«لایحه حجاب لایحه ارتقا امنیت زنان را به اغما برد»
شبکه اجتهاد: گفتمان دینی از پیش از مشروطه تا دهههای بعدی در مسائل زنان دو ویژگی کلی داشت: اول این که مسالهاش دین بود و به مسئله زنان به عنوان اشکالی بر دین مینگریست. دوم این که خانوادهگرا بود با تفسیری که زنان را درون خانواده تعریف میکرد و با مفهوم خانوادهگرایی با هرگونه حضور اجتماعی زنان مخالفت میکرد.
اندیشه شهید مطهری نقطه عطف بود. مساله او در کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» گرچه دین است ولی در مساله حجاب دغدغه زنان را دارد، البته تنها زنان دیندار و نه همه زنان. تاکید او بر خانواده نیز سر از پردهنشینی زن در نمیآورد.
سر و صدای انقلاب بلند شد و در گفتمان نوپای انقلاب نیز خانوادهگرایی با پردهنشینی تمایزی جدی داشت. اضافه بر این که مساله آن عموم زنان بود نه تنها زنان دیندار و این یک پله بالاتر از اندیشه شهید مطهری بود. به همین دلیل انقلاب برای زنان جذابیت داشت همانگونه که انقلاب پیامبر صلیاللهعلیهوآله برای زنان جذاب بود.
پس از انقلاب اما پیگیری امور زنان دو پاره شد. مساله زنان را گفتمان خط امام و بعدا اصلاحات به دوش کشید و به ناکجاآباد برد و “مساله خانواده” را گفتمان اصولگرایی نمایندگی کرد و به مفهوم سنتی آن فهمید. این وسط گفتمان انقلاب بینماینده ماند.
سالی یکبار رهبر انقلاب نگرش گفتمان انقلاب را درباره زنان یادآوری و مساله زنان را جدای از مساله خانواده (و نه در ستیز با آن) طرح میکند ولی بدنه این گفتمان راه خودش را میرود. روایت سرِ گفتمان با بدنه آنان ناسازگار است. سر، گفتمان انقلابی در حوزه زنان را تقویت میکند و بدنه گفتمان سنتی را. جوانانی هم که همسو با روایت گفتمان انقلاب هستند دستی در قدرت ندارند.
این که بدنه گفتمان دینی بدون نیاز به مداخله رهبر انقلاب به شدت لایحه حجاب را پیگیری میکند و آن را با مداخله حاکمیتی و جرمانگاری حداکثری تا تصویب نهایی همراهی میکند ولی لایحه ارتقا امنیت زنان را به اغما میبرد تا دوباره با اشاره آقا در سخنرانی عمومی به راه بیفتد ریشه در همین امر دارد. حجاب مساله گفتمان دینی سنتی است ولی امنیت زنان نه.
لایحه فعلی ارتقا امنیت زنان، با وجود اشکالات جزئی، در نفی نگرش فمینیستی و با فاصله گرفتن از نگاه سنتی به دنیا آمد و در صورت تصویب برای اولین بار نگرش خاص گفتمان انقلابی را نمایندگی میکند.
این طفل نوپا در گفتمان انقلاب اما در برابر گفتمان پرقدرت سنتی بیدفاع است، اشارات سالیانه رهبری مگر رمقی به آن دهد. آیا مجلسِ حاضر در هفتههای نزدیک به انتخابات توان آن را دارد که راوی گفتمان انقلاب اسلامی در مساله زنان باشد؟
خلقی در حال تماشای این نزاعند. جوانانِ نگران ولی امیدوار به آینده، زنان بیپناهِ درگیر خشونت و حتی زنان انقلابی و وفادار به گفتمان انقلاب. آیا انقلاب اسلامی بالاخره مساله زنان را به رسمیت میشناسد و پناهی در این دوران بیپناهی برای آنان خواهد بود؟ چشمی امیدوار و دیگری بیمناک است.
نویسنده: حجتالاسلام والمسلمین مجید دهقان، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده
انتهای پیام
یا نباید قانونی برای پوشش وجود داشته باشد هرکس میخواهد برهنه باشد هرکس میخواهد روبنده بزند یا باید قانون و حدی برای پوشش وجودداشته باشد کما اینکه درسایر کشورها وجود دارد و هرکس حدی از پوشش را قبول دارد ولی آیا نظر قران شایسته تر است یا سلیقه های بدون استدلال فردی و یا پوشش من دراوردی غربی؟؟
برای حجاب استدلال عقلی و شرعی وجود دارد ولی برای بی حجابی چه؟
برای حجاب استدلال عقلی و شرعی وجود دارد ولی برای بی حجابی چه استدلالی هست؟