داد.
متاسفانه در سیاست خارجی با افراط و تفریط‌ها و عشق و تنفرهای عجیب و غریب و غیر علمی و فقر نخبگی مواجه هستیم. بسیاری از سفرا و وزاری خارجه کشورمان بیش از آن که در جهت پیشبرد سیاست خارجی کشور عمل کرده باشند، در جهت توجیه عملکرد غیر حرفه‌ای خود برآمده‌اند. از این روست که در نوبت قبلی که «خدعهٔ روس» علنی شد، وزارت خارجه و سفارت ایران در روسیه و رسانه‌ها و تریبون‌های «کفن پوش» بیش از اعتراض به روسیه، در جهت توجیه و آرام کردن افکار عمومی ایران برآمدند. همین طور، همان‌ها که هر روز کفن می‌پوشیدند و از دیوار سفارت عربستان بالا می‌رفتند و ریاض را به موشک تهدید می‌کردند، حالا هر روز منتظر فرصتی برای سفر به این کشورند و از بن سلمان یک قهرمان می‌سازند. حال آن که رابطهٔ با عربستان مفید، اما رعایت حد و مرز و وزانت با این رقیب منطقه‌ای ضروری است. نشست و برخاست با روسیه و چین و دیگری کاری معقول، اما دلخوش کردن به نشست های خصوصی چند ساعته وغفلت از اهداف پنهان و راهبردهای کلان این قدرت‌ها در منطقه، ساده اندیشی است. همینطور نمی‌توان از برجام متنفر بود و چند سال علیه آن نوشت و بانیانیش را لعن و نفرین کرد، اما مذاکرات مبهم درباره وصول با واسطه و نامعلوم شش میلیارد حقوق ملت از کره جنوبی از طریق فربه کردن قطر را یک افتخار دانست. حال آن که می‌توان مستقیماً با آمریکا نشست، اما از عداوت و نیرنگش غفلت نکرد.
در این خصوص باید به حداکثر توان و تجربهٔ فکری کشور مراجعه کرد و از خودمحوری و یک سویه نگری دست کشید. موضوع تمامیت ارضی، استقلال و عزت ملی، موضوعی بسیار مهم برای همه گروهها و جریانات سیاسی ایران اعم از حاکمیت، منتقدان و بخش اعظم مخالفان است. باید باب‌های گفتگو و همفکری ملی را گشود و از همه دیدگاه‌ها و ظرفیت‌ها و ارتباطات بهره برد، چون پای وطن در میان است.
در عرصهٔ داخلی نیز، انتخابات واقعی، حاکمیت عقلانیت و نخبگی در اقتصاد و توسعهٔ اجتماعی مستمر و علمی و هوشمند، و نظارت و شفافیت همه جانبه، ایرانی مقتدر آفریده و آن را از طمع دیگران دور نگاه خواهد داشت. نمی‌توان از مهاجرت خانمان سوز نخبگان چشم پوشید و در برابر فساد میلیاردی و خیانت به سرمایه‌های ملت، یک عذرخواهی هم نکرد و رسماً علیه آزادی و جمهوریت قانون اساسی با دخالت‌ها و نظارت‌های سلیقه‌ای و من در آوردی شورش کرد، و میلیون‌ها هم وطن را از حق تعیین سرنوشت محروم نمود و به تبعیض‌های صنفی و سیاسی وبی عدالتی‌ها و بی انصافی‌های تاریخی دامن زد، و بی کاری و فقر و فساد و نا امنی و محیط زیست و جاده و ده ها معضل دیگر را به حال خود رها کرد و آن گاه از قدرت داخلی کشور سخن گفت.
آقایان حاکم؛ کشور عزیزمان جز در حوزهٔ نظامی و نفوذ منطقه‌ای و برخی عرصه‌های علمی و تکنولوژیک، به نسبت امکانات و زمانه در عرصه‌های بسیاری دچار کندی حرکت یا عقب گرد شده است. این کندی‌ها و عقب گردها، خدایی ناکرده آن پیشرفت‌ها را نیز بی تأثیر خواهد ساخت. شما مسئولید و مسئولیت شما مضاعف است. چون آنچه بر این کشور می‌گذرد محصول سیاست‌های شماست و ضمناً بسیاری از شما خودخوانده اید و از طریق انتخابات مردمی به قدرت نرسیده‌اید و نمایندگان اقلیتید. اگر مردم شما را برگزیده بودند، تبعات شرایط را نیز می‌پذیرفتند و یا تغییرتان می‌دادند. اما شما راه‌های تغییر را بسته‌اید. فقر جهان دیدگی و خودخواهی و غفلت در عرصه‌های بسیاری، کشور را زمینگیر کرده است. دردهای کشور، درمان دشواری ندارد. راه حل، انعطاف و عقلانیت و احساس مسئولیت و اصلاح و تحول مثبت است که بارها گفته شده و گویی چاره‌ای از تکرار نیست. کشوری که از ورزیده‌ترین و هوشمندترین نسل‌ها برخوردار است، نباید در کرسی‌های فراوانی، گرفتار ضعیف‌ترین و ناکارآمدترین و کم سوادترین مدیران بشود. نگاهی به اطراف خود بیاندازید. چند تن از اطرافیان شما در دانشگاه‌های مطرح ایران درس خوانده‌اند یا از خلاقیت و نخبگی خاصی بهره مندند؟ اصرار به کاربست آدم‌های کم سواد یا بی ارتباط با حوزهٔ تخصصی، نتیجه‌ای جز عقب ماندگی و نارضایتی مردم و نهایتاً ضعف کشور و طمع بیگانه نخواهد داشت. چه اصراری هست که نظامیان رابر مدیریت‌های غیر نظامی، و روحانیان را بر مسندهای اجرایی و نامربوط بگمارید که نه به نفع کشور و نه به نفع این اقشار محترم است. چرا باید تنگ نظران را بر امر توسعهٔ سیاسی و کوته بینان بر بسیاری از مسندهای مدیریت اقتصادی و فرهنگی کشور گمارده شوند؟ بسیاری از مسئولان فعلی، از کدام استعداد برتر بهره می‌برند و چه افتخاری برای کشور آفریده‌اند؟ همین روس‌ها و چینی‌ها و آمریکا و انگلیس و فرانسه و دیگر قدرت‌های امروز جهان که علیه ایران نیرنگ می‌کنند، مراکز استراتژیک و سطوح عالی مدیریتی و کارشناسی خود را به مغزهای درجه اول خود سپرده‌اند. اگر روزی مستقمیا غارت و چپاول می‌کردند، امروز و در ادامه، صبح تا شام مشغول جذب مغزهای برتر و سرمایه‌های ملل دیگرند. همان پادشاهان گذشته نیز که خود چندان سواد و اعتباری نداشتند در کنار خود شخصیت‌هایی چون بوذرجمهر و امیرکبیر داشته‌اند. امیر کبیرهای امروز ایران کجا هستند؟ چرا از برافراشتن قدهای بلند، بیم دارید و شغل اصلی‌تان کوتاه کردن قدهای رشید عرصهٔ سیاسی و علمی و عمومی شده است؟ لحظه‌ای با خود خلوت کنید. کدام یک از شما در انتصاب همکاران، وفاداری به ایران را به وفاداری به خود ترجیح داده‌اید؟ به ایران، به مردم، به شهیدان مظلوم و به شعارهایی که از کیسهٔ دین خرج کرده‌اید، وفادار باشید و با تمکین به توسعهٔ متوازن و همه جانبهٔ ایران و با اتکاء به ایرانی مردمی و پیشرفته، زمینهٔ مکر قدرت‌های دور دست و همسایگان نامطمئن شمالی و جنوبی علیه تمامیت این سرزمین «پر گهر» را از بین ببرید.
چند دهه عملکرد، پیش روی همه ما، مردم و تاریخ است. شعار و توجیه و لجاجت، یا بازی با آمار چیزی را عوض نمی‌کند. حفره‌های خالی اقتصادی و اجتماعی و سیاسی، همچون سفره‌های خالی، همه ادعاها را خواهد بلعید. کشور تنها از مسیر توازن در پنج گانه «ملیت، دیانت و توسعه» در بستر «عدالت و آزادی» می‌تواند امنیت و آینده خود را تضمین کند و متاسفانه گفتمانی که بتواند این پنج گانه را نمایند گی کند در شرایط فعلی در جریانات حاکم یا رسمی کشور، مشهود نیست. باید برای احیای این پنج گانه فکری کرد.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
ابوالفضل فاتح
اول دی ماه ۱۴۰۲
انتهای پیام
باسلام منظور از عقلانیت تحول دادن نظام به اغتشاشگران و اصلاح طلبان می باشد اگر چیزی دیگرهم خواستین خجالت نکشید حتمن بگویدت… پسر به آقا یه سخ جوجه کباب مخصوص اضافه تقدم فرمائید… دیگر تو خواب ببندید